Doświadczenia z wymiany i ich wpływ na innowacyjność w procesie
kształcenia zawodowego w Zespole Szkół Rolniczych CKP
w Kaczkach Åšrednich
ZESPA
ÓA
SZKÓA
ROLNICZYCH CENTRUM KSZTAA
CENIA
PRAKTYCZNEGO
KACZKI ÅšREDNIE 2009
1
SPIS TREÅšCI
WST
P ........................................................................................................................................................ 4
1. CHARAKTERYSTYKA SYSTEMU EDUKACJI ZAWODOWEJ MA
ODZIEŻY......................... 6
I DOROSA
YCH W SZWECJI ................................................................................................................... 6
1.1. Ogólna charakterystyka systemu edukacji w Szwecji ...................................................................... 6
1.2. Kształcenie zawodowe ...................................................................................................................... 11
1.3. Kształcenie dorosłych ........................................................................................................................ 12
1.3.1. Kształcenie na odległość dla dorosłych......................................................................................... 13
1.4. Kształcenie osób niepełnosprawnych ............................................................................................... 14
2. CHARAKTERYSTYKA COLLEGE ROLNICTWA I OCHRONY ÅšRODOWISKA W DINGLE
.................................................................................................................................................................... 17
2.1.1. Rolnictwo ........................................................................................................................................ 17
2.1.2. Ogrodnictwo i architektura krajobrazu.......................................................................................... 18
2.1.3. Hipika. ............................................................................................................................................. 18
2.1.4. Opieka nad zwierzętami w ogrodach zoologicznych ................................................................... 18
2.1.5. Psy..............................................................................................................................................17
2.2. Kształcenie dorosłych - kierunki ...................................................................................................... 18
3. CHARAKTERYSTYKA COLLEGE U BIRGEN SÖBERG .......................................................... 20
4. CHARAKTERYSTYKA NORDENS ARK ...................................................................................... 22
5. WYKORZYSTANIE TECHNOLOGII INFORMACYJNYCH I KOMUNIKACYJNYCH W
SYSTEMIE KSZTAA
CENIA SZWEDZKIEGO ................................................................................... 23
6. WYKORZYSTANIE TECHNOLOGII INFORMACYJNYCH I KOMUNIKACYJNYCH W
SYSTEMIE KSZTAA
CENIA POLSKIEGO.......................................................................................... 25
7. MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI POZNANYCH ROZWI
ZAC
INNOWACYJNYCH W
SYSTEMIE KSZTAA
CENIA W WARUNKACH NASZEJ SZKOA
Y ............................................... 26
7.1. Historia ZSR CKP W Kaczkach Åšrednich ...................................................................................... 26
7.2. Oferta edukacyjna Szkoły ................................................................................................................. 27
7.3. Baza materialna Szkoły ..................................................................................................................... 29
7.4. Zajęcia pozalekcyjne ......................................................................................................................... 29
7.5. Szkolenie praktyczne w ZSR CKP w Kaczkach Åšrednich............................................................. 29
7.6. Adaptacja poznanych rozwiązań w ZSR CKP w Kaczkach Średnich .......................................... 30
2
7.6.1. Działania dydaktyczne i metodyczne ............................................................................................ 30
7.6.1.1. Metodyka .................................................................................................................................. 30
7.6.1.2 Baza dydaktyczna ..................................................................................................................... 31
7.6.1.3. Działania wychowawcze:......................................................................................................... 32
7.6.1.4. Samokształcenie nauczycieli Szkoły....................................................................................... 34
7.6.1.5. Doradztwo zawodowe .............................................................................................................. 34
8. KORZYÅšCI WYNIKAJ
CE Z WYMIANY DOÅšWIADCZEC
DLA BENEFICJENTÓW,
INSTYTUCJI PROMOTORA ORAZ BENEFICJENTÓW POŚREDNICH ...................................... 36
8.1. Korzyści wynikające z wymiany doświadczeń dla beneficjentów ................................................. 36
8.2. Korzyści wynikające z wymiany doświadczeń dla instytucji promotora...................................... 37
8.3. Korzyści wynikające z wymiany doświadczeń dla beneficjentów pośrednich.............................. 37
ZAKOC
CZENIE....................................................................................................................................... 39
BIBLIOGRAFIA....................................................................................................................................... 40
3
WST
P
Rozpoczęta na przełomie lat 80 i 90-tych transformacja gospodarki w Polsce wymaga nowego
spojrzenia na system edukacyjny, a w szczególności na problem kształcenia zawodowego.
Jako kraj pragniemy być równorzędnym partnerem wysoko rozwiniętych krajów europejskich.
Oznacza to m. innymi konieczność zwiększenia wymagań w zakresie szeroko pojętej jakości
dotyczącej nie tylko technologii, wyrobów i usług ale także kwalifikacji zawodowych obywateli.
Coraz powszechniejsze staje się przekonanie, że życie jednostki zależeć będzie od posiadanych przez
nią kwalifikacji i umiejętności znalezienia swojego miejsca w bardzo szybko zmieniającej się
rzeczywistości społecznej i gospodarczej.
Oczywista staje się też teza, że kwalifikacje nie mogą być zdobyte raz na zawsze, ale ustawicznie
zdobywane i pogłębiane.
Podstawowym zadaniem edukacji zawodowej jest tworzenie warunków do uzyskania kwalifikacji
zawodowych, odpowiadających uznanym standardom kompetencji, czyli sprawności i zachowań,
związanych z wykonywaniem określonych zadań zawodowych.
Jako nauczyciele szkół zawodowych stoimy przed wielka szansą, która pozwoli lepiej przygotować
młodych ludzi do czekających ich wyzwań współczesnej gospodarki rynkowej.
Dzisiaj już nie wystarczy dobrze obsługiwać maszynę, nie wystarczy dobrze poznać procesy
technologiczne.
Ta wiedza i umiejętności powinna być uzupełniona o elementy o charakterze interdyscyplinarnym.
Potrzebna jest mocna wiara we własne siły, umiejętność rozwiązywania problemów i podejmowania
trudnych decyzji, analizowania sytuacji i wyciągania wniosków, twórcze myślenie - to umiejętności
niezbędne dziś każdemu, kto chce osiągnąć sukces i czerpać zadowolenie z pracy zawodowej.
Takie umiejętności musimy zaszczepić naszym uczniom po to, aby mogli sprostać wymogom rynku
pracy.
Aby to osiągnąć sami musimy podnosić nieustannie swoje kwalifikacje, dostosowywać się do
nowych warunków, szukać nowych dróg. Stąd pomysł projektu ,,Poznanie nowoczesnych metod
i technik szkolenia zawodowego w Szwecji . Partner szwedzki zapewnił jego realizację w oparciu o
najnowszą bazę edukacyjną oraz techniczną . Wyjazd ten dał o wiele lepsze rezultaty w kształceniu
nauczycieli i w zdobywaniu przez nich nowych doświadczeń niż realizacja tego projektu w
warunkach krajowych.
W odniesieniu do uczestników stawiane były następujące cele:
4
·ð transfer wiedzy, doÅ›wiadczeÅ„ oraz innowacyjnych rozwiÄ…zaÅ„ w dziedzinie szkolenia
zawodowego poprzez uwzględnienie technologii informacyjnych i komunikacyjnych,
·ð poznanie i adaptacja europejskich systemów i standardów ksztaÅ‚cenia i doskonalenia
zawodowego,
·ð zdobycie nowych doÅ›wiadczeÅ„ oraz doskonalenie umiejÄ™tnoÅ›ci organizacyjnych
i dydaktycznych w zakresie nowoczesnych technik szkolenia.
Uczestnikami projektu była grupa nauczycieli prowadzących szkolenie zawodowe dla młodzieży
i dorosłych w naszej szkole. Są to nauczyciele, którzy prowadzą zarówno zajęcia teoretyczne jak
i praktyczne. Prowadzą oni zajęcia w formach szkolnych i pozaszkolnych. Nauczyciele Ci podczas
pobytu w Dingle wzięli udział w następujących zajęciach:
·ð przygotowanie kulturowo-jÄ™zykowe, zapoznanie siÄ™ z historiÄ…, tradycjÄ… i walorami
kulturowo-turystycznymi regionu,
·ð zapoznanie siÄ™ ze szwedzkim systemem ksztaÅ‚cenia oraz systemem edukacji zawodowej,
zapoznanie się z bazą dydaktyczną College, zajęcia na temat  Jak zainspirować i kształtować
proces uczenia się , wymiana doświadczeń w zakresie kształcenia zawodowego - zajęcia
warsztatowe,
·ð wycieczki do centrów ksztaÅ‚cenia praktycznego i ustawicznego, zapoznanie siÄ™ z bazÄ…
dydaktyczną oraz systemem kształcenia dorosłych i uczenia się przez całe życie w Szwecji.
Uczestnicy odwiedzili następujące centra: Birger Sjoberggymnasiet, addr. Idrottsgatan 7, 462
23 Vanersborg, Uddevalla Gymnasieskola - Ostrabo, addr. Kampegatan 36, 451 81
Uddevalla, The Nordic Ark, addr. Aby Sateri, 450 46 Hunnebostrand, College w Norwegii.
·ð wykorzystywanie technologii informacyjno-komunikacyjnej w procesie ksztaÅ‚cenia,
prezentacja użytkowych programów komputerowych wspierających kształcenie zawodowe,
podsumowanie wymiany doświadczeń, wręczenie dyplomów.
5
1. CHARAKTERYSTYKA SYSTEMU EDUKACJI ZAWODOWEJ MA
ODZIEŻY
I DOROSA
YCH W SZWECJI
1.1. Ogólna charakterystyka systemu edukacji w Szwecji
Szwecja należy do państw, w których nakłady na edukację należą do najwyższych w Europie. W
kraju tym bardzo poważnie traktowana jest kwestia edukacji, w tym edukacji osób
niepełnosprawnych.
Założenia szwedzkiej polityki edukacyjnej brzmią następująco:
·ð Szkolnictwo ma dać równe szanse wszystkim dzieciom, bez wzglÄ™du na pochodzenie,
płeć, miejsce zamieszkania, etc.
·ð Edukacji jest sposobem na wyrównywanie nierównoÅ›ci spoÅ‚ecznych,
·ð Dążenie do niwelowania różnic pracy intelektualnej i fizycznej, tak aby obie byÅ‚y
jednakowo cenione w społeczeństwie,
·ð Nie wolno  szczÄ™dzić pieniÄ™dzy na reformÄ™ oÅ›wiaty.
Celem edukacji w Szwecji było stworzenie ideału społeczeństwa, czyli:
·ð spoÅ‚eczeÅ„stwa dobrobytu materialnego,
·ð spoÅ‚eczeÅ„stwa bezpieczeÅ„stwa socjalnego,
·ð realnie zorganizowanego paÅ„stwa.
Uczeń w tak zorganizowanym systemie oświaty to obywatel Szwecji i świata, który podąża za
zmianami i dla którego demokracja to wartość najwyższa.
Dążąc do realizacji powyższych założeń teoretycznych Szwedzi przyjęli, że ideał wszechstronnie
wykształconego ucznia nie sprawdza się w tak zwanym kształceniu masowym. Dlatego też przyjęli
koncepcje, że kształcenie winno być adekwatne do czasów w których żyjemy, a najwyższą kategorią
dydaktyczną jest umiejętność. Wyróżnili następujące kategorie umiejętności pomocne w dalszym
procesie kształcenia:
·ð umiejÄ™tność komunikowania siÄ™ w jÄ™zyku ojczystym i angielskim,
·ð umiejÄ™tnoÅ›ci matematyczne i informatyczne,
·ð umiejÄ™tność racjonalnej organizacji każdej pracy (fizycznej i intelektualnej),
·ð umiejÄ™tność uczenia siÄ™ (studiowania),
·ð umiejÄ™tność współpracy z kolegami,
·ð umiejÄ™tnoÅ›ci techniczne,
6
·ð umiejÄ™tnoÅ›ci podążania za zmianami, a w dalszym etapie ich wyprzedzanie.
Mając na uwadze wszystkie powyższe założenia przyjęto, że program nauczania charakteryzuje się:
·ð Å‚Ä…czeniem wszystkiego co możliwe z praktykÄ…,
·ð ograniczaniem iloÅ›ci nauczania literatury i historii,
·ð nie przesilaniem programu,
·ð naukÄ… chrzeÅ›cijaÅ„skÄ… prowadzonÄ… sÄ… przez osoby Å›wieckie w ramach nauki o kulturze.
System szwedzkich szkół publicznych składa się z nauczania obowiązkowego
i nieobowiązkowego. W skład szkolnictwa obowiązkowego wchodzą: powszechna szkoła publiczna,
szkoła mniejszości narodowych, szkoła specjalna oraz programy dla uczniów niepełnosprawnych.
Nieobowiązkowe szkolnictwo to grupy przedszkolne, szkoły po szkole średniej, szkoły po szkole
średniej dla uczniów niepełnosprawnych, edukacja dorosłych oraz edukacja dorosłych
niepełnosprawnych. Nauka we wszystkich typach szkół jest bezpłatna. Zwykle nie obarcza się
uczniów ani ich rodziców kosztami przyborów szkolnych, posiłków w szkole, opieki medycznej i
dowozu dzieci do szkół.
Zgodnie z ustawą o edukacji, wszystkie dzieci i młodzież powinny mieć jednakowy dostęp do
szkolnictwa. Wszystkie dzieci powinny korzystać z tego prawa, niezależnie do miejsca zamieszkania
czy warunków ekonomicznych. Ustawa mówi, że  edukacja powinna dostarczać uczniom wiedzy
przy współudziale środowiska rodzinnego, harmonijnie rozwijać ich w odpowiedzialnych ludzi i
członków społeczeństwa . Szczególna uwaga powinna także być poświęcona uczniom ze
specjalnymi potrzebami. Ustawa rozszerza prawo do nauki dorosłych. Może być ono realizowane
poprzez system edukacji dorosÅ‚ych Komvux lub Särvux.
Wytyczne do programów nauczania dla szkolnictwa ustalane są przez państwo. Gminy są
zaopatrywane w środki potrzebne do różnorakich aktywności. Same decydują o sposobach
prowadzenia szkół. Mogą opracować lokalny plan organizacji i oceny działań szkoły. Opierając się
na zatwierdzonym programie nauczania, narodowych wytycznych i lokalnym planie, dyrektor może
opracować własny plan roboczy po konsultacjach z pracownikami szkoły.
Narodowa Agencja Edukacji nadzoruje i ocenia system szkół publicznych w Szwecji. Co 3 lata
przekazuje rzÄ…dowi raport.
7
Edukacja w Szwecji jest obowiązkowa dla wszystkich dzieci w wieku od 7 do 16 lat. Większość 6-
latków uczestniczy w nieobowiązkowej pre-klasie (forskoleklass - klasa zerowa) Wszystkie małe
dzieci od 1 do 5 roku życia mają zapewnione miejsce w publicznym zakładzie opieki dziennej
(förskola lub daghem / DAGIS).
Edukacja przedszkolna
Gminy są zobowiązane organizować zajęcia przedszkolne dla wszystkich dzieci w wieku od 1
roku do 5 lat, których rodzice pracują lub uczą się. Wszystkie dzieci w wieku od 4 do 5 lat, także te,
których rodzice są bezrobotni lub przebywają na urlopie rodzicielskim, opiekując się drugim
dzieckiem, mają prawo uczestniczyć w bezpłatnych zajęciach przedszkolnych przez co najmniej 3
godziny dziennie lub 15 godzin tygodniowo. Takie zajęcia prowadzą na ogół przedszkola, ale także
opiekunki do dzieci  w swoim domu lub otwartych przedszkolach, gdzie dzieci i ich rodzice mogÄ…
spędzać 3 godziny dziennie przez 5 dni w tygodniu. Zajęcia organizowane przez gminy finansuje się
z budżetu gminy i opłat pobieranych od rodziców.
Gminy są zobowiązane organizować zajęcia przygotowujące do nauki szkolnej dla 6-latków ( klasy
zerowe ), na ogół w wymiarze 3 godzin dziennie. Zajęcia te prowadzi się zwykle w szkole. Klasa
zerowa stanowi część publicznego systemu szkolnego, ale uczęszczanie na zajęcia nie jest
obowiązkowe. Kształcenie jest bezpłatne. Zajęcia w klasie zerowej są prowadzone zgodnie z tymi
8
samymi przepisami, co kształcenie obowiązkowe, i z tym samym programem nauczania, ale dla klas
zerowych nie opracowuje się planów nauczania ani planów lekcji.
Grundskola (szkoła podstawowa i średnia I stopnia) Wiek: 6/7-15/16 lat
Dzieci mogą rozpocząć naukę w szkole w wieku 6 lub 7 lat, a kształcenie obowiązkowe trwa
dziewięć lat.
O wyborze szkoły decydują rodzice, ale w szkołach, w których liczba kandydatów przekracza liczbę
miejsc, pierwszeństwo mają uczniowie mieszkający w pobliżu. Kształcenie we wszystkich szkołach
jest bezpłatne.
Przez cały okres kształcenia obowiązkowego prowadzi się ocenę ciągłą. Ponadto na zakończenie V i
IX klasy przeprowadza się ogólnokrajowe sprawdziany z języka szwedzkiego, języka angielskiego i
matematyki (sprawdziany w IX klasie są obowiązkowe). Stopnie wystawia się od VIII klasy według
trzystopniowej skali: zaliczony, zaliczony z wyróżnieniem i zaliczony ze specjalnym wyróżnieniem.
Uczniowie, którzy nie osiągnęli celów danego przedmiotu, nie otrzymują stopnia z tego przedmiotu,
lecz ocenę opisową. Uczniowie automatycznie zdają do następnej klasy. Uczniowie, którzy
ukończyli ostatnią klasę z pozytywnymi ocenami, otrzymują świadectwo ukończenia grundskola.
Uczniowie, którzy nie uzyskali świadectwa ukończenia szkoły obowiązkowej, mogą je otrzymać po
zdaniu sprawdzianów lub zrealizowaniu indywidualnego programu w szkole średniej II stopnia.
Publiczny system oświaty dorosłych obejmuje prowadzone przez gminy kształcenie
dorosłych, kształcenie policealne, kształcenie zawodowe na zaawansowanym poziomie, prowadzone
przez gminy kształcenie dla osób dorosłych mających trudności z przyswajaniem wiedzy oraz naukę
języka szwedzkiego dla imigrantów. Kształcenie dorosłych w innych formach prowadzą ludowe
szkoły średnie i stowarzyszenia oświaty dorosłych.
Gymansieskola (szkoła średnia II stopnia) Wiek: 16-19 lat
Po ukończeniu 9 klasy edukacji podstawowej uczniowie mogą kontynuować naukę w bezpłatnym
gimnazjum. Kształcenie odbywa się w formie trzyletnich programów edukacyjnych. Do dyspozycji
jest 17 programów państwowych, z których 14 jest ukierunkowanych zawodowo, a trzy
przygotowują uczniów do kształcenia uniwersyteckiego. Jednakże wszyscy uczniowie, którzy
ukończą gimnazjum z powodzeniem, mają prawo do dalszego kształcenia na Uniwersytecie.
Wszystkie ogólnokrajowe programy kształcenia, jak również tzw.  specjalnie zaprojektowane
programy , zapewniają wykształcenie ogólne o szerokich podstawach, a ich ukończenie uprawnia do
ubiegania się o przyjęcie na studia. Wspólnymi przedmiotami podstawowymi, które są takie same
we wszystkich ogólnokrajowych programach i specjalnie zaprojektowanych programach, są: język
9
szwedzki/szwedzki jako drugi język, język angielski, matematyka, religia, wychowanie
obywatelskie, przedmioty ścisłe i przyrodnicze, wychowanie fizyczne i edukacja zdrowotna oraz
zajęcia artystyczne. Przedmioty podstawowe stanowią mniej więcej jedną trzecią programu
kształcenia. Pozostałe godziny są przeznaczone na przedmioty specyficzne dla danego programu i
przedmioty wybrane indywidualnie przez uczniów. Głównym celem programu indywidualnego jest
przygotowanie uczniów do kształcenia według programów ogólnokrajowych.
O przyjęcie do gymnasieskola mogą ubiegać się uczniowie posiadający świadectwo ukończenia
szkoły obowiązkowej. Jednak warunkiem rozpoczęcia kształcenia w ramach jednego z 17
państwowych programów lub specjalnie zaprojektowanych programów (dla uczniów mających
specjalne zainteresowania) jest uzyskanie przynajmniej oceny  zaliczony z języka szwedzkiego
(jako języka ojczystego lub drugiego języka), języka angielskiego i matematyki. Uczniowie, którzy
nie uzyskali tej oceny, mogą kształcić się zgodnie z indywidualnym programem. W niektórych
wypadkach uczniowie mogą ubiegać się o przyjęcie do placówki poza terenem swej gminy.
Szkolnictwo wyższe
Studia sÄ… prowadzone w uniwersytetach (universitet) i kolegiach uniwersyteckich (högskola).
Warunkiem przyjęcia na studia prowadzące do pierwszego dyplomu jest spełnienie podstawowych
kryteriów formalnych, które są takie same na wszystkich kierunkach. Kandydaci muszą posiadać
świadectwo ukończenia ogólnokrajowego programu w szkole średniej II stopnia (co najmniej ocenę
 zaliczony , przyznawaną za 90% punktów przypisanych każdemu przedmiotowi) lub
doświadczenie zawodowe. Kryteria dotyczące doświadczenia zawodowego są następujące: wiek  co
najmniej 25 lat, co najmniej czteroletni staż pracy oraz znajomość języka szwedzkiego i angielskiego
na poziomie odpowiadającym ukończeniu programu w szkole średniej II stopnia. Na większości
kierunków obowiązują również specjalne wymogi, które zależą od specyfiki danego kierunku lub
rodzaju programu.
Praktycznie we wszystkich uczelniach państwowych i uczelniach dotowanych przez państwo
studia są bezpłatne. System pomocy materialnej dla studentów został zaprojektowany w taki sposób,
by przyznane fundusze pokrywały koszty utrzymania studenta w trakcie studiów oraz wydatki
związane ze studiami, np. zakupem podręczników. Zgodnie z podstawową zasadą systemu pomoc od
władz centralnych mogą otrzymywać wszyscy studenci, którzy jej potrzebują, aby finansować swe
studia. Pomoc materialna, przyznawana zarówno studentom studiów dziennych, jak i studentom
studiów w niepełnym wymiarze, stanowi połączenie stypendium bezzwrotnego i większej,
podlegającej zwrotowi pożyczki.
10
Absolwentom studiów prowadzących do pierwszego dyplomu przyznaje się dwa rodzaje tytułów:
trzy tytuły ogólne i ok. 50 tytułów zawodowych. Ogólnymi tytułami są: dyplom/dyplomowany (po
2-letnich studiach), licencjat/inżynier (po 3-letnich studiach) i magister (po 4-letnich studiach
jednolitych lub studiach rocznych  w przypadku studentów, którzy posiadają już tytuł
odpowiadający co najmniej 120 punktom). Tytuły zawodowe przyznaje się po ukończeniu studiów o
różnej długości (od 2 do 5,5 lat), przygotowujących do wykonywania określonych zawodów.
1.2. Kształcenie zawodowe
Kształcenie przygotowujące do zawodu odbywa się w głównej mierze w całodziennych szkołach
gimnazjalnych. Obok gimnazjów nastawionych na przygotowanie na studia lub przygotowanie do
zawodu, istnieje również kształcenie praktykantów  kombinacja lekcji z zakresu głównych
przedmiotów gimnazjum oraz praktycznego kształcenia zawodowego w przedsiębiorstwie.
Poszczególne placówki kształcenia, formy kształcenia oraz gminy dążą do współpracy, co ma na
celu poprawę oferty kształcenia oraz podniesienie jej jakości. Podstawową ideą jest to, by jak
najwięcej placówek kształcenia miało szansę korzystania z sal lekcyjnych oraz pomocy
dydaktycznych.
Praktyczna część kształcenia zawodowego została częściowo przeniesiona do przedsiębiorstw.
Przynajmniej 15 % czasu kształcenia w profilach zawodowych jest przeznaczone dla tejże części
praktyki zawodowej
Kształcenie zawodowe na poziomie zaawansowanym
Zaawansowane kształcenie zawodowe jest formą kształcenia policealnego, w której jedną trzecią
czasu przeznaczono na specjalistyczne zastosowania teoretycznej wiedzy w miejscu pracy i którą
finansują sami pracodawcy. Ta forma kształcenia odbiega od tradycyjnego modelu w tym sensie, że
wymaga aktywnej nauki w miejscu pracy i jest wyraz
nie ukierunkowana na kształtowanie takich
umiejętności i postaw, jak elastyczność, umiejętności działania w grupie, rozumienie
całościowych procesów, umiejętność rozwiązywania problemów itp.
Kształcenie to jest przeznaczone dla osób pracujących, posiadających średnie wykształcenie, które
chciałyby podnieść poziom swych umiejętności w określonej dziedzinie. Kursy organizowane są w
wyniku ścisłej współpracy świata pracy z różnymi placówkami prowadzącymi kształcenie i
szkolenie (placówkami kształcącymi na szczeblu szkoły średniej 2 stopnia, lokalnymi ośrodkami
kształcenia dorosłych, szkołami wyższymi, przedsiębiorstwami itp.).
11
Muszą one odpowiadać na rzeczywiste potrzeby rynku pracy, ale nie wyklucza się żadnego sektora.
Zaawansowane kursy zawodowe prowadzi siÄ™ w celu zaspokojenia zapotrzebowania na
wykwalifikowanÄ… kadrÄ™, przy czym chodzi tu nie tylko o tradycyjne kwalifikacje zawodowe, ale
także ściśle powiązane z nimi i tak poszukiwane na rynku pracy umiejętności, jak elastyczność i
umiejętność rozwiązywania problemów.
Warunkiem uczestnictwa w tych kursach jest posiadanie świadectwa ukończenia szkoły średniej.
Treści programowe opracowuje się na podstawie programów nauczania dla szkół średnich 2 stopnia
oraz programów kursów uzupełniających, kursów kształcenia policealnego dla dorosłych i kursów
wskazywanych przez środowisko biznesu. W programie łączy się podejście praktyczne ze
szczegółową wiedzą teoretyczną, co gwarantuje zarówno odpowiednią jakość, jak i spełnienie
wymogów rynku pracy.
Oprócz przedmiotów bezpośrednio związanych z treściami zawodowymi, program kursów obejmuje
następujące przedmioty i zagadnienia:
·ð matematyka i nauki przyrodnicze,
·ð technologie informacyjne i ich zastosowania,
·ð ekonomia i teoria ekonomiczna,
·ð spoÅ‚eczeÅ„stwo i kultura,
·ð jÄ™zyk i komunikacja.
Kursy pozwalają rozwinąć następujące umiejętności:
·ð umiejÄ™tnoÅ›ci jÄ™zykowe, czytanie, pisanie i wykorzystywanie informacji,
·ð rozwiÄ…zywanie problemów, krytyczne i kreatywne myÅ›lenie,
·ð negocjacje i praca w zespole.
1.3. Kształcenie dorosłych
 Dla ludzi  trzeciego wieku przyswajanie wiedzy to nie tylko sposób na spędzenie większej ilości
czasu, którym obecnie dysponują. Bardzo często mogą tę wiedzę praktycznie wykorzystać z
pożytkiem dla siebie i najbliższych. Edukacja ustawiczna to nie tylko szansa na lepsze życie, ale i
warunek, by sprostać życiu w zmieniającej się rzeczywistości .
Problematyka kształcenia dorosłych zajmuje bardzo ważne miejsce wśród priorytetów
rozwojowych wielu krajów oraz organizacji międzynarodowych. Związane jest to z kryzysem
demograficznym i starzeniem się społeczeństw w krajach wysokorozwiniętych oraz rosnącymi
wymaganiami nowoczesnej gospodarki w odniesieniu do kwalifikacji pracowników. Oprócz
12
czynników związanych z utrzymaniem czy akceleracją dynamiki gospodarczej, poważny problem
dostrzeżono również w narastającym społecznym i ekonomicznym wykluczeniu osób z niskim
poziomem wykształcenia. Ekspansja systemu kształcenia dorosłych, poprawa jakości edukacji
i zapewnienie równych szans w dostępie do systemu kształcenia ustawicznego jest więc poważnym
wyzwaniem dziÅ› i w nadchodzÄ…cych latach.
Kształcenie dorosłych w Szwecji jest obszerne i ma długą tradycję. System szkół publicznych dla
dorosłych obejmuje:
·ð  gminne nauczanie dla dorosÅ‚ych (Komvux),
·ð " ksztaÅ‚cenie dorosÅ‚ych z trudnoÅ›ci w uczeniu siÄ™ (Särvux)
·ð  szwedzki dla imigrantów , na poziomie podstawowym, organizowane m.in. przez Komvux
(SFI).
·ð policealne ksztaÅ‚cenie zawodowe, które obejmuje ksztaÅ‚cenie zawodowe na poziomie
zaawansowanym (KY), prowadzone przez szkoły kształcenie uzupełniające oraz różne formy
kształcenia/szkolenia zawodowego zgodnie z potrzebami rynku pracy. Tego rodzaju
kształcenie prowadzą również gminne placówki kształcenia dorosłych (komvux);
·ð edukacja powszechna (folkbildning)  chodzi tu o stowarzyszenia zajmujÄ…ce siÄ™ ksztaÅ‚ceniem
dorosłych (głównie w formie  uniwersytetów ludowych ) oraz powszechne szkoły średnie
(folkhögskolor), które również prowadzÄ… edukacjÄ™ podstawowÄ… i policealne ksztaÅ‚cenie
zawodowe.
1.3.1. Kształcenie na odległość dla dorosłych
W Szwecji upowszechniono kształcenie na odległość dla osób dorosłych, w oparciu o nowe
technologie informacyjno-komunikacyjne. Kształcenie tego typu prowadzone jest głównie przez
gminne ośrodki kształcenia dorosłych, na szczeblu szkoły średniej 2 stopnia.
Zrealizowano szereg projektów dotyczących następujących zagadnień:
·ð metodyka ksztaÅ‚cenia dorosÅ‚ych na odlegÅ‚ość: bezpÅ‚atne szkolenia dla nauczycieli
prowadzących gminne kursy kształcenia dorosłych na odległość;
·ð katalog pomocy dydaktycznych do ksztaÅ‚cenia na odlegÅ‚ość, zawierajÄ…cy spis pomocy
dostępnych na szczeblu lokalnym, które można by wykorzystać szerzej (na szczeblu
krajowym), aby uniknąć dublowania i marnotrawstwa; w projekcie pracuje się także nad
13
udoskonaleniem ogólnych narzędzi i usług pomocniczych, np. modeli elastycznej organizacji
kształcenia, walidacji, poradnictwa zawodowego itp.;
·ð zaawansowane narzÄ™dzia do ksztaÅ‚cenia na odlegÅ‚ość, oparte na nowych technologiach
informacyjno-komunikacyjnych (tzw. NTIC5): przygotowywanie narzędzi na szczeblu
krajowym, a następnie ich rozpowszechnianie na szczeblu lokalnym, co pozwala wypełnić
luki, gdy na szczeblu lokalnym brakuje środków na inwestycje;
·ð sieć lokalnych oÅ›rodków ksztaÅ‚cenia  przewidziano tu m.in. przygotowywanie nowych metod
współpracy między organizatorami kształcenia, a formalnym lub zewnętrznym systemem, w
celu rozszerzenia dostępu do kształcenia dorosłych;
·ð style ksztaÅ‚cenia na odlegÅ‚ość: aktualizacja modeli kursów ksztaÅ‚cenia na odlegÅ‚ość
prowadzonych w różnych formach, zależnie od różnych stylów uczenia się słuchaczy;
współpraca między naukowcami badającymi zagadnienia dydaktyczne, a ekspertami
zajmującymi się technologią, w celu opracowania strategii zindywidualizowanego kształcenia;
·ð kursy jÄ™zykowe dla mÅ‚odzieży niesÅ‚yszÄ…cej: przygotowywanie i prowadzenie kursów jÄ™zyka
szwedzkiego i angielskiego w ramach kształcenia na odległość;
·ð przygotowywanie ogólnodostÄ™pnej informacji: dostÄ™p za poÅ›rednictwem Internetu do
informacji dotyczących wszystkich projektów w programie pilotażowym oraz do wykazu
krajowych pomocy dydaktycznych stosowanych w kształceniu na odległość
1.4. Kształcenie osób niepełnosprawnych
Pisząc o szkolnictwie w Szwecji nie sposób pominąć kształcenia niepełnosprawnych, gdyż zajmuje
ono w szwedzkim systemie edukacji niezwykle ważne miejsce.
W szwedzkim systemie oświaty przyjęto, że kształcenie osób niepełnosprawnych odbywa się zgodnie
z ideą integracji, rozumianej jako tworzenie przedszkoli, szkół i klas heterogenicznych ze względu na
zróżnicowany stopień sprawności i zdrowia psychofizycznego uczniów, dotyczący tworzenia klas w
których razem uczyłyby się osoby pełnosprawne z osobami o zaburzonym rozwoju. Koncepcja
nauczania integracyjnego wpływać ma na zmianę podejścia do osób niepełnosprawnych, kształtuje
tolerancję i wrażliwość na ich potrzeby, a zarazem pozwala im samym doświadczyć normalnych
warunków życia, stwarza różnorodność sytuacji stymulującej wzajemny rozwój osób
o odmiennej kondycji fizycznej, psychicznej, czy umysłowej. Integracja w kształceniu to także
współdziałanie szkoły, domu rodzinnego i środowiska lokalnego w stwarzaniu jak najlepszych
14
warunków do edukacji dzieci i młodzieży.
Celami wychowawczymi w szkole uniwersalnej sÄ…:
·ð każdy ma prawo być inny, a jednoczeÅ›nie należeć do spoÅ‚ecznoÅ›ci szkolnej,
·ð nikt nie może być pozostawiony sam sobie, ze swoim nieszczęściem, chorobÄ… lub
niepełnosprawnością,
·ð szkoÅ‚a ma obowiÄ…zek ksztaÅ‚towania empatii, czyli współodczuwania z osobÄ… niepeÅ‚nosprawnÄ…
emocji, uczuć.
Szwecja, kraje skandynawskie i Włochy wprowadziły integrację do sytemu edukacji w miejsce
separacji. W Szwecji zlikwidowano praktycznie wszystkie szkoły specjalne. W tych które pozostały w
zajęciach uczestniczą dzieci i młodzież z najgłębszymi stopniami niepełnosprawności
i niepełnosprawnościami sprzężonymi. Placówki te stanowią również ośrodki badań.
W Szwecji obowiÄ…zek wczesnej diagnozy i terapii spoczywa na przedszkolach. Diagnoza polega na
długotrwałej obserwacji dziecka niepełnosprawnego i pełnosprawnego. W razie konieczności
podejmowana jest opieka medyczna.
W szkole masowej wychowawca musi wykryć trudności w uczeniu się u danego ucznia. Zmienia on
metody pracy z uczniem, stosując często wolniejsze, obrazowe tempo pracy. Dysponuje również
odpowiednimi środkami dydaktycznymi. Jeśli zastosowanie danej metody nie przynosi pożądanych
efektów osoba prowadząca zajęcia dzieli uczniów na mniejsze 3- 4 osobowe grupy z którymi pracuje
pedagog specjalny. Jeśli również dłuższy okres zindywidualizowanej pracy nie daje rezultatów
realizuje się z grupką dalszą partię materiału przez jakiś czas. Jeśli natomiast uczeń radzi sobie z
materiałem kierowany jest z powrotem do szkoły masowej.
W celu jak najpełniejszej oceny postępów uczniów z niepełnosprawnością co jakiś czas zwoływane
jest tak zwane konsylium. W skład jego wchodzą lekarze, pielęgniarki, pedagodzy specjalni,
pracownicy socjalni, psycholodzy. BadajÄ… oni warunki rozwojowe dziecka. W konsylium bierze
również udział dyrektor danej szkoły i pedagog do spraw integracji, którzy wspólnie zastanawiają się
nad dalszą ścieżką kształcenia danego ucznia rozpatrując każdy przypadek indywidualnie. W
wyjątkowych przypadkach konsylium zgadza się na indywidualne nauczanie, które ma się jednak
odbywać w szkole, chyba że dany uczeń jest przewlekle chory lub stopień jego niepełnosprawności nie
pozwala mu na udział w zajęciach w szkole. Po zakończeniu nauki w danej szkole na świadectwie
uczeń ma zaznaczony indywidualny program. Uczeń ten ma oczywiście możliwość kontynuowania
nauki w szkole średniej i może również w tej szkole korzystać z indywidualnego programu nauczania.
15
W Szwecji występuje kilka charakterystycznych elementów związanych z edukacją osób
niepełnosprawnych. Władze szkolne prowadzą rejestr osób, które nie poszły do szkoły wyższego
stopnia lub do pracy. Pracownik socjalny nawiązuje wówczas z taką osobą kontakt i w rozmowie z nią
stara siÄ™ znalez
ć jakieś rozwiązanie (na przykład szkoła, kursy, praca w warunkach chronionych lub na
otwartym rynku pracy). Jest to typowy przejaw charakteru szwedzkiego systemu państwa
opiekuńczego. Dorosłe osoby niepełnosprawne przeprowadzają się do mieszkań lub domów
grupowych, gdzie dąży się do wykształcenia w nich maksymalnej samodzielności tak by mogły
zamieszkać w pełni samodzielnie.
Innym charakterystycznym elementem jest (o czym była już mowa powyżej) szkoła masowa, tj. szkoła
dla wszystkich dzieci. Konsekwencją takiego podejścia jest nie kwalifikowanie w szkołach dzieci jako
niepełnosprawnych intelektualnie.
Dużo miejsca w szwedzkim systemie oświaty poświęca się socjoterapii dążąc do  skanalizowania
agresji uczniów w sposób społecznie przydatny. Dawniej pozwalano na przykład malować słowa
niecenzuralne na specjalnie do tego przeznaczonych ścianach, by dać upust emocjom i przeżyciom.
Obecnie uczniowie pracują z materiałami łatwo przekształcalnymi, na przykład z piaskiem, wodą,
glinÄ… modelinÄ….
Uczestnicy projektu zapoznali się nie tylko ze szkolnictwem w Szwecji, ale odwiedzili także
college rolniczy w Norwegii, gdzie poznali system szkolnictwa tamtego kraju.
16
2. CHARAKTERYSTYKA COLLEGE ROLNICTWA I OCHRONY ÅšRODOWISKA
W DINGLE
College Rolnictwa i Ochrony Środowiska w Dingle prowadzi kształcenie i szkolenie uczniów i
słuchaczy od roku 1921.
College służy jako baza szkoleniowa i miejsce praktyk dla 325 uczniów w wieku 16  19 lat i 400
dorosłych słuchaczy kursów zawodowych.
College prowadzi kształcenie i szkolenie młodzieży oraz dorosłych.
Kształcenie młodzieży - kierunki:
2.1.1. Rolnictwo
- obejmuje takie profile jak: leśnictwo, hodowla zwierząt, uprawa roślin, mechanizacja rolnictwa,
zarządzanie małym przedsiębiorstwem, budowa budynków inwentarzowych..
Ten ostatni daje możliwość uzyskania praktycznych umiejętności w różnych projektach
budowlanych w połączeniu z wiedzą teoretyczną. Chodzi o materiały budowlane, maszyny
budowlane, prace konserwacyjne i naprawcze, odlewanie, malarstwo, i ciesielstwo. Szkoła posiada
dobrze wyposażone warsztaty budynku, dostosowane dla robót budowlanych w okresie zimowym.
Profil leśny uczy hodowli lasu, pozyskania i transportu drewna oraz pracy w tartakach.
Nauka uprawy roślin i hodowli zwierząt opiera się na praktyce w gospodarstwie szkolnym, które
obejmuje około 225 ha gruntów ornych i użytków zielonych, w tym ok. 150 ha uprawianych metodami
ekologicznymi. Uprawiane rośliny przeznaczane są głównie na pasze wykorzystywane do własnej
produkcji zwierzęcej (gospodarstwo posiada 60 krów mlecznych, 20 macior i stado owiec).
Prace w gospodarstwie wykonywane są przede wszystkim przez uczniów, którzy w ten sposób
odbywajÄ… praktycznÄ… naukÄ™ zawodu.
Mechanizacja rolnictwa uczy obsługi maszyn rolniczych i sprzętu oraz podstaw jazdy. Szkoła ma
wysokie ambicje, aby być w czołówce mechanizacji rolnictwa, posiada więc:
- Robot do doju krów,
- Ciągnik wysokiej technologii o wspaniałych funkcjach.
- Ciągniki wyposażone w szerokie opony, aby zminimalizować zagęszczania gleby
oraz w katalizatory
- Nowoczesne maszyny rolnicze.
17
2.1.2. Ogrodnictwo i architektura krajobrazu
- daje możliwości teoretyczne i praktyczne do stworzenia, organizacji i zajmowania
się roślinami, zarówno na zewnątrz jak i wewnątrz budynków.
Uczy:
·ð Projektowania ogrodów
·ð Projektowania parków i cmentarzy
·ð Uprawy warzyw w szklarni i w polu
·ð Uprawy kwiatów, krzewów, przeszczepu wÅ‚asnych drzew owocowych, itp..
·ð Przycinania drzew owocowych i roÅ›lin ozdobnych.
·ð ObsÅ‚ugi ciÄ…gnika, kosiarki do trawy i maszyn do uprawy warzyw
2.1.3. Hipika.
W szkole można nauczyć się obsługi koni, utrzymania stajni i urządzeń niezbędnych w pracy
z końmi. College daje możliwość uzyskania wiedzy teoretycznej i umiejętności praktycznych
w dziedzinie biologii konia, hodowli, żywienia, opieki nad koniem.
Aby zaspokoić rosnące zapotrzebowanie ze strony jez
dz
ców wyścigowych szkoła oferuje
możliwość nauki ujeżdżania, skoków i jazdy konnej na bardzo wysokim poziomie. Obejmuje ona nie
tylko kursy podstawowe, ale daje możliwość zdobycia znacznie wyższych kompetencji.
2.1.4. Opieka nad zwierzętami w ogrodach zoologicznych
- uczy nie tylko opieki nad tymi zwierzętami ale także anatomii, fizjologii, systematyki ssaków,
ptaków, ryb, płazów i gadów, zachowania się zwierząt i opieki weterynaryjnej.
2.1.5. Psy.
Uczestnicy kursu posiądą wiedzę i umiejętności z zakresu zarządzania, żywienia i opieki nad
jednym z naszych najpopularniejszych zwierząt domowych oraz z zakresu hodowli i tresury psów
sportowych.
2.2. Kształcenie dorosłych - kierunki
·ð utrzymanie terenów zielonych (pól golfowych)  50 tygodni
·ð budowa i zarzÄ…dzanie zewnÄ™trznym otoczeniem
·ð podstawowe ksztaÅ‚cenie w rolnictwie  20 tygodni niepeÅ‚nowymiarowego ksztaÅ‚cenia
uzupełnione kształceniem na odległość
18
·ð hodowla i pielÄ™gnacja koni  40 tygodni niepeÅ‚nowymiarowego ksztaÅ‚cenia uzupeÅ‚nione
kształceniem na odległość
oraz krótkie, kilkudniowe kursy w zakresie:
·ð okrzesywania drzew,
·ð ukÅ‚adania bukietów kwiatowych
·ð ukÅ‚adania nawierzchni  brukowania
·ð dekoracji Å›wiÄ…tecznych
·ð obsÅ‚ugi piÅ‚y Å‚aÅ„cuchowej
·ð ciÄ™cia poprzecznego drewna
·ð karmienie koni
·ð anatomii koni
·ð jez
dziectwa
·ð masażu koni
College ma duże doświadczenie w zakresie międzynarodowej wymiany studentów zagranicznych w
ramach programów: Leonardo da Vinci, Socrates i innych. Od wielu lat prowadzi tego typu szkolenia i
wymiany młodzieży z Anglią, a od 2008 roku także z Polską.
College posiada nowocześnie wyposażone zaplecze techniczne, współpracuje z innymi placówkami
świadczącymi usługi edukacyjne, tak w Szwecji jak i w Norwegii oraz z wieloma zakładami
produkcyjnymi w zakresie kształcenia i szkolenia zawodowego.
College posiada dobre warunki socjalne do zakwaterowania:
·ð internat (mogÄ…cy pomieÅ›cić 230 osób),
·ð stołówka,
·ð baza sportowa.
19
3. CHARAKTERYSTYKA COLLEGE U BIRGEN SÖBERG
Szkoła istnieje od 1969 roku i posiada 14 różnych krajowych programów i różnych specjalności
do wyboru. W szkole jest ok. 1600 uczniów i 170 nauczycieli.
Kształci m. in. w programie:
POJAZDY - Vehicle Program - PF
Specjalizacje:
·ð Technologia pojazdów
·ð " Silniki samochodów ciężarowych
·ð Konstrukcje pojazdów
Program kształci umiejętności naprawy i konserwacji pojazdów, ale obejmuje także wiedzę z
zakresu ekonomii, marketingu, relacji z klientami, zarządzanie komputerem i logistyki. Ukończenie
kursów daje możliwość pracy w przemyśle motoryzacyjnym.
Pojazdy Program przewiduje także poznanie innych zawodów, takich jak konserwacja i serwis sprzętu
oraz jego produkcjÄ™. .
BSINES I ADMINISTRACJA - Program - HP
Specjalizacje:
·ð Handel i UsÅ‚ugi
·ð Turystyka i podróże
Jest to program dla tych, którzy chcą pracować z ludz
mi w zawodach usług w handlu i administracji.
Edukacja teoretyczna połączona jest z praktykami w stołówce szkolnej. Część edukacji koncentruje
się w miejscach poza szkołą.
ELEKTYCZNOŚĆ  ELPROGRAMMET - WE
Specjalizacje:
·ð Automatyzacja - ECAT
·ð Technologia komputerowa - ECDT
·ð Elektronika - ECET
·ð Elektrotechnika - ECEL
20
Inne programy, w których kształci szkoła to:
·ð RÄ™kodzieÅ‚o
·ð Hotele i restauracje
·ð Krawiectwo i moda
·ð Nauki przyrodnicze
·ð PielÄ™gniarstwo
·ð Nauki spoÅ‚eczne technologia
·ð Technologia
·ð Budownictwo
·ð Sztuka i projektowanie
W szkole znajduje się doradca zawodowy, który pomaga studentom wybrać najbardziej
odpowiedni dla nich program.
Sjoberg School posiada także obowiązkową szkołę specjalną. Realizuje ona takie same programy,
ale dostosowane do mniejszych możliwości uczniów. Nauka w tej szkole trwa cztery a nie trzy lata.
21
4. CHARAKTERYSTYKA NORDENS ARK
Ogromne znaczenie w szkolnictwie szwedzkim posiada praktyczne poznanie problemu. Służy
temu m.in. Nordens Ark, w której uczniowie wszystkich typów szkół mogą odbywać praktyki.
Współpracuje z nią m.in. szkoła w Dingle.
Nordens Ark prowadzona jest przez fundacjÄ™ charytatywnÄ…. Posiada 383 ha, z czego 148 ha to grunty
leśne, 70 ha grunty orne, 30 ha pastwiska i 135 ha - lasy liściaste i nieużytki.
Nordens Ark działa na rzecz ochrony i ratowania zagrożonych zwierząt poprzez:
·ð hodowlÄ™ i chów zagrożonych starych nordyckich ras takich jak: wilki, tygrys amurski,
czerwone pandy, sowy, konie przewalskiego, śnieżne i amurskie leopardy, sokoły i inne
·ð odbudowÄ™ populacji  hodowanie w sztucznych warunkach a nastÄ™pnie przywrócenie naturze
·ð prowadzenie badaÅ„ i edukacjÄ™ spoÅ‚eczeÅ„stwa:
Nordens Ark prowadzi szkolenia w szkołach podstawowych, w gimnazjach i uczelniach
przyrodniczych, współpracuje z uniwersytetami i szkołami wyższymi.
22
5. WYKORZYSTANIE TECHNOLOGII INFORMACYJNYCH I KOMUNIKACYJNYCH
W SYSTEMIE KSZTAA
CENIA SZWEDZKIEGO
Technologia informacyjna to zespół środków, ( czyli urządzeń takich jak komputery, sieci
komputerowe ) i narzędzi ( czyli oprogramowania ), które służą do wszechstronnego posługiwania się
informacjÄ…. Pozwala na wyszukiwanie, gromadzenie, przetwarzanie i praktyczne zastosowanie
informacji w różnych dziedzinach działalności człowieka. Wraz z technologią komunikacyjną jest
obecnie nieodzownym elementem wspierania edukacji . Technologia informacyjna wraz z technologiÄ…
komunikacyjnÄ… jest obecnie nieodzownym elementem wspierania edukacji .
Coraz popularniejsze staje się w państwach Unii Europejskiej określenie technologia
informacyjna i komunikacyjna, w którym oba aspekty, informacja  jako obiekt podlegający działaniu,
i komunikacja  jako przeznaczenie informacji i cel działania technologii, zostają zrównane.
Komunikacja jest częścią technologii informacyjnej, której ta technologia głównie służy.
Szybki rozwój technologii informacyjnych i komunikacyjnych (ICT) umożliwia ewolucję
społeczeństwa w kierunku społeczeństwa wiedzy opartego na wiedzy i informacji jako kluczowych
zasobach do wykorzystania przez każdego w dowolnym czasie i dowolnym miejscu. Edukacja
odgrywa bardzo ważną rolę w społeczeństwie wiedzy, w którym uczenie się powinno być procesem
ciągłym trwającym przez całe życie
Szkoła w Dingle, idąc naprzeciw oczekiwaniom nauczycieli, uczniów i rodziców wykorzystuje w
komunikacji między nimi platformę  FRONTER
Ta norweska platforma edukacyjna jest wirtualnym środowiskiem nauczania  uczenia się, pracy
własnej i zespołowej, tworzenia i wykorzystania materiałów edukacyjnych oraz administrowania
procesem kształcenia.
Dzięki niej szkoły oraz inne instytucje edukacyjne mogą efektywnie wspierać naukę i nauczanie.
Ponad 90 narzędzi Frontera wspomaga przygotowanie, przeprowadzenie oraz analizę lekcji,
dokumentowanie wyników nauczania oraz komunikację pomiędzy szkołą, nauczycielami, uczniami
i rodzicami.
23
Platforma Fronter jest niezbędną podstawą, dzięki której można koordynować wszystkie szkolne
zajęcia  związane z nauką, pozaszkolne, związane z klubami czy innymi grupami zainteresowań.
Platforma stanowi punkt wyjścia i udostępnia skuteczny system, który pozwala wszystkim uczniom,
nauczycielom i rodzicom być na bieżąco i uczestniczyć z życiu szkoły. Na platformie uczniowie mogą
korzystać ze zindywidualizowanej przestrzeni edukacyjnej, śledzić postępy w pracy, szukać
dodatkowej pomocy i współpracować z rówieśnikami bez względu na ich miejsce pobytu.
24
6. WYKORZYSTANIE TECHNOLOGII INFORMACYJNYCH I KOMUNIKACYJNYCH
W SYSTEMIE KSZTAA
CENIA POLSKIEGO
Nie ma skutecznej edukacji bez nowych technologii. Tradycyjne formy nauczania nie sÄ…
akceptowane przez uczniów, zaś konsekwencje trzymania się ich przez nauczycieli widać po wynikach
egzaminów, z roku na rok coraz słabszych.
Kończy się pierwsza dekada XXI wieku. Przed systemem edukacji na następną dekadę stoją dwa
wielkie wyzwania zwiÄ…zane z nowymi technologiami edukacyjnymi:
1. podniesienie świadomości technologicznej kadry pedagogicznej i ich kompetencji w zakresie
czegoś, co można określić mianem pedagogiki cyfrowej);
2. stworzenia programów nauczania wszystkich przedmiotów, które będą zintegrowane z
dostępnymi w szkołach urządzeniami technologii edukacyjnych: komputerami, tablicami
interaktywnymi, odtwarzaczami multimedialnymi, projektorami cyfrowymi, kursami
e-learning, oprogramowaniem interaktywnym.
Problem polskiej edukacji polega na tym, że do żadnego z tych wyzwań jeszcze się nawet nie
przymierzyliśmy, chociaż należą do podstawowych elementów strategii edukacyjnej kraju.
aby nadążyć za rozpędzonym cyfrowym światem (w którym uczniowie żyją na co dzień). Musimy
zrobić krok dalej, aby wyrwać się wreszcie z okowów XIX i XX wiecznej edukacji.
 Jesteśmy skazani na inny model szkoły, który nie polega na tym, że nauczyciel wie i o tym opowiada,
a uczeń się tego dowiaduje. Istota dzisiejszej szkoły jest przygotowanie do uczenia się przez całe
życie.
Uczenie się faktów i dat traci sens w momencie, kiedy takie informacje są dostępne po naciśnięciu
jednego klawisza komputera.  Kluczowe dla systemu edukacji jest zdobywanie umiejętności
samodzielnego myślenia i rozwiązywania problemów, ich lokalizowania i innowacyjności. To są
rzeczy, które będą się liczyć w przyszłym życiu. Takich kompetencji nie da się nauczyć w odcięciu
od ogromnych zasobów cyfrowych dostępnych w Internecie, z których uczniowie i tak codziennie
korzystajÄ….
Czy polska oświata sprosta takiej ewolucji?
Na to pytanie nie mogę odpowiedzieć, ale na pytanie, czy Zespół Szkół Rolniczych CKP w Kaczkach
Średnich im sprosta  mogę powiedzieć z całą stanowczością, że jesteśmy na najlepszej drodze ku
temu. Chociażby wykorzystanie platformy MOODLE w nauczaniu przedmiotów zawodowych w
25
zkołach policealnych  to już ogromny krok w tym kierunku. Jeśli, pójdziemy dalej, mamy szansę stać
się nowoczesną, interesującą, zaspakajającą potrzeby ucznia szkołą.
7. MOŻLIWOŚCI ADAPTACJI POZNANYCH ROZWI
ZAC
INNOWACYJNYCH
W SYSTEMIE KSZTAA
CENIA W WARUNKACH NASZEJ SZKOA
Y
7.1. Historia ZSR CKP W Kaczkach Åšrednich
Beneficjentami projektu są nauczyciele zawodu pracujący w Zespole Szkół Rolniczych w
Kaczkach Åšrednich
Szkoła Rolnicza w Kaczkach Średnich rozpoczęła swoją działalność dydaktyczną w 1958 roku. Szkoła
nosiła nazwę dwuzimowej szkoły rolniczej  była to szkoła tylko dla chłopców. Od roku 1959 działała
również dwuzimowa szkoła rolnicza  gospodarcza dla dziewcząt. W roku szkolnym 1958-59
przystąpiono do organizacji rocznej szkoły rolniczej obejmującej młodzież wiejską bezpośrednio po
skończeniu wówczas siedmioklasowej szkoły podstawowej. Była to szkoła koedukacyjna. W roku
1960 roczna szkoła rolnicza ulęgła reorganizacji w szkolę rolniczą pierwszego stopnia  dwuletnią.
Szkoła ta przygotowywała do podjęcia nauki w trzyletnim technikum rolniczym.
W wyniku reformy oświaty w 1961 roku szkoły istniejące w latach poprzednich zostały
przekształcone w zasadniczą szkolę rolniczą. W roku 1964 zostało powołane Państwowe Technikum
Rolnicze na podbudowie ZSR i SPR. Była to pierwsza szkoła średnia typu rolniczego na terenie
byłego powiatu tureckiego. Zgodnie z zarządzeniem Ministra Rolnictwa z dniem 1 września 1974 roku
powołano powiatową szkołę - Centrum Kształcenia Rolniczego w Kaczkach Średnich. Możliwości
kształcenia dorosłych zwiększyły się z chwilą otwarcia w 1974 roku technikum rolniczego dla
pracujących. Od 1975 roku rozpoczęło działalność zaoczne technikum rolnicze. Następny etap
reorganizacji szkoły to powołanie przez wojewodę konińskiego w roku 1967 Zespołu Szkół
Rolniczych w Kaczkach Åšrednich.
W latach następnych szkoła zmieniała swój charakter z typowo rolniczej na kształcącą w różnych
zawodach.
Przemiany strukturalne i programowe naszego szkolnictwa zawodowego sprawiły, że decyzją
Ministerstwa Edukacji Narodowej z kwietnia 1996 roku , powołano w Polsce Centra Kształcenia
26
Praktycznego. Patronat nad placówkami objęło Ministerstwo Edukacji Narodowej. W 1998 roku w
naszej szkole powołano Centrum Kształcenia Praktycznego, które realizuje następujące cele i zadania:
·ð organizowanie zajęć praktycznych dla uczniów i sÅ‚uchaczy szkół zawodowych, Å›rednich i
policealnych,
·ð organizowanie egzaminów z nauki zawodu i przygotowania zawodowego dla uczniów i
słuchaczy,
·ð organizowanie dla osób dorosÅ‚ych (w tym bezrobotnych) kursów podwyższajÄ…cych
kwalifikacje lub umożliwiających uzyskanie innych kwalifikacji (przekwalifikowanie),
·ð organizowanie egzaminów kwalifikacyjnych dla uczestników pozaszkolnych form ksztaÅ‚cenia,
·ð organizowanie specjalistycznego doskonalenia nauczycieli przedmiotów zawodowych,
teoretycznych i praktycznej nauki zawodu ,w zakresie nowoczesnych technik i technologii
wytwarzania,
·ð organizowanie seminariów, konferencji , sympozjów i warsztatów edukacyjnych,
·ð prowadzenie doradztwa metodycznego i merytorycznego dla nauczycieli,
·ð prowadzenie dziaÅ‚alnoÅ›ci gospodarczej z wykorzystaniem wÅ‚asnej bazy,
·ð współpraca z innymi oÅ›rodkami tego typu w kraju i za granicÄ…,
7.2. Oferta edukacyjna Szkoły
Obecnie szkoła nasza proponuje swoim uczniom kształcenie w różnych typach szkół:
1. technika:
·ð samochodowe
·ð mechanizacji rolnictwa
·ð rolnicze
·ð żywienia
·ð architektury krajobrazu
·ð hotelarstwa
·ð ochrony Å›rodowiska
·ð informatyczne
·ð budownictwa
·ð geodezyjne
2. licea:
27
·ð ogólnoksztaÅ‚cÄ…ce o profilu sportowo-turystycznym
Absolwenci szkół średnich mogą również u nas kontynuować naukę w bezpłatnej szkole policealnej w
zawodach:
·ð technik informatyk
·ð technik rolnik
·ð technik administracji
·ð technik ochrony Å›rodowiska
·ð technik architektury krajobrazu
Dla dorosłych proponujemy zaoczne:
·ð uzupeÅ‚niajÄ…ce technikum mechaniczne
·ð uzupeÅ‚niajÄ…ce technikum mechanizacji rolnictwa
·ð uzupeÅ‚niajÄ…ce technikum żywienia i gospodarstwa domowego
·ð uzupeÅ‚niajÄ…ce liceum ogólnoksztaÅ‚cÄ…ce
·ð czteroletnie technikum mechanizacji rolnictwa
Szkoła proponuje również kursy:
1. podnoszÄ…ce kwalifikacje
·ð z zakresu żywienia z doskonaleniem jÄ™zyka obcego
2. dajÄ…ce nowe kwalifikacje:
·ð kurs kombajnisty
·ð kurs kierowcy kat. B, T
·ð kurs spawacza
·ð kurs kwalifikowanego rolnika
Technika dają możliwość zdobycia matury i studiowania na wszystkich typach uczelni, niezależnie
od wyuczonego zawodu. Dają zawód i prawo używania tytułu technika w wybranej specjalności. Czas
nauki w technikach to cztery lata.
28
Licum ogólnokształcące umożliwia zdobycie matury i przygotowuje do studiowania. Czas nauki
trwa 3 lata.
7.3. Baza materialna Szkoły
Szkoła dysponuje:
·ð wÅ‚asnym oÅ›rodkiem sportowym (stadion, sala gimnastyczna)
·ð siÅ‚owniÄ… i salÄ… fitnes
·ð internatem
·ð stołówkÄ…
·ð bibliotekÄ… i pracowniÄ… multimedialnÄ…
·ð Å›wietlicÄ…
Baza komputerowa naszej szkoły liczy około stu stanowisk, czyli jeden komputer przypada na ok. 7-
8 uczniów. Jest to dobry wynik, jednakże komputery te wykorzystywane są głównie na zajęciach
technologii informacyjnej. Szkoła posiada także stały dostęp do Internetu.
7.4. Zajęcia pozalekcyjne
W ramach zajęć pozalekcyjnych szkoła oferuje uczniom:
·ð rozwijanie swych zdolnoÅ›ci poprzez uczestnictwo w kółku tanecznym, sportowym, fitnes,
europejskim, rękodzieła artystycznego i języka obcego
·ð wycieczki, rajdy, obozy sportowe
·ð możliwoÅ›ci zdobycia prawa jazdy kategorii B, T i na kombajn
·ð zajÄ™cia wyrównawcze
·ð zajÄ™cia przygotowujÄ…ce do matury i egzaminów zawodowych
7.5. Szkolenie praktyczne w ZSR CKP w Kaczkach Åšrednich
Szkolenie praktyczne odbywa się w różnych formach:
·ð zajÄ™cia praktyczne  w warsztatach i pracowniach szkolnych: pracownia technologia
gastronomicznej i obsługi konsumenta, pracownia ochrony środowiska, pracownie
komputerowe, warsztaty mechaniczne
29
·ð zajÄ™cia laboratoryjne  laboratorium chemii i mikrobiologii, pracownia biologii, fizyki,
pracownie mechanizacji rolnictwa, pracownie produkcji zwierzęcej i roślinnej, pracownie
ekonomiczne oraz hotelarstwa
·ð praktyki w zakÅ‚adach produkcyjnych - zakÅ‚ady unieszkodliwiana odpadów komunalnych,
oczyszczalnie ścieków,
·ð praktyki w zakÅ‚adach usÅ‚ugowych - zakÅ‚ady gastronomiczne, obiekty hotelarskie, banki
·ð praktyki w indywidualnych gospodarstwach rolnych
·ð praktyki w biurach i urzÄ™dach
·ð praktyki zagraniczne odbywane w Anglii, Szwecji i Danii, Hiszpanii, Niemczech
7.6. Adaptacja poznanych rozwiązań w ZSR CKP w Kaczkach Średnich
Ze względu na inny charakter systemu edukacji zawodowej w Polsce dosłowne przeniesienie
innowacyjnych rozwiązań jest trudne.
Po zapoznaniu się z systemem kształcenia i szkolenia zawodowego w Szwecji oraz sposobami
organizowania warsztatu praktycznej nauki zawodu można jednak wykorzystać poznane formy i
metody kształcenia prowadzące do większej aktywności ucznia i nauczyciela w naszej szkole.
7.6.1. Działania dydaktyczne i metodyczne
7.6.1.1. Metodyka
W ramach możliwości adaptacyjnych:
·ð Na spotkaniach zespołów przedmiotowych nauczyciele dokonujÄ… analizy programów
nauczania i modyfikują je pod kątem wymagań ewoluującego europejskiego rynku pracy.
·ð Poprzez uczestnictwo w stojÄ…cych na bardzo wysokim poziomie zajÄ™ciach szkoleniowych,
wycieczkach dydaktycznych, wykładach i seminariach oraz otwartych zajęciach praktycznych
w instytucjach i zakładach prowadzących staże zawodowe, zdobyliśmy nowe doświadczenia -
przeniesienie ich na grunt naszej szkoły doprowadziło do modernizacji warsztatu pracy i
podniesienia jakości usług edukacyjnych.
·ð Wprowadzamy nowe treÅ›ci w programach nauczania przedmiotów zawodowych, dziÄ™ki którym
młodzież lepiej zrozumie potrzebę współczesnego europejskiego rynku pracy.
·ð Na szerokÄ… skalÄ™ organizujemy dla mÅ‚odzieży i nauczycieli wycieczki dydaktyczne, których
celem jest poszerzanie wiedzy i umiejętności z zakresu przedmiotów zawodowych
30
·ð Wymieniamy doÅ›wiadczenia z innymi szkoÅ‚ami o podobnym profilu ksztaÅ‚cenia
·ð Organizujemy pokazy i wystawy dla uczniów klas gimnazjalnych w ramach  Drzwi
otwartych , zachęcając ich do zdobywania wiedzy zawodowej w naszej szkole
·ð Organizujemy konkursy wiedzy i umiejÄ™tnoÅ›ci na terenie szkoÅ‚y, powiatu oraz regionu
konińskiego
·ð Przygotowujemy uczniów do olimpiad z przedmiotów zawodowych
·ð Poszerzamy zakres metod aktywizujÄ…cych w ramach grupowej realizacji zadaÅ„ i
rozwiązywania problemów, ćwiczeń laboratoryjnych oraz zajęć praktycznych
·ð Doceniamy rangÄ™ ksztaÅ‚cenia jÄ™zykowego w szkole zwiÄ™kszajÄ…c ilość zajęć z jÄ™zyka obcego
zarówno ogólnego, jak i zawodowego
·ð ZwiÄ™kszamy ilość zajęć laboratoryjnych, co sÅ‚uży bardziej nowoczesnemu ksztaÅ‚ceniu
7.6.1.2 Baza dydaktyczna
·ð UnowoczeÅ›niamy i modernizujemy wyposażenie pracowni zajęć praktycznych  architektury
krajobrazu, mechanizacji rolnictwa, żywienia i obsługi konsumenta, ochrony środowiska,
hotelarstwa.
·ð Zakupujemy programy komputerowe celem podnoszenia jakoÅ›ci ksztaÅ‚cenia zawodowego
Aby kreować twórczych, aktywnych i otwartych na wiedzę uczniów, wzorem państw
europejskich, udostępniamy bazę komputerową nauczycielom innych przedmiotów. Staramy się, aby
w każdym pomieszczeniu klasowym znalazł się zestaw: komputer plus rzutnik. Umożliwi to m.in.
zastosowanie prezentacji multimedialnych na zajęciach.
Stworzyliśmy nowe laboratoria dydaktyczne wyposażone w odpowiedni sprzęt i pakiet
oprogramowania  CAD-Edukacja. Oparty on jest o popularny program Solid Edge 17/19 znany w
szkołach technicznych i powszechnie stosowany w przemyśle. W czasach kiedy kładziony jest nacisk
na powiązania między działalnością produkcyjną, a uczeniem się i nauczaniem program wiąże system
edukacyjny z systemem produkcyjnym. Pakiet edukacyjny wyposażony jest w specjalnie opracowany
podręcznik zawierający przykłady do zastosowań edukacyjnych. Jest to prosty w obsłudze i łatwy w
adaptacji program, który w atrakcyjnej formie może przekazywać treści kształcenia. Wybrane
oprogramowanie stanowi standard na rynku edukacyjnym. Umożliwia właściwe przygotowanie ucznia
do zewnętrznego egzaminu zawodowego, zwiększa możliwości zdobycia pracy.
31
·ð Wprowadzamy dziennik elektroniczny. Wspomaga on nie tylko pracÄ™ nauczyciela w zakresie
obliczania średnich (arytmetyczna, ważona) ocen, prowadzenia frekwencji ze szczegółowymi
podliczeniami, drukowania kartek na wywiadówki, ale przede wszystkim pomaga jeszcze bardziej
aktywnie dostarczać informacji i komunikować się z rodzicami uczniów.
·ð Posiadamy staÅ‚y dostÄ™p do Internetu.
Daje to możliwości:
- uczestniczenia w telekonferencjach
- prowadzenia ćwiczeń laboratoryjnych realizowanych w czasie rzeczywistym
- prowadzenia ćwiczeń audytoryjnych (testy i zadania sprawdzające)
- udzielania konsultacji drogÄ… elektronicznÄ… lub sieciowÄ…
- przeprowadzania egzaminów  na żywo , podczas których uczniowie są monitorowani
·ð Doskonalimy wÅ‚asnÄ… stronÄ™ WWW - jako interaktywny system stanowi dwustronny kanaÅ‚
komunikacyjny, który:
- odgrywa ważną rolę w edukacji na odległość
- umożliwia elastyczne dostosowanie kursu do wymagań uczestników
·ð jest efektywnym narzÄ™dziem rozpowszechniania pedagogicznych materiałów Strona WWW
szkoły jest również podstawowym narzędziem promocji.
·ð Poprawiamy standard pracowni laboratoryjnych, w których uczniowie odbywajÄ… ćwiczenia z
przedmiotów zawodowych, doposażając je w odpowiedni sprzęt, materiały i fachową
literaturÄ™
·ð NawiÄ…zujemy nowe kontakty z instytucjami przyjmujÄ…cymi naszych uczniów na praktyki
zawodowe, umożliwiając im poznanie europejskich standardów kształcenia praktycznego
·ð ZajÄ™cia prowadzone sposobem tradycyjnym uzupeÅ‚niamy poprzez e-learning wykorzystujÄ…c
platformÄ™ modle.
7.6.1.3. Działania wychowawcze:
W kwestii spraw wychowawczych zwróciliśmy uwagę na sposób rozwiązania problemu
·ð absencji uczniów - opracowaliÅ›my wÅ‚asny program naprawczy podniesienia frekwencji
uczniów: kiedy uczeń nie pojawi się na lekcjach w danym dniu w pierwszej kolejności to
wychowawca klasy ustala co się z nim dzieje (np. wykonuje telefon do rodziców, następnie
32
przeprowadza rozmowę z uczniem informując go o konsekwencjach opuszczania zajęć
(sprawowanie, stypendium)
- kiedy opuszczanie pojedynczych lekcji lub całych dni powtarza się wychowawca
zgłasza problem do pedagoga szkolnego. Pedagog wraz z wychowawcą organizują
spotkanie z rodzicami, celem wspólnego wypracowania strategii działań  informują
też o konsekwencjach opuszczania lekcji i o procedurze kontroli frekwencji, wskazują
również możliwość udzielenia pomocy uczniowi ze strony pedagoga i psychologa
- gdy uczeń notorycznie opuszcza lekcje, wychowawca klasy wraz z pedagogiem,
informują dyrektora szkoły, który w rozmowie z rodzicami ustala dalszy ciąg działań.
W ostatecznych sytuacjach proponuje rodzicom przeniesienie ucznia do innej szkoły
lub kieruje sprawę do postępowania przez sąd dla nieletnich.
- Wychowawcy usprawiedliwiają nieobecności na podstawie wiarygodnych zwolnień
(lekarskie, rodzica). W przypadku wątpliwości co do autentyczności zwolnienia
wychowawca ma prawo nie usprawiedliwić nieobecności. Nawet w przypadku
nadużywania zwolnień przez rodziców, wychowawca ma prawo nie usprawiedliwić
nieobecności (informując o tym zamiarze rodziców). Wychowawcy zostali też
zobowiązani przez dyrektora szkoły, aby do dziesiątego dnia każdego miesiąca w
odnośnej rubryce w dzienniku lekcyjnym dokonać analizy frekwencji za poprzedni
miesiÄ…c.
·ð walki z naÅ‚ogami  opracowano w szkole program profilaktyczny w zakresie walki
z nałogami. Wychowawcy klas, nauczyciele, pedagog, psycholog, pielęgniarka, policja
współpracują przy realizacji tego programu.
·ð zachowania na lekcji  wprowadziliÅ›my w szkole zeszyty wychowawcze (doÅ‚Ä…czone do
dzienników lekcyjnych), w które wpisujemy uwagi dotyczące zachowania uczniów  zarówno
pozytywne jak i negatywne. Służy to kompleksowemu spojrzeniu na ucznia i ułatwia ustalenie
oceny z zachowania.
·ð przestrzegania zasad bhp  na poczÄ…tku roku szkolnego wszyscy wychowawcy klas zapoznali
swoich uczniów z instrukcją bhp i przepisów p.poż. na wypadek zagrożenia pożarowego.
Przeprowadzono także próbny alarm. Instrukcje bhp omawiane są też szczegółowo na
wszystkich pierwszych spotkaniach zajęć praktycznych i na lekcjach.
·ð Przestrzegania zasad dotyczÄ…cych:
33
- używania telefonów komórkowych
- przebywania uczniów na terenie szkoły (przerwy, zajęcia świetlicowe)
- reakcji na uwagi porządkowe wszystkich pracowników szkoły
- przestrzegania zasad bhp i dobrego zachowania na przystanku autobusowym
Powyższe działania zostały wprowadzone w celu poprawienia bezpieczeństwa w szkole i zapewnienia
wszystkim lepszych warunków nauki i pracy.
7.6.1.4. Samokształcenie nauczycieli Szkoły
·ð W ramach ksztaÅ‚cenia ustawicznego podnosimy kwalifikacje poprzez uczestnictwo w studiach
podyplomowych, seminariach, kursach i spotkaniach metodycznych
·ð Doskonalimy pracÄ™ w zespoÅ‚ach przedmiotowych wprowadzajÄ…c nowe treÅ›ci, podobnie jak
w programach nauczania oraz dzielimy się wiedzą i spostrzeżeniami co umożliwia analizę
i modyfikację własnych metod pracy
7.6.1.5. Doradztwo zawodowe
Doradztwo zawodowe to pomoc polegajÄ…ca na udzieleniu indywidualnej porady zawodowej na
kolejnych etapach dokonywania wyboru typu szkoły, kierunku kształcenia zatrudnienia,
przekwalifikowywania siÄ™, ponownego zatrudnienia w przypadku utraty pracy. Porada taka wymaga
interakcji zachodzącej między radzącym się uczniem bądz
dorosłym a udzielającym porady  doradcą
zawodowym. PodstawÄ… porady sÄ… informacje na temat:
·ð osoby, której udziela siÄ™ pomocy (jej zainteresowaÅ„, zdolnoÅ›ci, cech charakteru,
temperamentu, stanu zdrowia itp.). Informacje te uzyskuje się na podstawie m.in.: badań
testowych, wyników badań lekarskich, rozmowy itp.;
·ð możliwoÅ›ci ksztaÅ‚cenia, treÅ›ci pracy w zawodzie oraz wymagaÅ„ stawianych kandydatom do
zawodu, a także możliwości zatrudnienia, przekwalifikowania itp.
Istotnym elementem porady jest przekazywanie tych informacji w odpowiedni sposób  tak, aby
zainteresowana osoba ich nie odrzuciła.
Szkolne doradztwo zawodowe zmienia się dynamicznie. Wymaga to od szkół dużej
mobilności, podjęcia nowych form organizacyjnych, metod i form pracy.
34
Coraz trudniej jest właściwie ukierunkować rozwój zawodowy, aby możliwie najlepiej
ulokować się na rynku pracy. Z pewnością nie wystarczy już tutaj  czysta edukacja , tzn. zdobycie
tylko umiejętności zawodowych, sam fakt, że ktoś zdobywa wiedzę i umiejętności, zawód - nie
oznacza, że potrafi kierować swoją karierą.
Samowiedza jest niezbędna przy planowaniu kariery i wyborze zawodu, aby móc czerpać
satysfakcję z przyszłej pracy, sprawdzać się i odnosić sukcesy w wybranym zawodzie. Wybrany
zawód i wykonywana praca nie mogą być rozbieżne z zainteresowaniami czy zdolnościami.
Wykonywanie zawodu nie może być sprzeczne z systemem wartości, powinno dawać możliwość
wykorzystywania atutów.
Ważne jest, aby mieć tego świadomość - świadomość siebie: kim jestem i jaki jestem, jak się
zmieniam - i dopiero na tej bazie budować przyszłość - kim chcę być, co może dać mi w życiu
satysfakcjÄ™?
Współczesne poradnictwo zawodowe odpowiadając na to wyzwanie twierdzi, iż należy nauczyć się
elastycznie reagować na zmienność i przyspieszający świat - każdy powinien posiąść umiejętność
indywidualnego planowania swojej ścieżki życiowej, swojego rozwoju zawodowego.
Nie da się dzisiaj efektywnie i skutecznie funkcjonować na rynku pracy bez całego pakietu
wiedzy, umiejętności i kompetencji związanych z aktywnym planowaniem rozwoju zawodowego.
Umożliwia on nauczenie każdego człowieka - w trakcie standardowego procesu edukacji -
umiejętności optymalnego kształtowania swojego rozwoju zawodowego. Każdy człowiek jest w stanie
nauczyć się tak planować swój rozwój zawodowy, aby był on zgodny z jego osobistym potencjałem
i potrzebami rynku pracy.
W Szwecji w każdej szkole istnieje człowiek, który już na samym wejściu, tj. od momentu
przyjęcia ucznia do szkoły opiekuje się nim, poznaje jego możliwości, zainteresowania i pomaga
wybrać najbardziej odpowiedni program, w którym młody człowiek będzie się kształcił.
Polska, jako państwo członkowskie Unii Europejskiej, będzie musiała respektować i
dostosować swoje działania do prawodawstwa gwarantującego dostępność i powszechność korzystania
z usług doradczych, również na terenie szkół. Zatem nieuniknione wydaje się powoływanie w polskich
szkołach doradców zawodowych, których głównym zadaniem będzie informowanie uczniów
o zawodach, rynku pracy, rynku edukacyjnym i instytucjach wspierajÄ…cych ich w procesie
podejmowania decyzji.
35
Także w naszej szkole zwiększa się rola doradztwa zawodowego. W chwili obecnej rolę doradcy pełni
pedagog szkolny, ale już niedługo funkcję tę obejmie, przygotowany do tego nauczyciel.
8. KORZYÅšCI WYNIKAJ
CE Z WYMIANY DOÅšWIADCZEC
DLA BENEFICJENTÓW,
INSTYTUCJI PROMOTORA ORAZ BENEFICJENTÓW POŚREDNICH
Beneficjentami projektu była grupa nauczycieli prowadzących szkolenia zawodowe dla młodzieży i
dorosłych w naszej szkole. Prowadzą oni zajęcia w formach szkolnych i pozaszkolnych.
Beneficjentów zapoznano z celami projektu oraz programem pobytu.
8.1. Korzyści wynikające z wymiany doświadczeń dla beneficjentów
·ð poznanie systemów i standardów europejskiego ksztaÅ‚cenia zawodowego oraz różnych
form kształcenia i doskonalenia a przez to modernizacja procesu dydaktycznego oraz
podniesienie jakości kształcenia zawodowego
·ð poznanie szwedzkich metod nauczania i lepsze dostosowanie naszych metod do potrzeb
ewoluujÄ…cego rynku pracy
·ð peÅ‚niejsze wykorzystanie bazy dydaktycznej w celu lepszego przygotowania
absolwentów do podjęcia pracy na rynku unijnym
·ð nadanie wymiaru europejskiego ksztaÅ‚ceniu zawodowemu mÅ‚odzieży i dorosÅ‚ych.
·ð adaptacja poznanych nowoczesnych systemów ksztaÅ‚cenia w edukacji zawodowej
i położenie nacisku na podniesienie jakości swojej pracy
·ð nawiÄ…zanie i rozwijanie współpracy miÄ™dzy placówkami szkolenia zawodowego.
·ð podniesienie kwalifikacji pedagogicznych i jÄ™zykowych,
·ð uÅ›wiadomienie koniecznoÅ›ci ciÄ…gÅ‚ego poszerzania wiedzy i zdobywania nowych
doświadczeń zawodowych - idea uczenia się przez cale życie.
·ð poznanie kultury skandynawskiej
·ð doskonalenie wÅ‚asnego warsztatu pracy a co za tym idzie możliwość rozwoju
zawodowego na poziomie niedostępnym w kraju
·ð uÅ›wiadomienie koniecznoÅ›ci ciÄ…gÅ‚ego poszerzania wiedzy i umiejÄ™tnoÅ›ci a tym samym
wzrost jakości kształcenia
·ð ksztaÅ‚cenie umiejÄ™tnoÅ›ci posÅ‚ugiwania siÄ™ zawodowym jÄ™zykiem angielskim
36
·ð poznanie nowych programów komputerowych oraz uwzglÄ™dnienie technologii
informacyjnych i komunikacyjnych w dziedzinie szkolenia zawodowego
·ð nawiÄ…zanie kontaktów z zagranicznymi instytucjami i firmami Å›wiadczÄ…cymi usÅ‚ugi
edukacyjne
·ð ksztaÅ‚cenie umiejÄ™tnoÅ›ci pracy w grupie oraz możliwoÅ›ci doskonalenia jej
·ð zmodyfikowanie programów nauczania pod kÄ…tem europejskiego rynku pracy
·ð poznanie szwedzkiego systemu ksztaÅ‚cenia a przez to bardziej twórcze podejÅ›cie do
pracy z młodzieżą
·ð transfer innowacji
Zdobyte nowe umiejętności i doświadczenia nauczycieli zaowocują podniesieniem poziomu
wykształcenia naszych absolwentów, a co za tym idzie poszerzeniem możliwości ich zatrudnienia na
lokalnym, krajowym i europejskim rynku pracy.
Sprawą priorytetową dla ZSR CKP w Kaczkach Średnich jest również poszerzenie oferty
edukacyjnej (zgodnie z potrzebami rynku) oraz promocja Szkoły.
8.2. Korzyści wynikające z wymiany doświadczeń dla instytucji promotora
·ð poznanie kultury narodu sÅ‚owiaÅ„skiego
·ð poznanie systemu polskiego szkolnictwa, w tym głównie szkolnictwa zawodowego
·ð nawiÄ…zanie kontaktów ze szkoÅ‚Ä… beneficjenta oraz kontaktów osobistych, co może
zaowocować w przyszłości wymianą między szkołami
8.3. Korzyści wynikające z wymiany doświadczeń dla beneficjentów pośrednich
·ð lepsze warunki zdobywania wiedzy i umiejÄ™tnoÅ›ci poprzez wprowadzenie nowoczesnych
metod nauczania oraz metod aktywizujących oraz pracy w coraz lepiej wyposażonych
pracowniach i laboratoriach
·ð ksztaÅ‚cenie przez coraz lepiej wykwalifikowanÄ… kadrÄ™
·ð lepsze warunki odbywania zajęć praktycznych i lekcji z przedmiotów zawodowych
·ð możliwość odbywania praktyk zawodowych w wysoko wyspecjalizowanych szkoÅ‚ach
skandynawskich
37
·ð możliwość doskonalenia jÄ™zyków obcych zarówno ogólnych jak zawodowych
·ð wykorzystanie nowych programów komputerowych  użytkowych i interaktywnych
·ð uÅ›wiadomienie koniecznoÅ›ci ciÄ…gÅ‚ego poszerzania wiedzy i umiejÄ™tnoÅ›ci a tym samym
wyrobienie postawy poszukującej, aktywnej zawodowo i życiowo
·ð możliwość skorzystania z organizowanych przez szkoÅ‚Ä™ kursów
·ð wiÄ™ksze możliwoÅ›ci znalezienia pracy na rynku krajowym i europejskim
·ð uÅ›wiadomienie faktu, że wiedza i umiejÄ™tnoÅ›ci zdobyte w systemie szkolnym stanowiÄ…
tylko podstawę do uczenia się, że ważne jest kształcenie ustawiczne zarówno w wymiarze
indywidualnym jak i społecznym.
·ð poczucie wiÄ™kszego bezpieczeÅ„stwa w szkole oraz wzmożonej opieki ze strony
wychowawców i nauczycieli
·ð wyrównanie poziomu wiedzy uczniów w zakresie nowych umiejÄ™tnoÅ›ci kluczowych
·ð poprawa możliwoÅ›ci zdobywania informacji oraz samoksztaÅ‚cenia poprzez
upowszechnienie nowoczesnych technik informacyjnych z uwzględnieniem uczniów ze
specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
·ð poznanie kultury innego narodu
·ð umożliwienie uczniom indywidualnego planowania kariery zawodowej poprzez rozwój
systemu poradnictwa i doradztwa zawodowego
·ð innowacyjność i kreatywność
·ð przedsiÄ™biorcze zachowania
·ð poznanie obowiÄ…zujÄ…cych norm i standardów ksztaÅ‚cenia zawodowego w krajach
europejskich
·ð wdrażanie do pracy w grupie, tworzenie wiÄ™zi, ksztaÅ‚towania umiejÄ™tnoÅ›ci współpracy
38
ZAKOC
CZENIE.
Polski rynek pracy zmienia siÄ™ w bardzo szybkim tempie. Jest to przede wszystkim wynikiem
adaptowania się naszej gospodarki do realiów panujących na globalnym rynku pracy.
Polacy są społeczeństwem młodym, coraz lepiej wykształconym i gotowym do podnoszenia swoich
kwalifikacji.
Do najważniejszych umiejętności wymaganych przez potencjalnych pracodawców należy zaliczyć:
·ð znajomość jÄ™zyków obcych - co najmniej jednego biegle.
Znajomość ta zwiększa kilkakrotnie szanse na rynku pracy.
·ð umiejÄ™tność wykorzystania komputera w codziennej pracy - w dzisiejszych czasach jest to
absolutnie nieodzowna umiejętność. Mając do dyspozycji podstawowe aplikacje biurowe i dostęp do
Internetu przyszły pracownik powinien na zadany temat w ciągu kilku godzin przygotować obszerny
raport, zrobić potrzebne wyliczenia, skonstruować wymagane tabele i efektownie przeprowadzić
prezentacjÄ™.
·ð umiejÄ™tnoÅ›ci interpersonalne - te umiejÄ™tnoÅ›ci należy posiadać, uczyć siÄ™ ich i doskonalić je
wciąż na nowo. Oprócz wiedzy technicznej bardzo ważna jest umiejętność odpowiedniego  sprzedania
siebie . A
atwość nawiązywania kontaktów pomaga w docieraniu do odpowiednich ludzi, umiejętność
słuchania sprawia, że przyszli współpracownicy darzą się szacunkiem, a umiejętność pracy w grupie
pozwoli uniknąć niepotrzebnych konfliktów. Taka wiedza i umiejętności pozwalają na lepszy wybór
zawodu i sprawiają, że wybór ten będzie trafny, a praca sprawi radość.
Do tych trzech kluczowych grup umiejętności warto jeszcze dodać zdolność do szybkiego uczenia
się, otwartość na zmiany oraz umiejętność docierania do odpowiednich informacji. Rynek pracy staje
się coraz bardziej globalny i w każdej dziedzinie przydają się informacje z pozornie niezwiązanych
obszarów wiedzy.
Zdobyte w trakcie stażu w Szwecji doświadczenia grupa beneficjentów stara się przenieść na
grunt naszej szkoły. Będą one owocowały w przyszłości w działaniach naszych absolwentów, którym
z pewnością ułatwią zdobycie pracy na rynku polskim, czy europejskim.
39
BIBLIOGRAFIA:
1. A. Bogaj  Realia i perspektywy reform oświatowych IBE W-wa 1997r.
2. E.Goz
lińska  Reforma kształcenia zawodowego CODN W-wa 1997r.
3.  Reforma systemu edukacji wyd. MEN W-wa 1998r.
4. Przyborowska B., Struktury innowacyjne w edukacji. Wydawnictwo UMK,
Toruń 2003
5. edunews.pl/index2.php?option=com_content&do_pdf=1&id=
6. http://www.zssmielec2.republika.pl/pliki%20do%20pobrania/referat.doc
7. http://www.vgregion.se/Naturbruk/Naturbruksgymnasiet-Dingle
8. http://www.nordensark.se
9. http://www.wsipnet.pl
Opracowała Ewa Pietrzak
40