DSC09847

Rozdział 4

Zawodność rynku

Najważniejsze pytania

1.    Jakie najważniejsze powody sprawiają, że rynek nie zapewnia efektyw* naści?

2,    Co to znaczy, że państwo jest warunkiem koniecznym istnienia rynkuf

3.    Dlaczego państwo miałoby zmieniać alokację dóbr, będącą wynikiem działania rynku, nawet wtedy, kiedy jest ona efektywna w rozumieniu Pareta? Co to są dobra pożądane społecznie? Jaki wpływ wywiera państwo na redystrybucję dochodów?

4,    Na czym polega uzasadnienie roli państwa w gospodarce odwołujące się do „zawodności rynku"? Jakie są inne, alternatywne poglądy na mię państwa w gospodarce?

W poprzednim rozdziale wyjaśniliśmy, dlaczego rynek odgiywa tak ważną rolę w gospodarce: w idealnej sytuacji zapewnia on, że gospodarka jest efektywna w rozumieniu Pareta. Jednak ludzie często nie są zadowoleni z działania mechanizmu rynkowego. Część tego niezadowolenia należy przypisać naturalnej skłonności do myślenia typu „wszędzie dobrze, gdzie nas nie ma”, czyli że inny sposób zorganizowania gospodarki mógłby się przyczynić do poprawy ich położenia. Ma ono jednak również realne przyczyny: wydaje się, że często lynek wytwarza zbyt dużo jednych dóbr, np. zanieczyszczeń powietrza i wody. a za mało innych, takich jak wsparcie dla sztuki czy dla badać nad budową materii i przyczynami raka. W dodatku działanie mechanizmu rynkowego może powodować, że dochód niektórych osób nie starcza na przeżycie. W ciągu minionych pięćdziesięciu lat ekonomiści poświęcili bardzo wiele wysiłku, aby zrozumieć, w jakich warunkach rynek zapewnia osiągnięcie efektywności, u w jakich zawodzi.

W tym rozdziale zajmiemy się zarówno zawodnością rynku, jak i przyczynami ingerencji państwa w mechanizm rynkowy, do której dochodzi nawet wtedy, kiedy rynek jest efektywny.