DSC00601 (7)

18    Ks. Bogusław Nadglski TChr

szpaltach, natomiast w liczbie mnogiej odnosi je on do różnych rodzin liturgicznych i poświęca mu wiele miejsca.

Etymologiczne dookreślenia prowadzą do pytania o treści związane z danym wyrażeniem.

4. Teologiczne ujęcia liturgii

Przyjęty termin liturgia oznacza działania praktyczne, ale dotyczy misteryjnego życia Kościoła - mówi się niekiedy mistycznego - w sem* głębi. Jest uprzywilejowanym miejscem kontaktu z Bogiem i budowania więzi międzyosobowych. Liturgia jest jak muzyka. Istnieje wtedy, gdy jest wykonywana w swojej dynamice, w rozdzieleniu ról*. Jest dzianiem się symbolicznym i rytualnym, tj. powtarzanym, dlatego może być ujmowana pod różnymi aspektami: dogmatycznym, etycznym, socjologicznym, rytualnym, egzystencjalnym, od strony inspiracji i treści (wymiar dydaktyczny). Historia liturgii dostarcza przykładów różnorodności jej ujęć. Herman Schmidt, uczony holenderski, jezuita, w pracy Introductio in liturgiom Occidentalem, Roma 1960, zebrał trzydzieści różnych określeń liturgii. Są to określenia z XIX i XX wieku. Wśród nich znajdujemy określenia traktujące liturgię:

A. Dekoracyjnie, estetycznie. P. Navatel SJ pisał: liturgia jest zewnętrzną i (sensibilis) zauważalną formą kultu. Bronił swojej „definicji, gdy benedyktyn M. Festugiere (zm. 1950) podał określenie bardziej teologiczne⁹. Również Lambert Beauduin (zm. 1960)¹⁰ był przeciwny J. Navatelowi SJ.

B. Były także określenia liturgii od strony jurydycznej, ujmującej liturgię jako część prawa kanonicznego. Rozumiano ją jako zbiór praw i rubryk normujących wykonanie kultu. Powyższe rozumienia liturgii (estetyczne, jurydyczne) nie mogą być brane pod uwagę. Liczące się określenia liturgii wiążą się z Ruchem Liturgicznym.

Należą do nich:

⁴ A. HOUSSIAU. La liturgie, w: Initiation a la pratiaue de la thłolotie 5 Prań Parł* 1983. 156.

La liturgie cathalique. Marcdsous 1913.

Misę om point necessaire, „Que*Uons Liturgiques ct Paroissialcs"

4(1914),