1,3-hydroksylupanina, multiflorina, angustifolina i ich pochodne. W niektórych odmianach łubinu żółtego znajdują się głównie lupanina i sparteina oraz alkaloid indolowy — gramina. Dla świń gramina jest mniej szkodliwa niż alkaloidy chinoli-zydynowe. Zawartość alkaloidów w odmianach gorzkich wynosi 1%, zaś w pastewnych nie powinna przekraczać 0,03 %. Toksyczne działanie alkaloidów chinoli-zydynowych polega na uszkodzeniu systemu nerwowego, co objawia się m.jnkpn-~wulsjami i paraliżem układu oddechowego. Mniejsze ilości alkaloidów wywołują wymioty i powódujf źmniejszenie spożycia'paszy, a także zmiany w wątrobie i składzie krwi. T>winie są bardzo wrażliwe na działanie nawet niewielkich ilości 'alkaloidów, mniej wrażliwy jest drób i króliki. Owce wypasane na łubinie porażonym przez grzyb Phomopsis leptostromiformis chorują na lupinozę, wywołaną przez mikotoksyny, które powodują poważne uszkodzenia wątroby. Choroba ta bywa przypisywana zatruciu alkaloidami. Alkaloidy należą do związków termostabilnych.
Glukozydy — wicyna i konwicymar^wyretępują gtownlcT w bobiku i wyce. Powodują zmniejszenie masy i wylęgowości jaj oraz częste występowanie krwistych plam w żółtku. Są one termostabilne.
Latyrogeny są to pochodne aminokwasów, występujące w lędźwianie (kwas /3-diaminopropionowy i /3-aminopropionittyl) oraz w wyce (/3-cyjanoalanina). Kwas /3-diaminopropionowy i /3-cyjanoalanina są tzw. neurolatyrogenami i mają działanie neurotoksyczne, powodując sztywnienie i skurcze mięśni, paraliż i upadki. /J-Aminopropionitryl ma działanie osteolatyrogenne i powoduje zaburzenia wzrostu tkanki chrzęstnej i kości, przez co upośledza poruszanie się. Zabiegi termiczne (prażenie, ekstruzja) powodują zmniejszenie zawartości kwasu /3-diaminopropionowego w 'lędźwianie.
CŃasiona grochu w wielu krajach są szeroko stosowane jako komponent pasz dla drobiu i świń^Llprawiane są dwa podgatunki grochu: Pisum satiyum ssp. satimmi
0 białych kwiatach, którego nasiona wykorzystywane są głównie w żywieniu ludzi
1 zwierząt monogastrycznych. oraz Pisum satwurrTssp. aruenss, zwany peluszka.
kjńry kwitnieknlnrnwn. Peluszka bywa uprawiana często na zielonkę. Ze względu na większą zawartość substanq'i antyodżywczych (głównie tanin) oraz ligniny nasiona peluszki mają niższą wartość pokarmową dla zwierząt monogastrycznych niż nasiona grochu. '
^Zawartość białka w nasionach grochu, w zależności od czynników genetycznych i środowiskowych, może się wahać od fiAcfc>KSQ3Ljui-suchei masie. Białko zapasowe nasion grochu składa się głównip z globulin (61-80%), albumin (21-35%) i glutein (ok. 12%). Z punktu widzenia potrzeb drobiu i świń białko grochu bogate jest w~lizynę^6]2 do 7,S%' białka), ale-bar-dzo-ubogie -w-aminokwasj^ j^arkowe
I
I
(Giodi/I
^doktó:
ałfi!
poUDMWj obniżąwar ^Zawarte fkg suci
iniesanek
rzystaraap
236