Josó Collados Zorrapui no
czyć farmakologicznie. Tb samo dzieje się w przypadkach spowodowanych wadliwą socjalizacją, wskutek czego ubożeją relacje z najbliższym otoczeniem: rodzicami, rodzeństwem, kolegami etc.
Tferapie grupowe, ze swoimi zaletami i wadami, są w wielu przypadkach depresji w dzieciństwie i wieku młodzieńczym szczególnie użyteczne przy poprawianiu zdolności socjalizacyjnych i umacnianiu samooceny. Ich fundament psychobiologiczny polega na tym, że kontakt z członkami grupy koleżeńskiej, ich akceptacja i identyfikacja z podobnymi problemami pełnią funkcję decydującą przy zmniejszeniu izolacji i innych symptomów depresyjnych pacjenta.
Dla grup dzieci w wieku szkolnym terapeuta stara się wprowadzić liczne ćwiczenia i zabawy, idąc za tradycyjnymi wskazówkami psychoanalitycznymi. Przy innych okazjach terapeuci wprowadzą do grupy inne typy terapii, o których wcześniej mówiliśmy: terapie psychodynamiczne, podczas których w odpowiednio wyposażonych salach zabaw dziecko popuszcza cugle swoim ukrytym fantazjom, konfliktom i emocjom.
Terapia grupowa w tych przedziałach wiekowych jest bez wątpienia najczęściej proponowana przez terapeutę, ponieważ rozwija w grupie działania bardziej intensywne i bezpośrednie, gdzie celem jest osiągnięcie zmiany zachowania u dzieci z depresją. Jest to terapia grupowa zorientowana na nieprzystosowane czy źle dostosowane zachowania członków grupy.
frapuj grupowa młodzieży ma inny kierunek w przypadku młodzieży młodszej (12-16 lat) i w przypadku młodzieży starszej (16—18 lat). Terapia młodzieży młodszej skierowana jest na aktywność, choć też pojawia się dnkusja wokół właściwych dla tego wieku problemów wiązanych z seksualnością. Młodzieży starszej stawia się cele i działania podobne do tych, jakie pojawiają się u dorosłych. Grupy te obejmują na przykład chłopców i dziewczęta i tworzą w ten sposób środowisko zbliżone do zwykle właściwego temu wiekowi.
Ostatecznymi celami, jakie terapeuci tak z kierunku psychoanalitycznego jak i poznawczo-behawioral-nego usiłują osiągnąć, jest rozwój rozumienia samych siebie i swoich problemów oraz osiągnięcie pozytywnych zmian w sferze emocji i zachowania. Na początku próbować się będzie tego, aby depresyjny nastolatek włączył się w grupę, aby porzucił swoją początkową izolację, aby uznał, że nie jest sam, że jego wkład w grupę jest znaczący i cenny.
Wszelką wreszcie terapię młodzieży przygotowuje się, mając na uwadze dwa kluczowe cele: złagodzić symptomy wyczerpującej ją depresji i podnieść stopień jej socjalizacji.
Jurkowi, dwunastoletniemu chłopcu, który mieszkał z niedawno rozwiedzioną matką i 8-ietnią siostrą, nauczyciele doradzili, aby on i jego rodzina poddali się specjalnej kura-
121 □