110 ANIA I W V
110 ANIA I W V
prj |
ICO |
m K. Kuhlegu ( |
1955! |
), Najwafcniej* |
ize ) nu J na i |
>Jj|ę jju | |
str |
nt\ |
rgraficsne tych |
osad |
lów, opisane t |
lalej glówi |
by(|jjr | |
K, |
St |
Daszewskiej i J |
ą Na |
iwak (1974), c |
iklada ją Mii | ||
nu |
inti |
icyjnyeh, które |
cecl |
tuje zmniejsz | |||
i z |
mi |
enna, ale prze w |
ażni |
e wzrastająca |
KU gOI Z*~, | ||
dej |
4° |
cyklu. | |||||
Oi |
sady pierwszego |
cyk |
lu sedymenta |
cyjnego os |
iągają w polno |
•cnej | |
ści |
N |
iziny Mazowiec] |
tiej |
20i m miąższ< |
DŚci, przy |
czym ich spąg |
kży pa |
ej |
poziomu morza. |
Doi |
ną część prof |
ilu tworzą |
piaski z domie |
szką ma- |
terialu grubszego i z toczeńcami niżej leżących iłów zastoiskowych i ja* nych skał podłoża, miejscami także żwiry i głazy w postaci bruku, a część górna składa' się z osadów mułkowo-ilastych kilkumetrowi^ miąższości. Dolna warstwa jest niezwykle charakterystyczną w wielu profilach środkowej1 części niżu. I tak, w rejonie Warszawy i południowej części Niziny Mazowieckiej jest to miejscami warstwa grubych żwirów i głazów pochodzących ze zniszczenia starszych glin zwałowych i innych osadów glacjalnych. E. Ruhle już dawno uznał tę warstwę za przewodni poziom stratygraficzny w profilu interglacjału mazowieckiego tłumacząc jej powstanie intensywną erozją wgłębną na początku inter-glacjału, która według S. Z. Różyckiego! (196 la) trwała aż do głównego optimum klimatycznego. Ponieważ powstanie dolin miało nastąpić według panujących poglądów w interglacjale, przeto należy bliżej określić warunki ich rozwoju i zależności od starszych form rzeźby. *
Otóż doliny, zwłaszcza o kierunkach południkowych, musiały rozwijać się na planie dolin powstałych w wyniku działalności wód roztopowych lądolodu, głównie więc odnawiały doliny rynnowe lądolodu zlodowacenia południowopolskiego, tak jak to się działo w wielu przypadkach z niżowymi dolinami współczesnymi w obszarze pokrytym lądo-lodem ostatniego zlodowacenia. Część zatem dolin interglacjału mazo* wieckiego mogła już istnieć w postaci wąskich i głębokich obniżeń bezpośrednio po zaniku lądolodu południowopolskiego. Warstwa żwirów*® -głazowa może być w takich przypadkach wynikiem akumulacji tworzących rynnę wód sub- bądź intraglacjalnych. Jak wiadomo, wody takie mają dużą siłę niszczącą, i transportową. Tak więc przynajmniej warstwa żwirowo-głazowa może w niektórych przypadkach należeć nie do interglacjału, ale jeszcze do poprzedzającego go zlodowacenia poludnio-wopolskiego. Wówczas początek interglacjału mazowieckiego należałoby przesunąć nie na koniec czasu najgłębszej erozji, czy tym bardziej na jej początek, ale na czas jeszcze późniejszy. Można ponadto przypusz® czać, że osady cyklu pierwszego, jeśli występują w dolinach o kierunkach południkowych, mogą należeć do pokrywy wodnolodowcowej utworzonej w czasie zaniku lądolodu (J. E. Mojski, 1982a).
Przedstawione uwagi-w pewnych przypadkach mogą dotyczyć również osadów cyklu drugiego, jeśli stanowią go osady żwirowo-piaszczy-ste. Osady “tego cyklu osiągają około 20 m miąższości i na ogół składają się w dolnej części z piasków drobnoziarnistych z domieszką piasku gruboziarnistego, żwiru i toczeńców skał podłoża, przechodzących ku górze w mułki. W obszarze dolnego Bugu w warstwach stropowych wy-stepują ziarna pyłku sosny (do 56%), jodły (do 32%), świerka (2%), wierzby (1%) oraz olszy (5%), a ponadto Polypodiaceae i Sparganium (informacja L. Jakubowskiej z Instytutu Geologicznego). Spąg osadów cyklu