9 (882)

204 Zofia Kawczyńska-Butrym

ślić, że pytania te, podobnie jak pytania o etiologię chorób, staia sie ważnym obszarem badań medycyny rodzinnej. Lekarze zdali sobie sprawę ze znaczenia fizycznej obecności i emocjonalnego uczestnictwa członków rodziny chorego w procesie terapii i rekonwalescencji, tak w trakcie leczenia domowego, jak i w okresie hospitalizacji.**'    ,

Cały okres życia z chorobą, choć może być przerywany ókresaifai hospitalizacji] itoczy, się wewnątrz rodziny i wraz z nią, przy jei mniejszym lub większym udzialeiprzy jej większym lub mniejszym obciążeniu. Uznano więc, że rodzina powinna posiadać wiejdzę na temat niektórych, niezbędnych elementów terapii (np. diety) i/lub niektórych czynności pielęgnacyjnych, co wymaga przygotowania do J dalszej, kompetentnej opieki nad chorym w warunkach i domowych. I choć w poprzednich latach nie zawsze doceniane było uczestnictwo rodziny w opiece nad chorym, J to ostatnio coraz szerzej otwarto drzwi szpitali dla rodziny.i Ale praktycznie życie osób chorych przewlekle, osób niepełf|^: nosprawnych czy starych, jeśli nie trafiają z różnych wzglętj dów do instytucji opiekuńczych, przebiega głównie w rodziff nie, w społecznościach lokalnych, w warunkach nie zawsze j dostosowanych do ich potrzeb (Gąciarz, Ostrowska, Pańkó# 2008, Woźniak 2008).

7 Ogólnie wjliteraturze medycznej wśród czynników sprzyjających zdrowiu, wspierających terapię, stymulujących i zwiększa-’ jących szanse rehabilitacji fizycznej i społecznej, podnoszących; jakość życia osób chorych i niepełnosprawnych, podkreśla sig ogromną rolę rodzinyTjJest więc jasne, że w tej sytuacji aspekt terapeutyczny i rehabilitacyjny skupiony jest na pozy: tywnym wpływie rodziny na sytuację człowieka chorego.⁵ Nit powodzenia w procesie terapii i bariery w szeroko rozumianej rehabilitacji i życiu osób niepełnosprawnych znajdują częścią

Rodzina - zdrowie - choroba..

7?il7

p-iWti-i-.

S

"Mi

Mis ■

Mi

205

we uzasadnienie w odrzuceniu przez rodzinęi braku zaangażo-

wania w opiekę i wsparcie chorego. .    •    . ^

r Generalnie jednak odpowiadając na pytanie o charakter 'te yvplywu sytuacji rodzinnej na zdrowie^wskazuje się żarów- ? , |S no korzystny wpływ rodziny ha utrzymanie, zachowanie \u<pr^ |p. i.wzmacnianie zdrowia swoich dzionków, jak też na sytuację / dokładnie odwrotną. Podobnie obserwowany jest korzystny l^wpływ rodziny, jej zaangażowania i emocjonalnej bliskości zt>fo posobą chorą na przebieg leczenia, skrócenie okresu re- A u «^r. Jkonwalescencji, ograniczenie skutków i nawrotów choro-J c>ofor\ y, a także, co należy szczególnie podkreślić, na adaptację |do życia z chorobą i/lub z niepełnosprawnościafkatomiast Odrzucenie emocjonalne osobyj chorej, brak zainteresować nia jej stanem i problemami, pozostawienie jej bez wsparcia ze strony najbliższych wiąże się ż gorszym rokowaniem, czę-śtÓ silniejszym odczynem bólowym, liczniejszymi komplika-iąmi w stanie zdrowia, powikłaniami w przebiegu choroby,

■nawet wzrostem zagrożenia życia.

Iparówno aspekt profilaktyczno-etiologiczny, jak i tera-eutyczno-rehabilitacyjny ukazują pozytywny i negatywny pływ rodziny na zdrowie.

rDrugi kierunek analizy związku między rodziną i zdro- W em skupiony jest przede wszystkim na rodzinie człowie- JT schorego i uwzględnia szeroko rozumiany wpływ choroby Lsytuację rodziny.

I^Główne pytania na temat związku choroby i jej wpływu lllrpdzinę dotyczą tego, co zmienia się w rodzinie w wyniku ||roby, niepełnosprawności, starości i umierania? Jakie wydania stają wówczas przed rodziną? Czy rodzina jest w sta-liporadzić sobie z nimi i czy znajduje pomoc i wsparcie 3wnątrz? Czy zmiany te destabilizują czy stabilizują sytua-rodziny, osłabiają czy wzmacniają więzi łączące członków