DSCN0448 (2)

Jeżeli materiał obrabiany jest kruchy, to ścięte jego części oddzielają się od siebie i tworzą się wióry odpryskowe. Natomiast podczas skrawania materiałów miękkich i ciągliwych tworzy się

Rys. 148. Rodzaje wiórów: a) odpryskowy, bj wstęgowy, e) schodkowy

wiór jednolity, zwijający się śrubowo, tzw. wiór wstęgowy. Przy dużych kątach natarcia i małych grubościach wióra powstaje wiór schodkowy, jako forma przejściowa od wióra odpryskowego do ciągłego.

Rodzaje noży tokarskich. Zależnie od przeznaczenia noże te mają rozmaite kształty i różnią się szczegółami wykonania. Rozróżniamy noże do toczenia powierzchni zewnętrznych (rys. 149 i 150) i wewnętrznych (rys. 151).

Prędkość obwodową obrabianego przedmiotu, która jest zarazem szybkością skrawania, oblicza się wg wzoru

'3i • D * n

v ■— i-—£qqq— metrów na minutę

gdzie: D jest średnicą obrabianego przedmiotu w milimetrach a ri liczbą jego obrotów na minutę.

a)    1    1 c)

Rys. 150. Noże specjalne: a) kształtowy (krążkowy)., b) sprężynujący, . - c)*w oprawce '|

,Rys. 151. Noże do toczenia powierzchni wewnętrznych — wytaezaki: a) zdzierali do otworów przelotowych, b) zdzierak.- do otworów nieprzelotowych, c) wykąńczak, d) do rowków wewnętrznych

Według tego wzoru, znając* dopuszczalną szybkość skrawania danyhi narzędziem i średnicę obrabianego, przedmiotu, możemy obliczyć maksymalną prędkość obrotową -

MMWBBIi

n    obr/mm

jPrzykład 1.    .    ..    , '

itł Obliczyć szybkość skrawania v przy obrabianiu wałka o średnicy 150 mi-; płhetrów i 50 obr/min. j •„

m/min

1000 ' , 1000

Przykład Z.*

Obliczyć, jaką prędkość obrotową wrzeciona możemy zastosować przy obróbce wałka 'o średnicy 100 mm i prędkości skrawania v — 25 m/min.

_n B UHl    = 79,61 obr/min 80 obr/min.

• jt-P 3,14 • 100'    ’    '    -!

113

8 Samochody i ciągniki