72311 soc 20

!>

Zofia Kawczyńska-Butrym

Zmiany w rodzinie pod wpływem choroby

1. Wprowadzenie

Wśród badań nad rodziną szczególnie istotne poznawczo i praktycznie są takie, które mają charakter interdyscyplinarny i wykraczają poza problematyką ściśle społeczną.¹ Taki charakter mają badania nawiązujące do nauk medycznych, reprezentowane przez socjologię zdrowia i choroby, jedną z młodszych subdyscyplin socjologicznych.²

Powiązanie socjologii rodziny i socjologii zdrowia ukazuje nowe problemy badawcze wyłaniające się ze zrozumienia wzajemnego, dwustronnego oddziaływania na siebie sytuacji rodzinnej i sytuacji zdrowotnej.³

Prezentowana praca koncentruje się na jednym z wątków tej zależności - na aspekcie zmian w rodzinie spowodowanych chorobą jednego z jej członków.

Zakres badania tych zmian można wyprowadzić z ustaleń .socjologii medycyny, dowodzących, że choroba powoduje zmianę społecznego funkcjonowania człowieka. Choroba definiowana jest jako brak lub ograniczenie „optymalnej możliwości realizowania ról społecznych”.⁴ Z takiego rozumienia choroby w sposób oczywisty wynika, że człowiek chory ogranicza swoją aktywność w różnych sferach życia i w różnym stopniu - od niewielkiego jej zawężenia, przez okresowe „zawieszenie” aktywności, do całkowitego wycofania się z niej. „Zawieszenie” aktywności w sferze zawodowej nazywane ab-

91