DSC07822

Non refert, quam multos libros habćas, sed quam bonos. Próbatos libro* semper legc: aliquid cotidle aiuilli adversus yarfas anlmi pestes compSra et cum multa percurróris, unum excerpe, quod die illo concóquas.

SENTENTIAE

Gutta cavat lapidem non vi sed saepe cadendo.

i;    /    /    /    / ^r /

ul desint vires tamen est laudanda volunlas. (Ovidius)

/    /    /    /    /    i

Orandum est. ut sit mens sana m corpore sano. (Iuvenalis)

Ćwiczenia

1. Zastosuj coniugatio periphrastica passiva w zdaniach: Apes debemus imitari. Multa debebimus disccrc. Omnes linguam Latinam cognoscere debent.

1 Utwórz i przetłumacz wszystkie imiesłowy od czasowników: muto, doceo, eligo.

\

»l'VvOł.t.

XX.

LECTIO

VICESIMA

Stopniowanie przymiotników i przysłówków. AblatiwsPbTHpflWwujl GenetivuS panitń/ite.^³^*-

Accusath/us i ablativuś-*upini.    W- P

.__vto()id.v<aH

P^YARIA

mt qu£

i

0    { H

i^u/ao^ <łic    Mt KJd*i

ita.lExemplą praeoępas, utiMóra sunt a

^r9

*i.    .• Ezemplą 9uuuia ouut

p Jl*    m*

$$l^: ’ fąaańf|n^6ra|>Qient^.^f{Xi^r^pto^s^a^ter ^//n«^. I^eicet canofe&i e&se|

£&£&&    nofefs^uafe febamót ipsos (C/cerojf^lmpSimai£ puplicl ptóiffię

Ifeges^-j!aapiefi& est⁷ónimumj^eąL^simusf\Socrafes omnium sapJen-f

^{K c} TtisMbaustAp^Mm^>p^cafo ii/icatus est.^ak ^uhia tei&tii, qu^s^ł hÓińlni novfsse

^LV iiaium est/pax¹ Ana Intmpfijś^iiAimeliś potiór (Silius Italicus). - ^

fjfyłpę w^Aoi hł0Cf,2lW^^ 6uA r)łV5i *    HrK

>^ Fac. samraten opusL fer patienter onus. Altiijs. citius, fortius. Quo oif-

ficiuuś,,^© lmejpk^C Out multum habef/ pltis cumt \Seneca). ^    .

difliciha sun^ cogni^ Pleraqu'e diefu quam faciu sunt facilióra.

Mlf

LCfcw

u*» .    w-.. .*6^ ‘Ouuu^,fT

Fortior est, qui se quam, qui fortissima vmcit

70    9 / ^rl-P.,4Jj_LL . , / Cusohti

moenta, nec virtus altius ire podest.

Quid magis est saxo durum? Quid mollius unda?

_ /    /    /    7    / ¹— —    /

Dura tamen molli, saxa cavantur aqua. (Oyidius) łi-uju i-i .rr'.    . r. ,

DE HONORE SENECTUTI TRIBUENDO

(secundum Aulum GeUiura, Y&lerlum Mudmum et Plularchura)

Apud antiquiss!mos Rom&ndrum neque genćri neque pecunlae sed aetati praestantior honor tribui solltus erat. Maióres natu a minoribus colebantur ad deórum prope et parentum vicem atque omni specie honoris prióres potiores-que habiti erant. A conviv!o quoque, ut in libris antiąuis scriptura est, senióres a iunioribus domurn deducebantur. Bum morem accepisse Romanos a Lace-daemoniis tradltum est, apud quos marimus omnium rerum honor aetate maiori habebatur.

Senectuti iuvenes honorem praestantiórem red de bant, tamąuam maióres natu adulescentlum communes patres essent. Invitati ad cenam diligenter ąuaerebant, ąuinam ei convivio essent interfuturi, ne seniórum adventum discubltu praecurrerent. Sublata autem mensa prióres eos (senes) surgere et abire patiebantur. Cenae quoque tempóre et parco et modesto sermóne his praesentibus uti soliti sunt.

Mos erat quoque, ut iunióres a seniorlbus interrogarentur, quo irent et cuius rei causa: ac qui non responderet, vel praetextus necteret, obiurgaretur. Senior autem, qui se praesente peccantem non castigaret, in eadem fuit culpa cum delinquente. Antląui enim pueros docebant, ut non suos modo parentes revererentur, iisque oboedirent, sed et omnes alios senes, iisque de via decederent, et sedibus assurgerent, et praesentibus quiesc£rent.

SENTENTIAE

i    /    /    iii

Magna fuit guondam capitis reverentia cani. (Oyidius) Cede maiori! Contra vim non valet ius. (Martialis) Nihil possis visere maius urbe Roma. (Horatius)

ĆWICZENIA

1.    Utwórz comparativus i superJativus przymiotnika i przysłówka od: carus, celeber, diJigens.

2.    Odmień przez przypadki: mos puicbrior, nomen nobilius.

3.    Określ formę gramatyczną następujących wyrazów: utilioiibus, pulcherrime, meliora, peius, pJurimi, omnibus, sapicnńus, difHcilc, łortioris, aJte, molliter, antiquis-simorum, modestiores, minoribus, maiori, maximos.

4.    Przetłumacz na j. łaciński: łatwy do zrozumienia, trudny do zrobienia, najpiękniejsza z dziewcząt, mówca najlepszy ze wszystkich.