296 m Obliczanie obwodu magnetycznego maszyn prądu przemiennenn
rys. 9.6. Różnica wynika ze zmniejszenia się strumienia całkowitego przy tym samym przepływie na skutek zwiększenia oporu magnetycznego wywołanego nieciągłą powierzchnią rdzenia. Zmniejszenie strumienia uwzględnia się wprowadzając zastępczą szczelinę &' > 6 — punkt 9.3.
W obliczeniach indukcji maksymalnej w szczelinie oraz napięć magnetycznych w elementach obwodu magnetycznego można zatem posługiwać się „uśrednionym” rozkładem pola B,^x) = B2(x) spełniającym warunek (9.12) — tzn. można przyjąć, że powierzchnie rdzeni są ciągłe, a szczelina 5 odpowiednio powiększona. W zagadnieniach, w których trzeba uwzględniać lokalne pulsacje indukcji, jak np. w obliczeniach pulsacyjnych oraz powierzchniowych strat mocy w stojanie i wirniku, należy rozpatrywać rozkład pola magnetycznego z uwzględnieniem rozwarć żłobkowych — punkt 11.3.2.
9.2.2. Pole magnetyczne w szczelinie maszyny indukcyjnej
W maszynie indukcyjnej napięcia magnetyczne w ferromagnetycznych odcinkach obwodu magnetycznego w porównaniu z napięciem w szczelinie są duże, a ich wpływ na rozkład pola — znaczny. W praktycznych obliczeniach można dopuścić uproszczenia w rozkładzie przepływu 0 (x) zakładając np., że jest on sinusoidalny; nie można natomiast pominąć oddziaływania napięć magnetycznych w zębach oraz w jarzmach na indukcję maksymalną Bt w szczelinie.
Istnieje kilka metod obliczania indukcji Bt. Do klasycznych należy metoda podana przez Arnolda [4], w której przyjmuje się, że wirujące pole magnetyczne nie zmienia kształtu i jest spłaszczone w porównaniu z rozkładem przepływu 0 (x) na skutek napięć magnetycznych w strefie zębowo-żłobkowej. Arnold nie uwzględniał wpływu napięć magnetycznych w jarzmie na rozkład pola. Metodę Arnolda można udoskonalić wprowadzając do niej zmiany i uzupełnienia. Na podstawie obliczonego strumienia <Pl, wg zależności (8.4), oblicza się strumień całkowity w szczelinie
Ijj jg (9.13)
Współczynnik k* zależy od przebiegu tzw. wewnętrznej charakterystyki B = /«?) obwodu magnetycznego, z której można wyznaczyć rozkład pola B(x) [9.3]. Wyrażając tę charakterystykę w wartościach względnych, a następnie aproksymując ją funkgą analityczną
_ a02+b0
oraz zakładając sinusoidalny rozkład przepływu 0(x) = 6>„cos —x, obliczono
wartości współczynnika k# w zależności od współczynników kierunkowych m0 = tga0 i m, = tga, stycznych do funkcji aproksymującej w punktach o współrzędnych (0; 0) oraz (1; I) — rys. 9.7.
Na rysunku 9.8 przedstawiono wykresy współczynnika k0 = J (m0) przy różnych wartościach parametru m,.
Rys. 9.8. Wartości współczynnika k0 = /(m0; m.| do obliczania strumienia całkowitego wg zależności (9.13)
Na podstawie strumienia całkowitego 0 oblicza się indukcję maksymalną
(9.14)
0
<V»ł«
Również współczynnik zależy od kształtu pola B(x) i został wyznaczony w taki sam sposób jak współczynnik k0 — rys. 9.9.