DSC03327 (5)

98 Hinduizm ciwstawiając, lecz zawsze pozostając pod ich wpływem. Po. glądy neohindusów w rodzaju Gandhiego oraz wyobrażenia zachodnich komentatorów zachęcają nas do dalszej refleksji nad naturą hinduizmu oraz wielością sposobów jego prak. tykowania i rozumienia. Lecz najpierw zajmiemy się współ-czesnymi wyzwaniami dla tej religii, czyli dwiema grupami, których żądania wybijają się pośród innych apeli na rzec? reform; te grupy to kobiety i niedotykalni, czyli dalici.

|/yzwania dla hinduizmu: fobiety i dalici

IW połowie lat siedemdziesiątych oraz od roku 1980 aż do Knierci w roku 1984 premierem Indii była kobieta - Indira Gandhi; w roku 1997, kiedy piszę te słotoa, dalit - niedoty-Ikalny - K. R. Narayanan sprawuje urząd indyjskiego prezydenta. Czy pełnienie przez nich tych funkcji świadczy d tym, że kobiety i ^niedotykalni uzyskali obecnie równo-I uprawnienie wśród innych grup indyjskiego społeczeństwa? ■Gzy - wracając do religii - kobieta lub niedotykalny mogliby zostać wybrani na śankaraćaiję (zob. rozdział 2), osiągając bodaj najbardziej szanowane stanowisko religijne w orto-Idoksyjnym hinduizmie?

I Powyższej pytania zwracają uwagę na istotne kwestie ■dotyczące tradyqi społecznej i religijnej w Indiach. Czy ■jednak wiążą się ze sobą? Czy zagadnienia społeczno-I -polityczne są odrębne od religijnych? Czy gdy myśli I się o hinduizmie, właściwe jest pomijanie tych pierwszych?

Z przedstawionej poniżej debaty wynika, że takie rozróżnienie byłoby sztuczne i niemożliwe do zrealizowania.

IW Indiach zagadnienia kasty i pici nie są po prostu sprawa-_fmi społecznymi wymagającymi świeckiej interwencjii; u ich ¹ podstawy leżą koncepcje religijne, a podtrzymują je rytualne zwyczaje oraz instytucje bramińskie. Ten wzajemny związek stanowi wyzwanie dla samej natury hinduizmu jako religii, a nawet dla samej religii. (Do tych rozważań wrócimy w ostatnim rozdziale). Najpierw musimy ustalić, jakie są fundamenty koncepcji kasty i płci w myśli hinduskiej,