DSC00066

zasobów czy integrację, ale również na kształtowanie odpowiedniej kultury organizacji, świadomość wspólnych wartości itp.

Funkcje organizacji w miarę jej rozwoju nie pojawiają się w jakiejś określonej kolejności, lecz tworzą swego rodzaju mieszankę Podejście takie wyraźnie można zauważyć w modelu opracowanym przez I. Adizesa [)}. Według mego. zachowana organizacji mogą być ukierunkowane aa:

•    produkcję. tza dostarczam: na rynek konkretnych wyrobów lub usług.

•    alinimm ii x i zarządzane i. czyi twuczeme formalnego porządku w zakreae strakrar i procesów.

•    f^edadaerczośc aa beamar zmian i wprowadzanie innowacji.

•    kai gi a ji. czyi akiegat o npókbiahaK uczestników organizacji.

Graficzna posiać nadęła L Atea aaatfo pod nazwą PAEI (akrowa aagddid daw pradacnwg iadk. adaanknag. eatrep-meamą. jKepz&Ml. asuii pnedumai u ni li. Poszczególne etapy rozwoju joedadaMm mamą ag okroca lancą) wyraź* moaycfc faafteji. przy czyai daor Kaery wnaaapą duże aastleme określonych żakami, a ad - aaadcmr aafir

Rys. ł* R9/waj    *1 * Mt/hh

Źtó&r. jJ|

Z przedstawionego schematu wynika, że przed utworzeniem przedsiębiorstwa i krótko po jego powstaniu dominuje czynnik E. czyli przedsiębiorczość. Wkrótce potem następuje koncentracja na produkcie lub usłudze (P). ponieważ o powodzeniu każdego przedsięwzięcia przesądza ostatecznie odbiorca — rynek. Idealny stan istnieje w fazie PAEi (..rozkwitu”), w której przy silnym nastawieniu na wyniki, przedsiębiorczość i zarządzanie czynniki społeczne nie są zbytnio uwydatnione. Dalsze etapy, począwszy od etapu dojrzałości (PAel). grożą przedsiębiorstwu wejściem w fazę upadku. Zaczyna w niej dominować zbiurokratyzowany, przestarzały system zarządzania, w którym decydującą rolę odgrywa sformalizowana kontrola i hierarchia. Fazę upadku cechuje również zaniedbywanie przedsiębiorczości (E), a następnie jej całkowity zanik (-A-i, -A—).

Z modelu opracowanego przez I. Adizesa można wysnuć jeden zasadniczy wniosek o dużym znaczeniu praktycznym: schyłek wcale nie powoduje zaniku przedsiębiorczości, lecz zapominanie o niej prowadzi w konsekwencji do schyłku i upadku.

2.5. Model wzrostu organizacji L. Greinera

Jedną z pierwszych prób wszechstronnego podejścia do problemu wzrostu organizacji był model L. Greinera. Badacz ten przedstawił rozwój przedsiębiorstwa jako występujące na przemian procesy ewolucji i rewolucji, rozpatrywane ze względu na jego wiek. wielkość oraz stopę wzrostu gałęzi przemysłu, w której działa dane przedsiębiorstwo (rys. 17).

(irełner używał określenia „ewolucja" opisując te fazy wzrostu organizacji, które cechuje stopniowy i harmonijny wzrost. ..rewolu-i |u" natomiast nazywał okres wstrząsów i zamieszania. Dlatego też każda faza ewolucji kreuje charakterystyczny dla niej kryzys. W każdym z tych kryzysów stara struktura i styl kierowania, system motywacji i kontroli w takim stopniu odbiegają od potrzeb, że konlreznu staje się zimuna.