98 9. Pieniądz i system bankowy
98 9. Pieniądz i system bankowy
m =
Potenq'alne możliwości kreaqi depozytów przez system bankowy są ograniczone z jednej strony przez regulacje banku centralnego, a z drugiej strony przez uczestników gry rynkowej, którzy utrzymują depozyty lub pożyczają pieniądze.
Podaż pieniądza i jej mierniki (tab. 9.2). Baza monetarna
Tabela 9.2. Mierniki podaży pieniądza
Agregat pieniężny |
Składniki |
M0 |
gotówka w obiegu + gotówka zgromadzona w bankach |
Mi |
gotówka, depozyty czekowe/głównie rachunki transakcyjne |
m2 |
Mi + depozyty na rachunkach oszczędnościowych oraz certyfikaty depozytowe o niewielkich nominałach |
m3 |
M2 + depozyty terminowe o dużych nominałach |
L |
M3 + weksle bankowe, dokumenty handlowe, obligacje bankowe |
Baza monetarna (Mo; H; zasób pieniądza o podwyższonej sile) - jest to łączna ilość banknotów i bilonu, znajdująca się w obiegu pozabankowym oraz będąca w posiadaniu banków.
Mnożnik kreacji pieniądza i podaż pieniądza
Mnożnik kreacji pieniądza pokazuje, jak powiązana jest podaż pieniądza z bazą monetarną, czyli jak zmieni się podaż pieniądza, jeżeli baza monetarna zmieni się o jednostkę:
Mi
M0
Mnożnik kreacji pieniądza pokazuje, ile maksymalnie system bankowy może wykreować pieniądza z rezerw nadwyżkowych. Najprostszy mnożnik:
__1_
stopa rezerw obowiązkowych
nie uwzględnia faktu, że część pożyczek bankowych nie trafia z powrotem do systemu bankowego (w formie depozytów transakcyjnych), a jest w gotówce przetrzymywana przez pożyczkobiorców.
Poniżej przedstawiony mnożnik uwzględnia fakt, że społeczeństwo część swoich aktywów utrzymuje w formie gotówki:
cp +1
m = —-
cp + cb
gdzie: m - mnożnik kreacji pieniądza, cP - zamierzona stopa gotówka/wkładv na żądanie sektora prywatnego, cp - zamierzona stopa rezerw gotówkowych banków.
Mnożnik kreacu p
- niższa jest pLarc^s
- niższy jest zanśea sektora prywatom
Od wielkości mnożni podaży pieniądza
gdzie: Ml - podać płercędz.
Popyt |
U |
transakcyjny |
( |
Popyt |
u |
przezornościowy |
n |
n | |
Popyt |
U |
spekulacyjny |
s |
s | |
V |
Popyt na pieniądz
- ludność (C, 1),
- podmioty gospod
- banki (poprawa p
- instytucje finanso'
- państwo i instytui
- operatorów giełdc
Stopa procentowa Obniżenie stopy proc* sza się koszt altana ty
Przy założeniu :r.