CCI00006

W aspekcie dydaktyki -    /

wg Kupisiewicza uczenie się to proces zamierzonego nabywania przez uczący się podmiot określonych wiadomości, umiejętności i nawyków, dokonujących się w toku bezpośredniego i pośredniego poznawania rzeczywistości.

wg Okonia uczenie się jest procesem w toku którego na podstawie doświadczenia, poznania i ćwiczenia powstają nowe formy zachowania i działania tub ulegają zmianom formy wcześniej nabyte.

W aspekcie psychologii -

wg Z. Włodarskiego uczenie się to proces zachodzący w układzie nerwowym, a którego efektem są zmiany w zachowaniu lub nabywane doświadczenie wyrażające się w modyfikacji zachowań.

Psychologowie no. amerykańscy uważają, że uczenie się jest- względnie trwałą zmianą możliwości reagowania, która powstaje w wyniku ćwiczenia.

W aspekcie fizjologii - ■

wg Z Rutkiewicza uczenie się zależy od możliwości rozwojowych jednostki. Małe dziecko uczy się dzięki poznawaniu rzeczywistości w sposób bezpośredni, starsze może ją poznawać w sposób bardziej pośredni, a młodzież zdobywa szereg doświadczeń całkowicie pośrednio. Poznanie otaczającego świata bezpośrednio, za pomocą zmysłów nazywamy uczeniem się sensorycznym, w którym wyróżniamy dwa rodzaje uczenia się: poprzez warunkowanie i instrumentalne.

Poznanie rzeczywistości w sposób pośredni, W którym podstawową rolę odgrywa słowo nazywamy uczeniem się werbalnym.'

Jeżeli uczenie odbywa się w środowisku otaczającym jednostkę i jest zespołem jej reakcji na bodźce to mówimy wtedy o uczeniu asocjacyjnym.

W tym aspekcie uczenie się jest czynnością własną ucznia; może przyjmować różne formy: praca, tektura, zabawa; wywołują zmiany w. zachowaniu, jednostki i wymaga od niej aktywności.

d^-0^<ćh'oife'.¹óo i ecie^-' Łnrfu cznii in”v .na tle po i eć uczenie sic, kształcenie i wychowanie.

Dydaktyka jest nauką o nauczaniu i uczeniu się, są to jej podstawo we.pojęcia. Wiążą się one z • innymi - kształcenie i wychowanie.

•i‘i^a^zanić?;rozumie się jako pracę nauczyciela z uczniami organizowaną zazwyczaj w szkole. Jest to''planowa i systematyczna praca mająca na celu wywołanie pożądanych zmian w postępowaniu i dyspozycjach całej osobowości. W toku tej pracy nauczyciel kieruje procesem opanowania przez ucznia wiedzy o przyrodzie, społeczeństwie oraz kształci umiejętności zastosowania tej wiedzy' o przyrodzie, społeczeństwie oraz w praktyce. Nauczyciel ukształtowuje stosunek ucznia do przyrody i ludzi, kształci on moralność i charakter ucznia' oraz rozwija zdolności poznawcze i zainteresowania twórcze Od działalności nauczyciela bezpośrednio zależy działalność ucznia czyli jego „uczenie się”. Nauczanie to aktywizowanie ucznia i kierowanie procesem „uczenia się”.

.^Kształcenia? to ogół procesów i czynności umożliwiających ludziom poznanie przyrody i społeczeństwa, kultury a zarazem uczestnictwa w ich przekształcaniu. Umożliwia ono także wszechstronny rozwój sprawności fizycznych i umysłowych, uzdolnień, zainteresowań i zamiłowań, przekonań i postaw oraz zdobycie pożądanych kwalifikaq'i zawodowych. Jest zawsze procesem planowym, systematycznym, zamierzonym w przeciwieństwie do nauczania i uczenia, które mogą być okazjonalne t przypadkowe. Wymaga ono długotrwałego wysiłku

Wymagania stawiane badar/om eksperymentalnym:

a.    badane zjawisko musi dać się wywołać.

b.    warunki eksperymentu winny być precyzyjnie określone i poddawać się manipulacji,

c.    przeprowadzone badanie można było powtórzyć przy zachowaniu tych samych warunków,

d.    uzyskane zmiany dawały się zmierzyć.

Techniki badawcze eksperymentu pedagogicznego:

A.    technika grup równoległych (=technika grjp porównawczych)

Podczas przeprowadzania eksperymentu za pomocą, tej techniki powinny brać w niej udział dwie    grupy:

eksperymentalna i ' kontrolna. Czynnik eksperymentalny czyli zmienną niezależna, wprowadzamy tylko do grupy eksperymentalnej. Po upływie czasu porównujemy wyniki osiągnięte przez te dwie grupy.

B.    technika czterech grup (=technika Solomona)

W badaniach biorą cztery grupy; Grupy eksperymentalna i kontrolna, w której to przeprowadza się badanie wstępne i kotkowe. Uwzględnia się tu jeszcze dwie grupy - także eksperymentalną i kontrolną, ale w nich przeprowadza się tylko badania końcowe (z wstępnych badań celowo się rezygnuje).Dzięki tej technice istnieje możliwość sprawdzenia w jakim stopniu badania we wstępnej fazie eksperymentu wpływają na jego wyniki badań końcowych i jakie ewentualnie występują zakłócenia w sposobie oddziaływania czynnika eksperymentalnego spowodowane są badaniami wstępnymi.

C.    technika rotacji (technika krzyżowa) •    .

Każda z uwzględnionych w badaniach grupa spełnia na przemian najpierw funkcję grupy eksperymentalnej a potem kontrolnej lub odwrotnie.

D.    technika jednej grupy

Tu nie przewiduje się grupy kontrolnej.. Polega jedynie na wprowadzeniu określonej zmiennej niezależnej (lub kilku) do jednej grupy oraz badań wstępnych i końcowych.

Badacz, który chce wykorzystać w swoich badaniach metodę eksperymentu musi:

*    wybrać sposób ustalenia faktów empirycznych,

*    dobrać próbę do badać,

*    opracować plan badań.

Opracowanie planu badań zapobiega błędom. Plan składa się z.

*    badania pilotażowego - jest to prototyp badania głównego, realizowany jest na mniejszej

próbie. Kolą jego jest udoskonalenie narzędzi badań do badania głównego.    •

■    następnie formułuje się hipotezę badawczą,."

■    projektowanie i wykonanie doświadczenia: określenie próby kontrolnej i doświadczalnej, metody pomiaru stosowanego w doświadczenia (tabele, wykresy itp.),

*    weryfikacja hipotezy badawczej - sprawdzenie tej hipotezy poprzez zaprojektowane wnioskowanie statystyczne.

Omów óoiecie ..uczenia sieTw nśóekció ńsvehológh. fizjologii i dydaktyki. ,

Uczenie sie jest systematycznym, zamierzonym i długotrwałym zbiorem ściśle ze sobą powiązanych czynności. Ma charakter celowy, świadomy, ciągły, planowy.

Cechy uczenia się: planowość, systematyczność, aktywność osoby uczącej się, ukierunkowanie czyli dążenie do uzyskanie zaplanowanego rezultatu.