DSC00597 (7)

14

Ks. Bogusław Nadolski TChr

liturgii”, którą są modlitwy oraz przebłagalna ofiara kadzielna; słowo Boże. Również prorocy nazywani byli liturgami (Joel, Ezechiel; Izajasz 61, 6 mówi o kapłanach Boga; Koh 4, 14 o umiłowaniu mądrości w służbie, w liturgii w stosunku do Boga). Mądrość została upersonifikowana - posługuje w Przybytku Boga. Wreszcie leiturgia to także kult synagogalny: czytanie słowa Bożego, śpiew psalmów, modlitwa.

W Nowym Testamencie

Słowo leiturgia i pochodne leiturgein - 3 razy (Dz 13, 2; Rz 15, 27; Hbr 10, 11); leiturgia - 6 razy (Lk 1, 23; 2 Kor 9, 12; Flp 2, 17, 30; Hbr 8, 6; 9, 21); leiturgos — 5 razy (Rz 13, 6; 15, 16; Flp 2, 25; Hbr 1, 7; 8, 2); leiturgikos - raz (Hbr 1, 14) występują:

W znaczeniu świeckim, codziennym, seryitium - służby należnej. W Rz 13,6 poborcy podatków nazwani są liturgami (sługami Boga) w znaczeniu uciążliwej posługi (znaczenie jak w hellenizmie) - zbierali składki pieniężne na rzecz potrzebujących w gminie jerozolimskiej (Rz 15, 27), podobnie 2 Kor 9, 12.

W znaczeniu posługi rytualnej - jak w Starym Testamencie: Łk 1, 24 - posługa rytualna Zachariasza w świątyni; Hbr 8,2 i 6 Chrystus nazwany Sługą Przybytku (kategorie kultyczne w Starym Testamencie), zob. także Hbr 9, 21; 10, 11.

W znaczeniu kultu chrześcijańskiego w ogólności (Dz 13, 2) -modlitwa Apostołów przed wysłaniem Barnaby i Pawła na misje wśród pogan. Istnieje rozbieżność w interpretacji tekstu z Dz 13, 2, a zwłaszcza słów: „Gdy odprawiali nabożeństwo”. TOB: „ils celebraient le culte -celebrowali, sprawowali kult”. Jedni opowiadają się za tym, że chodziło o sprawowanie Eucharystii (większość), inni natomiast (Wickenhauser), że o modlitwę prywatną.

W znaczeniu duchowego kultu chrześcijańskiego, działalności apostolskiej (Rz 15, 16), która polega na głoszeniu słowa Bożego, Ewangelii, dzięki któremu to głoszeniu poganie stają się miłą Bogu ofiarą. Por. także Flp 2, 17, gdzie posługa wiary jest posługą ofiamiczą.

Jest rzeczą charakterystyczną, że pierwotne chrześcijaństwo nie posiadało terminus technicus na określenie sprawowanej liturgii, nie posługiwało się wyrażeniem liturgia. Określano poszczególne działania, np. „łamanie chleba”, błogosławienie kielicha (por. Dz 2, 42, 46; 20, 7, 11; 1 Kor 10,16). Spotyka się także określenie „gromadzić się, zbierać się” (Dz. 4, 31; 13, 44; 20,7; 1 Kor 5. 4; 11, 17), „zgromadzenie” (Hbr 10, 25; Jk