DSCN0547 (2)

1. UNUA LECIONO - LEKCJA PIERWSZA

A. GRAMATKO —GRAMATYKA WYMOWA, ALFABET, AKCENT

Każdy wyraz tak się czyta, jak jest napisany. Każdą samogłoskę czyta się oddzielnie [mi-a\. Samogłoska i nie zmiękcza spółgłosek c, s, z, np. sia czyta się

Akcentuje się przedostatnią zgłoskę wyrazu, jak w języku polskim.

Alfabet esperancki ma 28 liter (w tym 5 liter „daszkowych** oraz u ze znakiem krótkości i v, które się czyta [w]): a, b, c, c, d, e, f, g, g, h, Ł,    i,    j,    j, k, I, m,    n,    o, p,    r, s, s,    t,    u,    u,    v, z.

fi — czyta    się    [cz]    J    —    czyta    się    (i]

a->cro>

—    „    „    [dż]    §    —    „    I    [sz]

—    »    [ch]    fi    —    „    „    [u]    krótkie    u    jak w wyrazie

'pauza’ (większość Polaków wymawia tak głoskę [/])

Rzeczowniki kończą się na -o {libro, fenestró).

Zaimki pytające

kiul 'kto?, który, -a, -e?’ kiol 'co? czym?* kial 'jaki, -a, -ie?*

Zaimki osobowe liczby pojedynczej i czasownik estas 'jest’: os.

1.    nu

2.    vi

3.    U

g*

'(ja) jestem’

'(ty, pan) jesteś’ estas '(on) jest’

'(ona) jest’

'(ono) jest’

Czasowniki w czasie teraźniejszym kończą się na -aa we wszystkich osobach i liczbach, toteż ściśle łączą się z zaimkami osobowymi.

Orzeczenie imienne kładzie się zawsze w mianowniku, np.: mi estas- lernanto 'jestem uczniem’ (dosł.: 'ja jestem uczeń’).

Przyrostek -in oznacza rodzaj żeński, np.: lernanto 'uczeń*, ler-nantino 'uczennica*.

B. YORTOJ — SŁÓWKA

li on

libro książka mi ja

muro ściana ne nie

papero papier Petro Piotr pordo drzwi profesora profesor sed lecz sego krzesło §i ona Sranko szafa tablo stół tabulo tablica vi ty* pan, pani, wy vorto słowo, wyraz

bon ko ławka bildo obraz

ci ty (rzadko używane) Su czy

estas jest, są fenestro okno Franjo Frania gi ono, to jes tak, tak jest Johano Jan Karlo Karol kio? co? czym? kiu? kto? który, -a, -e? krajono ołówek kręto kreda lampo lampa ■ lernanto uczeń

C. KONVERSAClAJ EKZERCOJ — ĆWICZENIA KONWERSACYJNE

Mi estas Mieczysław Sygnarski.

Vi estas Johano Piotrowski.

Li estas Karlo Baniewicz.

Śi estas Franjo Walkowiak.

Kru estas mi? Kiu estas vi? Kiu estas li? Kiu estas §i?

Vi estas Mieczysław Sygnarski. Mi estas Johano Piotrowski.

Li estas Karlo Baniewicz.

§i estas Franjo Walkowiak.

17

Podręcznik Jęz. esperanto — 2