K. Jankowski
46.
23. Diagnostyka zespołu: alternator - regulator napięcia
Diagnostykę zespołu: alternator - regulator napięcia można prowadzić:
- bezpośrednio w pojeździć, za pomocą przyrządów kontrolno-pomiarowych,
- w warsztacie naprawczym, na specjalnych urządzeniach diagnostycznych, po wymontowaniu alternatora i regulatora z pojazdu.
W dalszej części zostanie omówiona pierwsza metoda.
Przebieg czynności oraz zestaw użytych przyrządów jest uzależniony od tego, czy należy dokonać:
- kontroli poprawności pracy obwodu,
- wykrycia i lokalizacji uszkodzenia.
W pierwszym przypadku trzeba dokonać stabilizacji cieplnej zespołu, obciążając alternator prądem 5 + 10A, przy jego prędkości obrotowej w przedziale 4000 5000 obr/min, w czasie około 10 minut. Po okresie stabilizacji, przy podanych wyżej wartościach prądu obciążenia i prędkości obrotowej, napięcie na zaciskach akumulatora winno się mieścić w granicach 14,2 ± 0,3 V. Po zwiększeniu obciążenia alternatora do 10 * 35A, w zależności od wielkości alternatora, przy niezmienionej prędkości obrotowej, wartość napięcia na zaciskach akumulatora nie powinna się obniżyć więcej niż o 0,7 V. Jeżeli zmierzone wartości napięcia nic mieszczą się w powyższych przedziałach, należy dokonać regulacji regulatora napięcia (gdy alternator jest wyposażony w regulator wibracyjny). W przypadku, gdy zabiegi regulacyjne nie pozwalają uzyskać właściwych wartości napięć w instalacji, należy dokonać lokalizacji niesprawności i usunąć ją. Regulatory elektroniczne są pozbawione możliwości zmiany napięcia regulowanego (są wyregulowane w procesie produkcji).
Przed przystąpieniem do szczegółowych badań i napraw należy sprawdzić czy:
- wszystkie śruby i nakrętki, mocujące przewody elektryczne w obwodzie zasilania (dotyczy również akumulatora) są właściwie dokręcone,
- złącza konektorowe są połączone właściwie i pewnie,
- nie występują widoczne uszkodzenia przewodów (przerwy w przewodach, uszkodzenia izolacji mogące powodować zwarcia iip.),
Inlcrprelacja symptomów i sposób przeprowadzenia zabiegów diagnostycznych są zależne od układu wzbudzenia alternatora.
Najbardziej typowe przypadki niesprawności zespołu: alternator - regulator napięcia dla alternatorów samowzbudnych zestawiono w tablicy 2.1.
W warunkach stacji obsługi pojazdów do lokalizacji uszkodzeń wykorzystuje się specjalne urządzenia diagnostyczne (diagnoskopy) wyposażone w oscyloskopy, umożliwiające - oprócz pomiarów - ocenę przebiegów prądów i napięć w czasie. Przykładowy sposób podłączenia oscyloskopu do alternatora pokazano na rysunku 2.17.
Tablica 2.1. Typowe przypadki niesprawności w obwodach allcnialorów samowładnych
Objaw |
Możliwa przyczyna |
Zabieg diagnostyczny i naprawczy | |
1 |
2 |
3 |
4 |
1. |
Lampka |
a) wyładowany akumulator. |
zmierzyć napięcie na zaciskach afcum.. |
kontrolna |
na biegu jałowym i pod obciążeniem; | ||
ładowania |
rozładowany akumulator naładować, | ||
nie świeci |
b) przepalona żarówka. |
- wymontować i sprawdzić żarówkę; | |
się po |
jeżeli jest uszkodzona - wymienić, | ||
włączeniu |
c) przerwa w obwodzie: |
- za pomocą woltomierza lub lampki | |
wyłącznika |
akumulator - wyłącznik |
kontrolnej zlokalizować miejsce prze- | |
zapłonu |
zapłonu - lampka kontro- |
rwy, rozpoczynając badanie od akuntu- | |
(silnik nie |
ina - regulator napięcia - |
latora; po zlokalizowaniu przerwy na- | |
nracuic) |
uzwojenie wzbudzenia. |
prawić uszkodzony element lub prac- | |
d) zwarcie jednej lub kilku |
wód albo wymienić go na nowy, | ||
diod dodatnich |
- sprawdzić diody dodatnie; uszkodzone | ||
wymienić | |||
2. |
Lampka |
a) przerwa w uzwojeniu |
- sprawdzić ciągłość uzwojenia wirnika; |
kontrolna |
wirnika. |
uszkodzony wirnik wymienić na nowy. | |
ładowania |
b) zużycie lub uszkodzenie |
- wymontować szeżotki; żużyte lub | |
słabo |
szczotki. |
uszkodzone szczotki wymienić na nowe, | |
świeci po |
c) niesprawny regulator |
- oczyścić styki i sprawdzić działanie | |
włączeniu |
napięcia |
regulatora napięcia; niesprawny reguła- | |
wyłącznika zapłonu (silnik nic pracuje) |
tor wymienić na nowy | ||
3. |
Lampka |
a) slaby naciąg paska kii- |
- sprawdzić i wyregulować naciąg pa- |
kontrolna |
nowego. |
ska klinowego. | |
ładowania |
b) uszkodzony regulator |
- oczyścić styki regulatora i sprawdzić | |
świeci się |
napięcia, |
działanie; niesprawny regulator wytnie- | |
podczas |
nić na nowy, | ||
pracy |
c) zwarcie w uzwojeniu |
- zmierzyć rezystancję uzwojenia wir- | |
silnika |
wirnika lub zwarcie tego |
nika i porównać z katalogową, | |
uzwojenia do masy. |
- zmierzyć rezystancję izolacji uzwojenia wirnika do masy; uszkodzony wirnik wymienić na nowy. | ||
d) zwarcie lub przerwa |
- sprawdzić diody wzbudzenia; | ||
w diodzie wzbudzenia, |
w przypadku uszkodzenia diody wymienić płytkę. | ||
c) zwarcie jednej lub kilku |
- sprawdzić diody ujenute; uszkodzone | ||
diod ujemnych. |
diody wymienić. | ||
f) zwarcie w obwodzie: |
- zlokalizować zwarcie i usunąć je | ||
diody wzbudzenia - regulator napięcia - uzwojenie wirnika |