453
doradzić się «naradzić się, porozumieć się» KWSw dormiterz (dziś dormitarz) «sypialnia klasztorna, korytarz, na który wychodziły cele» UstPr doskonać «dokonać, skończyć* ŻywBł doskonanie «dokonanie, wypełnienie czegoś* EpistDei dosłużenie «wina» KodŚw
dostatczyć, dostaczyć «dostąpić czegoś, osiągnąć coś» KGn; nie dostatczyć w oczyścieniu «nie przeprowadzić dowodu uniewinniającego* KodŚw dostatecznie «godnie, należycie* HTKr dostateczny ~ sobie dostateczny «samowystarczalny» KsJez dostatek «dobrobyt, zamożność* Słota; «ogrom, moc* FrŁop dostojen zob. dostojny
dostojno - jest dostojno «godzi się* RozPrzem dostojność «majestat, godność* Kanon; «wielkość, znaczenie, ukryty sens rzeczy* WsKaz
dostojny, dostojen «godny, godny czegoś, zasługujący na coś* «sprawiedliwy, prawy, cnotliwy*; «odpowicdni, należyty* KodŚw
dosyć «niemało, wiele* LAl, DPol dości (lub może: dosyć) «dosyć» JezKryst dośpiech zapewne: «chęć», może: «zamiar» WierObycz dośpieć «zdążyć; przygotować*; ~ nie dośpieć może też «niedomagać» PolKsiąi
doświadczony - w piśmie doświadczony «biegły, wprawny, utalentowany; tu: literat, pisarz* WierObycz doświadczyć «udowodnić, dowieść winy* KodDział, KodŚw, Ort
drabarz «koń ułożony do specjalnego (miarowego) chodu, chodzący innochodą* (zob, junochodnik) WokTryd drać «drzeć, targać* SprChęd drać się «drzeć, targać się* HAl dragant «żywica rośliny traganek* Rec drapać «szarpać; katować, męczyć* MGasz drapiestwo, drapieżstwo «grabież» MWyp, KodDział, PrakS drapieżny «(o człowieku): skłonny do grabieży, chciwy, okrutny* KsŻyw
dratwiczka «dratwa, dratewka* MCan drobce «podroby gęsie* PolKsiąi drobią «wnętrzności» BZ drug «druh, przyjaciel* Fort, HistSzcz drugdy «czasem, niekiedy* RozPrzem drużba «współimiennik» Ekl, MJar drużność «dzielność, męstwo* KodŚw drużny «dzielny, mężny* ŻywBł dryja «trzy oczka na kostce do gry* PSan drzewce «rodzaj broni w postaci drążka zaopatrzonego w metalowe ostrze: włócznia, dzida* Lud, Mym drzewie (collectivum) «drzewa, zarośla* TWyd drzewiej «wcześniej, pierwej*
duch «istota» PFl, WierObycz, «wiew, wiatr, też: tęcza* Ekl duchownie «alegorycznie, przenośnie* KAug, Ekl, zapewne: «mistycznie» FrŁop
dura «jama, nora* KGn; «dziura» SprChęd dusza «stworzenie, istota* BZ, RDom; ' dusza żywna «istota żyjąca* BZ
duszen «zduszony, przygnieciony* Fort duszny ~ duszne oświecenie «oświecenie duszy* WładGiel-Jezusa, ~ nieprzyjaciel duszny «nieprzyjaciel duszy* ŻWr
duszyca «dusza» SkUm(pł, wr)
duże (przysłówek) «mocno, silnie* MWyp
duży «mocny, silny* Sprawa
dwój «podwójny, dwojaki*
dwojasy «dwukrotnie, dwa razy* RIVar dwojżon «żonaty powtórnie (dziedziczący po dwu żonach), też: bigamista* CerFar dworność «zbytek, przepych* KsŻyw, UstPr dwunadcie «dwanaście» RKal dychawica «astma, duszności* Fal dyskordyja «niezgoda» SądPar
dziać, dzieć «nazywać, nadawać imię*; dzie (w funkcji zdania wtrąconego, tylko w 3. os. 1. poj.) «powiada, rzecze, prawi* KGn
działać ■*> działać ziemię «uprawiać ziemię* BZ działo «czyn, dzieło, praca, robota, rzecz wykonana*; «wy-darzenie* PSan; «machina wyrzucająca pociski* Mym dzie zob. dziać dzieć zob. dziać
dzieć się «podziać się* SkUm(pł)
dziedzica «dziedziczka»; ~ niebieska dziedzica «dziedziczka, władczyni niebios* Maryja dziedzina «wieś, majętność odziedziczona* dziedzinny dziedzinny pan «właściciel posiadłości ziemskiej, wsi; dziedzic* Lud
dziedzistwo «dziedzictwo, majątek w spadku* RPoz dzieła «dla, ze względu na» Bogur dzielnica «część majątku* RKal dzielnik «sprawca» Fort
dzienie «barć, ul lub plaster miodu* KodDział, «pień drzewa zawierający barć* DPol
dzierżeć «posiadać, trzymać*; - dzierżeć z kimś «trzymać z kimś, współdziałać z kimś* RozPrzem-, «przestrzegać wskazań, przepisów* KGn dzierżyciel «pan, władca* MPt U
dziesięcina «dziesiąta część czegoś*; ~ skarbu dziesięcina StatOrm
dziewierz «brat męża* WokTryd dziewistwo «dziewictwo» MPt I dziewka «dziewica, panna, córka* dziewstwo «dziewictwo»
dzięka «cześć, chwała, podziękowanie*; ~ przez dzięki «wbrew woli, z musu* DPol, Słota dziękować «chwalić» Słota dzińsia «dziś, bieżącego dnia* KŚw dzisi «dzisiejszy» HTKr dzisia «dziś» dziw «cud»
Dziwisz «Dionizy» MGasz
dziwnie «cudownie, w sposób nadprzyrodzony* ModMar dziwno «cudownic» MKon dziwny «cudowny, osobliwy*
dźwierzce «zdrobnienie od dźwierze; drzwi, drzwiczki* Lud
eja (wykrzyknik) «nuże!» SkUmipł, wr); również jako oznaka bólu (lecz także złośliwej radości) PJop eksamit «aksamit» DPol elektwarz «mikstura, syrop* Fal
epistoła «list», «list jako tekst szkolny* DPol-, «list apostolski* PPoł
eurus «wiatr wschodni lub południowo-wschodni* HAl eż, eże «iż, że»; «oto, aż» LAl eżby «iżby, aby*
falebny «chwalebny» Kanon falenie «chwała, dziękczynienie* PFl falić «chwalić» KŚw, LAl fała «chwała»
farba «kolor, barwa* KazPat, RMar
faścić się «przechwalać się, chełpić się* DPol