322 9. Obliczanie obwodu magnetycznego maszyn prądu przemień™,**
Napięcie magnetyczne w rdzeniu bieguna pełnym, tj. bez żłobków i otworów, oblicza się z niewielkim nadmiarem zakładając taki sam równomierny rozkład pola w nabiegunniku, jak i w pieńku. Wówczas
(9.71)
ć/p ~ t/p2 * blp2(hpl +hp2)
przy czym: hpl, hp2 —jak na rys. 7.22.
Natężenie pola magnetycznego Hp2 odczytuje się z charakterystyki magnesowania ferromagnetyka dla indukcji Bp2 w pieńku bieguna obliczoną z zależności
w której: — strumień całkowity w szczelinie; xf — współczynnik rozproszenia uzwojenia wzbudzającego; bp2 — szerokość pieńka bieguna, wg rys. 7.22; lPtp2 — długość stalowych elementów pieńka.
W przypadku biegunów składanych z blachy
(9.72b)
przy czym: lp2 — długość pieńka bieguna; kFc — współczynnik zapełnienia; kPc = 0,95■+•0,98 — dla biegunów składanych z wykrojów o grubości I -r-2 mm, kFe = 1 — dla biegunów masywnych lub składanych z grubych płyt.
Jeżeli strumień rozproszony wokół uzwojenia wzbudzającego jest duży, np. większy niż 15% strumienia głównego, to w obliczeniach napięcia magnetycznego Up należy uwzględnić nierównomierny rozkład pola wzdłuż osi bieguna. Do wzoru (9.71) podstawia się wówczas — zamiast Hp — natężenie średnie obliczone np. na podstawie interpolacji parabolicznej
(9.73)
Hpmr=^H'+4H"+H")
przy czym poszczególne natężenia pola wyznacza się z charakterystyki magnesowania na podstawie indukcji w części bieguna:
— górnej, tj. przyszczelinowej (9.74a)
(9.74b)
(9.74c)
przy czym: Aapl — przewodność magnetyczna dla strumienia rozproszonego między nabiegunnikami; A„p2 — przewodność magnetyczna dla strumienia rozproszonego między pieńkami (punkt 9.8.2).
Jeżeli w nabiegunniku znajdują się żłobki uzwojenia klatkowego, to napięcie magnetyczne
U„=Up2+Uą (9.75)
przy czym U*, — napięcie magnetyczne w zębie (p. 9.3).
Biegun maszyny synchronicznej przylega do jarzma zwykle tylko częścią swojej powierzchni przekroju. Na powierzchni styczności pole magnetyczne jest więc zagęszczone i zwiększa się lokalnie napięcie magnetyczne. Zwiększenie to uwzględnia się wprowadzając zastępczą szczelinę powietrzną, której wartość zależy od sposobu mocowania bieguna z jarzmem, np. od wymiaru bmp oraz szczelin 5‘p i 6P (rys. 7.22). W obliczeniach uproszczonych, dodatkowe napięcie magnetyczne h\Jy między rdzeniem bieguna a jarzmem maszyny synchronicznej można odczytać z wykresu na rys. 9.29 w zależności od indukcji BpZ w pieńku bieguna.
Prąd magnesujący w maszynie indukcyjnej zasilanej z sieci o symetrycznym układzie sinusoidalnie zmiennych napięć zawiera — oprócz podstawowej — także wyższe harmoniczne. Odkształcenie prądu od sinusoidy zależy od stopnia nasycenia obwodu magnetycznego, a także od sposobu skojarzenia uzwojeń