DSC01354 (5)

wtedy, że gdyby to było w twej mocy, już byłbyś szczę- ^; śliwy, ponieważ chcesz, lecz jeszcze nie możesz. Na to. dorzuciłem, że prawda przemówiła przez ciebie, ponieważ tylko wtedy.możemy mówić, że brak nam mocy, kiedy nie posiadamy tego, czego chcemy. Z pewnością nie chcemy, gdy nam brak woli. A jeżeli niemożliwe jest, abyśmy chcąc nie chcieli, na pewno nie brak woli tym, którzy chcą.

I tylko to jest w naszej mocy, co posiadamy, gdy chcemy. A więc nasza wola nie byłaby wolą, gdyby nie była w naszej mocy. ^ A dalej, ponieważ jest w naszej mocy, jest w nas wolna, bo nie posiadamy w niezależny sposób tego, ₍co nie jest w naszej mocy. Niemożliwe zaś jest, żeby to, co mamy w swej mocy, nie było w nas wolnę. Tak więc nie zaprzeczamy, że i Bóg wie-z góry o wszystkim, co nastąpi, i mimo to, my chcemy tego, czego chcemy. Skoro bowiem Bóg przewiduje wolę, nastąpi właśnie przewidziana przez Niego wola. Będzie to więc wola, ponieważ Bóg przewidział wolę. Lecz nie byłaby to wola, gdyby nie była w naszej mocy. Czyli Bóg przewiduje także naszą niezależność. A więc jego przewidywanie nie odbiera mi niezależności. Przeciwnie, z tym większą pewnością będę ją posiadał, ponieważ przewidział ją Ten, który nie myli się w swoich przewidywaniach.⁴

E. Teraz już nie mogę zaprzeczyć, że chociaż musi nastąpić to, co Bóg przewidział, i chociaż przewiduje On nasze grzechy, dzieje się to w taki sposób, że pozostaje nam jednak wolna i niezależna wola.

Kara za grzechy, Jako popełniane dobrotoolnła, jest sprawiam wa

IV—9. A. A więc co cię niepokoi? Czy może zapomniałeś o wyniku naszej pierwszej rozmowy i nie chcesz uznać, że grzeszymy wolą, nie przymuszeni ani przez istotę niższą, ani wyższą, ani równą?

m

* Augualyn dobija swego przeciwnika argumentem nie do odparcia. Przedmiotem uprzedniej wiedzy Bożej jest również i wolna wola ludzka; ■susi ona zatem Istnieć w myśl zatoźeó zarzutu.