CCF20101219006

dotyczyła uboższych regionów Grecji kontynentalnej, na przykład Beocji. Zdarzało się tam, że podczas walk wewnętrznych lub najazdów ogołacano z oręża wotywnego portyki i świątynie. Proceder ten ułatwiał fakt, iż hoplon od chwili pojawienia się falangi aż do reformy Ifikratesa nie podlegał większym zmianom zarówno jeśli idzie o kształt, podstawy konstrukcji, jak i zasadę użycia.

Niezwykle interesującym zagadnieniem jest kwestia genezy tego uzbrojenia widziana oczyma historyków i archeologów. Ci ostatni w poszukiwaniach pierwowzoru skoncentrowali się na epoce mykeńskiej. Ikonografia lat 1500-1400 p.n.e. eksponuje dwa typy tarczy zwanej wieżową. Starszy - o kształcie prostokątnym z zaokrąglonym górnym brzegiem, wysoki na 120 cm i młodszy, określany jako tarcza ósemkowa. Wykonana z wołowej skóry pokrywającej drewniany stelaż i zaopatrzona w imacz oraz skórzany pas, tzw. telamon. Pas przewieszany był przez prawe ramię, ułatwiając transport i ujmując ciężaru tarczy.⁷ Ósemkowa w późniejszym okresie, po upadku kultury mykeńskiej (a może jeszcze przed), ewoluuje w kierunku wzoru określanego jako tarcza dipylońska. Nazwa pochodzi od jednej z bram ateńskich, przy której odkryto wyroby garncarskie z motywem tej tarczy. Ma ona zaokrąglone obrzeże i dwa charakterystyczne łukowe wycięcia po obu stronach. Pierwotnie wykonywano ją z wikliny i skóry. Wycięcia są pozostałością po ósemkowej poprzedniczce, zabiegiem celowo archaizującym wdu-

Warstwowa konstrukcja tarczy hoplity zwanej aspis