(7—99)
można zamiast równania (7—97) napisać równanie uproszczone:
U^L,^ (7-100)
Napięcie Uv panujące na uzwojeniu zp jest transformowane do uzwojeń z2 i zb. Napięcie indukowane w uzwojeniu zb ma wartość:
(7-101)
Zi
Dzięki zgodnemu kierunkowi nawinięcia uzwojeń z1 i zb napięcie podawane na bazę tranzystora jest dodatnie w stosunku do emitera. Powoduje to przepływ prądu bazy IB o wartości:
1
B~
RB + rb
(7—102)
gdzie:
Rb — rezystancja zewnętrzna w obwodzie bazy, rb — rezystancja wejściowa tranzystora równa UBE/IB.
W uzwojeniu z2 indukuje się napięcie o wartości:
ŁS=ię- (7-103)
Z1
Dzięki odwrotnemu kierunkowi nawinięcia uzwojeń z, i z, napięcie podawane na anodę diody D jest ujemne. Dioda jest więc spolaryzowana wstecznie. W czasie przewodzenia tranzystora dioda D nie przewodzi, w uzwojeniu z2 nie płynie więc prąd. Prąd kolektora tranzystora T narasta liniowo zgodnie z wzorem:
(7—104)
aż do uzyskania wartości równej:
^Cmax—^FE^B (7 105)
gdzie IB ma wartość określoną wzorem (7—102).
Przy danym prądzie bazy maksymalny prąd kolektora zależy tylko od wzmocnienia tranzystora. W czasie narastania prądu kolektora tranzystora wzrasta też strumień w rdzeniu transformatora, aż do uzyskania wartości <Dm. Czas narastania prądu ic i strumienia O (czas t. na rys. 7.24) można określić podstawiając Ic max zamiast ic do wzoru (7—104). Czas ten wyraża się wzorem:
t,=
(7—106)
Między napięciem U[ a zmianą strumienia w rdzeniu transformatora zachodzi zależność:
d&
u;=Zl— (7-107)
Zmiana strumienia w czasie tz równa jest <Pm, a odpowiadająca mu zmiana indukcji równa jest Bm. Uwzględniając zależność: -
<P = SFeB (7—108)
gdzie SFe jest powierzchnią przekroju rdzenia transformatora, wzór (7—107) możemy zastąpić wzorem:
U ^Fe^m
(7—109)
Gdy prąd kolektora tranzystora osiągnie wartość Ic max, przyrost prądu d;c/'d/ staje się równy zeru. Następnie prąd kolektora zaczyna się zmniejszać. Zmniejsza się również napięcie indukowane w uzwojeniu zb i prąd bazy IB, co powoduje dalsze zmniejszanie się prądu kolektora. Wystąpienie w tym momencie dodatniego sprzężenia zwrotnego powoduje bardzo szybkie zmniejszenie prądu ic do zera.
W momencie zaniku prądu kolektora tranzystora strumień w rdzeniu nie może zmienić się raptownie. Zmienia się tylko kierunek jego zmian. Od tej chwili zaczyna się on zmniejszać. Zmiana kierunku zmian strumienia w rdzeniu transformatora powoduje zmianę kierunku napięć indukowanych w uzwojeniach. Dioda D zostaje spolaryzowana w kierunku przewodzenia i zaczyna przewodzić. W momencie gdy dioda D zaczyna przewodzić, płynący przez nią prąd z2, równy prądowi uzwojenia z2, ma wartość:
*2(0)— Ic
(7—110)
Dzięki przepływowi tego prądu energia zmagazynowana w indukcyjności głównej transformatora rozładowuje się poprzez diodę D zasilając odbiornik i ładując kondensator C. Energia ta w momencie rozpoczęcia rozładowania ma wartość:
W=\ LJl max (7-11D
Między napięciem na uzwojeniu z2 a zmianą prądu i2 zachodzi zależność:
U2 =
(7—112)
gdzie L2 jest indukcyjnością główną transformatora widzianą od strony zacisków uzwojenia z2.
Między indukcyjnościami Lj i L2 zachodzi zależność:
17* 259