DSC09258

Zofia Jacukowlcz Skuteczny eyatem wynagradzanie w firmie

Obok wyżej wymienionej cechy akordowo-premiowej formy plac, wiążącej bodźce do wysokiej wydajności z dążeniem do dobrej jakości produktu, w niektórych przedsiębiorstwach ta forma płac stosowana jest jako połączenie z czasową formą płac. a mianowicie:

• każdy pracownik ma zagwarantowaną stawkę płacy zasadniczej niezależnie od osiągniętej wydajności pracy;

■ przekroczenie norm pracy opłacane jest proporcjonalnie do ich procentowego wykonania.

Ta metoda opłacania pracy stosowana jest na ogół w przedsiębiorstwach o względnie niskich stawkach plac zasadniczych, które powinny być pracownikowi zagwarantowane niezależnie od ewentualnego wykonania normy pracy poniżej 100%.

3.4. Czasowo-prowizyjna i prowizyjna forma płac

Czasowo-prowizyjna forma płac polega na opłacaniu pracy płacą zasadniczą, uzupełnioną o prowizję. Jest to skuteczna forma zarówno z punktu widzenia proporcjonalnego, sprawiedliwego opłacania pracy, jak i motywowania do dobrych efektów.

Czasowo-prowizyjna forma płac stanowi odmianę formy czasowo-premiowej, z tym że warunki uzyskania prowizji i jej kwotowy wymiar są dokładnie określone i mierzalne. Warunki uzyskania prowizji mogą mieć wyraz rzeczowy lub finansowy.

W wyrazie rzeczowym mogą to być przykładowo warunki następujące:

| sprzedaż drogich wyrobów, np. płaszczy damskich - prowizja liczona jest w złotych od jednej sztuki sprzedaży danego wyrobu;

•    skup owoców - prowizja liczona jest w złotych od tony danego rodzaju owoców;

•    sprzedaż używanych samochodów - prowizja może być ustalana dla każdego samochodu odrębnie, zależnie od marki, roku produkcji, zużycia itd.;

•    zorganizowanie wycieczek zagranicznych lub wczasów krajowych - prowizja może być płatna od osoby, grupy wyjazdowej, turnusu itp.

W wyrazie finansowym mogą to być przykładowo następujące warunki:

•    dzienny utarg danego stoiska — prowizja liczona jest w złotych od obrotu, niezależnie od tego, jakie artykuły zostały sprzedane;

a dzienny utarg całego sklepu - prowizja liczona jest w złotych od obrotu i dzielona na pracowników sklepu według przyjętego klucza;

•    zakup surowców, materiałów - prowizja liczona jest od różnicy pomiędzy określoną ceną zakupu a ceną rzeczywiście zapłacona za dany surowiec i wypłacana np. pod warunkiem obniżenia ceny;

•    pozyskanie nowych nabywców - prowizja liczona jest w procencie kwot stanowiących zysk z rozszerzenia rynków zbytu.

Czasowo-prowizyjna forma płac stosowana jest przede wszystkim w handlu, przy czym dotyczy to firm handlowych oraz działów handlowych w przedsiębiorstwach produkcyjnych lub usługowych. Są próby zastosowania prowizji w działach konstrukcyjnych, w których prowizja byłaby płacona za projekty wdrożone do produkcji i korzystnie sprzedawane.

Prowizyjna forma płac polega na opłacaniu pracy w formie ustalonej prowizji. ta forma płac zbliżona jest do umowy o dzieło.

Prowizyjna forma płac w jej czystej postaci zapewnia wynagrodzenie ty lko wówczas, gdy pracownik spełni! warunki uzyskania prowizji, jeżeli natomiast w danym miesiącu nie pracował lub pracował nieefektywnie - wynagrodzenia nie otrzymuje.

Pracownik pozostający w stosunku pracy ma uprawnienia związane z czasem pracy, jak opłacanie godzin nadliczbowych, czy pracy w nocy, których nie uwzględnia prowizyjna forma płac. Poza tym pracownikowi przysługuje wynagrodzenie nie tylko za pracę, ale również w przypadku: urlopu, niezawinionego przestoju, zwolnienia lekarskiego, zwolnienia na poszukiwanie pracy w okresie wypowiedzenia umowy o pracę i inne.

Tak więc pracownik pozostający w stosunku pracy musi mieć stałe wynagrodzenie co najmniej w wysokości najniższego wynagrodzenia, resztę jego płacy może stanowić prowizja. Jednak układ zbiorowy pracy lub regulamin wynagradzania powinien ustalać, w jaki sposób liczone są wynagrodzenia w różnych wymienionych wyżej przypadkach.