DSCF0013

Pory (kapUary) zamknięte, czyli odizolowane od kapilar (porów) ze sobą połączonych, nie biorą udziału w mikroprzepływach, co musi być brane pod uwagę.

Rys. 79. Róża azymutów przypuszczalnego rozmieszczenia szczelin wokół odwiertu znajdującego się w i rod ku koła (na podstawie Gromowa, Knoringa i Bielonina, WN1GRI) [121]

Uproszczony rys. 88 uwidacznia wyraźnie pory połączone ze sobą, których objętość tworzy porowatość efektywną n*, pory odizolowane, których suma objętości jest porowatością zamkniętą (martwą) n„ suma zaś obydwu składa się na porowatość absolutną n«, czyli

n_fl = n.+n,    (29)

W tabl. 9 podano niektóre wartości porowatości absolutnej w procentach V

Tablica 9

Porowatość absolutna kilku struktur zlotowych w •/•

Rodzaj struktury złoża	Porowatość
Piaskowce........ Piaski......... Iły.......... Dolomity i wapienie..... Łupki ilaste.......	od 4 do 30 od 6 do 50 od 8 do 60 od 0.6 do 33 od 0.6 do 1.5

Godne uwagi jest spostrzeżenie H.D. Herdberga, według którego porowatość skał osadowych ilastych jest funkcją ciśnienia górotworu lub głębokości ich zalegania (rys. 81). Spostrzeżenie to zostało potwierdzone także dla łupków.

Porowatość zamknięta wynosi około 2% porowatości absolutnej. Porowatość efektywna nie jest miarą przepuszczalności, jednak ta ostatnia jest

81

C Eksploatacja złóż