116 K. Jankowski
Melody i zakres diagnostyki układu zapłonowego zależą od warunków, w jakich się odbywają i od posiadanego wyposażenia. Za pomocą prostych metod i środków (lampka kontrolna, woltomierz) można przeprowadzić nieskomplikowane zabiegi diagnostyczne, pod warunkiem dobrej znajomości zasady działania i budowy obwodu zapłonowego. Skuteczność zabiegów w tych warunkach jest uzależniona od kwalifikacji obsługi. Posługując się np. lampką kontrolną, można lokalizować uszkodzenia lub regulować statyczny kąt wyprzedzenia zapłonu (w układzie zapłonowym z przerywaczem). Precyzyjne badania układu zapłonowego są możliwe do przeprowadzenia wyłącznie z wykorzystaniem odpowiedniej aparatury (zestawu diagnostycznego). Umożliwia ona, na podstawie obserwacji na wyświetlaczu (oscyloskopie), przebiegów napięciowych w obwodzie pierwotnym i wtórnym układu zapłonowego, ocenę parametrów regulacyjnych, stanu poszczególnych elementów układu oraz uszkodzeń i niesprawności, niemożliwych do wykrycia za pomocą prostych metod, nawet przez doświadczonego diagnostę.
Instrukcje obsługi zestawów diagnostycznych zawierają szczegółowe opisy sposobów ich wykorzystania do diagnostyki układów zapłonowych. Są w nich zawarte również oscylogramy napięć w obwodach zapłonowych, w różnych stanach ich pracy. Przykładowe przebiegi napięcia w obwodach: pierwotnym i wtórnym prawidłowo działającego obwodu zapłonowego przedstawiono na rysunku 5.13.
Rys.5.13. Prawidłowe przebiegi napięć w układzie zapłonowym: a) po stronie pierwotnej, b) po stronie wtórnej; 1 - rozwarcie styków/wyłączenie tranzystora (przeskok iskry), 2 -zerwanie iskry (koniec wyładowania iskrowego) - początek oscylacji, 3 - koniec oscylacji, 4 - zwarcie styków/załączenie tranzystora 5.4. Zalecenia eksploatacyjne
Podstawowym wymogiem eksploatacyjnym jest utrzymywanie układu zapłonowego w stanic zapewniającym pewny zapłon mieszanki w każdych warunkach pracy silnika, przy odpowiednim kącie wyprzedzenia zapłonu.
W układach zapłonowych z przerywaczem, konieczne jest okresowe kontrolowanie stanu styków przerywacza, ich kąta zwarcia (lub maksymalnej wartości przerwy między tymi stykami), statycznego kąta wyprzedzenia zapłonu i stanu świec zapłonowych. Kontrole winny być prowadzone okresowo, zgodnie z iitstruk-cją obsługi pojazdu. W układach bczstykowych (elektronicznych) kontroluje się Statyczny kąta wyprzedzenia zapłonu oraz stan świec zapłonowych. Kontrolę i ewentualną regulację tego kąta prowadzi się za pomocą lampy stroboskopowej na biegu jałowym silnika. Ocenę poprawności regulacji kąta wykonuje się oświetlając lampą stroboskopową odpowiednie znaki na obudowie silnika i ua kole pasowym (lub zamachowym) wału korbowego. W prawidłowo wyregulowanym silniku znaki tc znajdują się naprzeciwko siebie (zjawisko stroboskopowe). Regulacja polega na obracaniu obudowy aparatu zapłonowego w kierunku zgodnym z kierunkiem wirowania palca rozdzielacza przy konieczności zmniejszenia kąta wyprzedzenia zapłonu (opóźnienie zapłonu) i w kierunku przeciwnym przy konieczności jego zwiększania (przyśpieszenie zapłonu). Przy użyciu lampy stroboskopowej można ocenić również pracę regulatora odśrodkowego wyprzedzenia zapłonu, obserwując, czy wraz ze. wzrostem prędkości obrotowej silnika zwiększa się płynnie kąt wyprzedzenia zapłonu. W czasie tych prób regulator podciśnieniowy winien być odłączony.
Właściwy stan świec zapłonowych utrzymuje się poprzez okresowe czyszczenie, regulację odstępu między elektrodami oraz ich wymiany po przebiegu 10 -r 60 tysięcy km dla silników czlerosuwowych, niezależnie od ich wyglądu zewnętrznego. Regulację należy przeprowadzić wyłącznic poprzez doginanie lub odginanie elektrody bocznej. Wielkość przerwy między elektrodami winna być ustawiona zgodnie z instrukcją obsługi pojazdu, z tym; że w okresie zimowym można stosować dolną wartość zalecanego zakresu ze względu na ułatwienie rozruchu zimnego silnika. W świecach wieloeicklrodowych przerw iskrowych nic reguluje się.
Do ważnych zabiegów eliminujących wiele problemów związanych z eksploatacją układów zapłonowych należy utrzymanie w czystości oraz we właściwym stanie technicznym całego obwodu wysokiego napięcia, tj.: głowicy cewki zapłonowej, przewodów wysokiego napięcia, kopułki i palca rozdzielacza oraz świec. Ponieważ zdecydowana większość uszkodzeń i niesprawności układu zapłonowego prowadzi do zakłóceń w pracy silnika względnie do jego unieruchomienia, obsłudze tego obwodu należy poświęcać odpowiednio dużo uwagi podczas eksploatacji pojazdu. Występowaniu niesprawności towarzyszy przeważnie zwiększone zużycie paliwa przez silnik oraz wzrost toksyczności spalin.