8 (1350)

Ramka 17

Przykład nie-operacyjnych i operacyjnych celów lekcji poświęconej wizualnemu odbiorowi architektury

Nie-operacyjne

Wzbudzić w klasie uznanie dla zaprojektowanej przez F.L. Wrighta budowli znanej jako Dom Kautmana „Nad wodospadem”, znajdującej się w Connellsville w stanie Pensylwania w USA²⁵.

Operacyjne

Po zakończeniu 45-minutowej lekcji na temat wspomnianego Domu Kaufmana „Nad wodospadem”, znajdującego się w Connellsville w stanie Pensylwania w USA, klasa będzie potrafiła:

1.    Dostrzec zasadnicze własności wizualne i przestrzenne budynku.

2.    Uznać przekonanie Wrighta o bliskim związku architektury i krajobrazu oraz niepowtarzalności harmonijnego współgrania budynku z jego otoczeniem.

3.    Wyjaśnić, co Wright miał na myśli, mówiąc o „organiczności” architektury i „ciągłości przestrzennej”, oraz odnieść te terminy do Domu Kaufmanna.

4.    Zanalizować strukturę przestrzenną budynku i uznać jedność jego części.

5.    Wymienić materiały stosowane przez Wrighta i wyjaśnić ich integralny związek ze strukturą masywno-przestrzenną.

6.    Opisać krótko własny odbiór budynku.

CELE NIE-OPERACYJNE

Tyler⁶ zauważa, że ponieważ, cele nie-operacyjne realizuje się w ^wieloraki spt >sób, są one często wielorako formułowane. Pożądaną cechą wspólną tych celów, bez względu na ich źródło i formę, jest wyrażanie ich w sposób prosty i jasny, by odpowiednie doświadczenia lekcyjne wynikały z nich w sposób naturalny. Tyler uważa, że można je bez kłopotu przyporządkować do jednej z trzech grup.

Po pierwsze, cele nie-operacyjne są czasem wyrażane w sposób określający, co powinien uczynić nauczyciel, np.

Nakreślić teorię względności.

Wyjaśnić istotę czynników współdecydujących.

Wprowadzić twórczość poetów wojennych.

Ukazać niektóre funkcje ludzkiego ucha.

Powtórzyć dotychczasowy materiał dotyczący dodawania i odejmowania

Jest to powszechny sposób formułowania celów nie-operacyjnych, chociaż, juk zauważaTyler, stwierdzenia tego typu nie są właściwie celami edukacyjnymi, gdyż mówią raczej, co zamierza robić nauczyciel. Specyficzna słabość tej formuły z punktu widzenia nauczyciela polega na tym, że nie dostarcza ona należytych wskazówek co do „dalszego sposobu dobierania materiałów i ustalania prot cdiii dydaktycznych pod kątem programu nauczania”²⁷.

Iriną postacią, jaką często przyjmują cele nie-operacyjne, jest dokonywanie prezentacji problemów, pojęć, uogólnień lub innych elementów treści, które będą przedmiotem lekcji lub kursu, np.

Problemy transportu w strefach miejskich.

Pojęcie przestrzeni.

Powietrze, którym oddychamy.

Drzewa w naszej okolicy.

Polityka zagraniczna Castlereagha.

Akcent pada tu na trgśćjctórą zajmować się będzie nauczyciel, i podobnie jak poprzednio — formuła ta jest niezadowalająca w tym sensie, że nie określa, ■ o Z elementami treści mają zrobić uczniowie.

Trzecią postacią celów nie-operacyjnych, którą wyróżnia Tyler, jest nognl liiony wzorzec zachowania, wiążący się zwykle z konkretnym obszarem h ma tycznym, np.

Pogłębić zrozumienie obrazów Picassa.

Doprowadzić do doceniania przez dzieci różnych stylów architektoniczny! li w promieniu siedmiu kilometrów od szkoły.

Uwrażliwić uczniów na przejawy piękna w sztuce i przyrodzie.

Wzorce zachowania są w tym kontekście często wyrażane poprzez takie be/ okoticzniki,jak: wiedzieć, doceniać, mieć świadomość, rozumieć Ud. Tego rnd/n|n cele szczegółowe mogą być czasem tak znacznie uogólnione, że ich wartość edukacyjna staje pod znakiem zapytania. Jeśli jednak mają aspekt operacyjny i aspekt treściowy, taka właśnie forma jest zwykle najpożyteczniejsza / punktu widzenia studenta. Osiągnąwszy właściwe proporcje między tymi dwoma demon lumi, praktykanci przekonają się, że cele takie pomagają w konstruowaniu lekcji i w podejmowaniu decyzji odnoszących się do metod dydaktycznych, np, „Pogłębić wiedzę uczniów na temat lokalnej opieki społecznej”,