208
Całki oznaczone
= In 2 4- 2(ln 3 — In 2) + 3(ln 4 — In 3) + 4(In 5 — In 4) +5(In6-ln5) + 6(łn 7 - In 6) + 7 (2 - In 7)
= 14 — In 7! = 14 — In 5040. c) Zauważmy najpierw, że
dsy/s*- 2x+l = y/[x - l)2 = \* - 1|.
Korzystając teraz z własności addytywności całki względem przedziału całkowania oraz ohr&nii wartości bezwzględnej otrzymamy
4 4 14
= J \x — l|dz= J |x —1| dx + J |x — l|dx
O 0 0 1
14
= /[-(*-§)I «** + fi*-l)dx= \~y +x + ?--Ą =5,
o { L Jo L2 Ji
d) Mamy
-1
-X
Przykład 8.7 Oszacować podane całki:
dx
10 + 3cosx’
Rozwiązanie
Jeżeli fimkeje ciągłe /, y, A spełniają na przedziale [a, 6J nierówności /(x) < g(x) ^ /»(*), to nierówności te przenoszą się na całki oznaczone
7 6
/ /(*)<£rs J g(x)dx ś J h(x)dx.
a) Zauważmy, że dla każdego x € [0,100| prawdziwe są nierówności
100+100 x+ 100 0 + 100'
Przykłady
209
czyli otrzymaliśmy oszacowanie
IDO
2e100 ^ / z+100 ^ * ll
b) Dla każdego x 6 [0, l| prawdziwe są nierówności
*9 «
Vi +1 vTTx Vi + 0*
Zatem
c) Zauważmy najpierw, że dla każdego x € R mamy 7 $ 10 + 3 cos z ^ 13, stąd
13 I0 + 3cosi • 7 Zatem dla rozważanej całki prawdziwe jest oszacowanie
2w
13 10+ 3
, .2*
* dz $ —.
o cos a: r
d) W rozwiązaniu wykorzystamy nierówność podwójną
1-y ^cosz^l,
gdzie x € R. Mamy zatem
i . J2 i i
/2 j ^ f coBxdx . f dx
wm^fi i+x* ^J i+x*-0 0 0
Po obliczeniu całek po obu stronach nierówności otrzymamy oszacowanie
i
0.678..ifWS&ą 1*0.785.... 8 2 ^ J 1+*3 4
Przykład 8.8
Obliczyć wartości średnie podanych funkcji na wskazanych przedziałach:
a)/(*) = «*. [-2.2]; b)ff(x) = *TX. (-1*0!:
c) A(x) = sin3 x, H I fe = Hj® RH
i