DSCN0595

Kaj kiu sufikso pligrandigas la vorton?

-    La sufikso -eg pligrandigas la vorton. ću Krakovo estas urbego au urbeto?

-    Ne, Krakovo estas nek urbego, nek urbeto, sed gi estas granda urbo.

Ću „Prusa Oma|o“ estas bildo ?

-    Ne, „Prusa Omago“ ne estas bildo, sed bildego.

Kie trovigas di tiu bildego?

-    ći tiu bildego trovigas en krakova Nacia Muzeo.

Ću vi sdas, kiu pentris gin?

-    Jes, ni sdas... gin pentris Jan Matejko.

Kio estis Jan Matejko?

-    Jan Matejko estis unu el la piej grandaj artpentristoj.

Kia estas la fama bildego de Jan Matejko?

-    La fama bildego de Jan Matejko estas belega kaj vidinda. Ću la sufiksoj -et kaj -eg malgrandigas kaj pligrandigas nur nomojn?'

-    Ne, la sufiksoj -et kaj -eg ne malgrandigas kaj pligrandigas nur nomojn, sed ankau kvalitojn kaj yerbojn.

DEMANDOJ

1.    Kieł oni skribas proprajn nomojn?

2.    Ću malgranda infano havas manojn?

3.    Kio estas malgranda knabino ?

4.    Kio estas urbeto?

5.    Kieł lemas malbonaj lernantoj (-inoj)?

6.    ću Krakovo estas tiel granda urbo kieł Varsovio?

7.    ću la Esperanta gazeto s. t. Etulo aperis en Polujo?

8.    Kion faras la sufikso -et kaj la sufikso -eg?

9.    Kieł hitleranoj turmentis niajn samlandanojn dum la militol

10.    ću paroli Esperante estas tiel facile kieł legi ?,

D. POR ESPERANTIGO

Jak się masz, drogi towarzyszu? Dziękuję, ja sam mam się do$ dobrze, ale moja matka nie czuje się dobrze, ponieważ nie jest całkieo zdrowa. Niedawno otrzymaliśmy list od naszej ciotki, która don®' siła nam (zawiadamiała nas), że jej najstarsza córka Helena $ i mieszka w Anglii od (depost) dłuższego czasu. Myślano dotąd, że (ona) zginęła podczas wojny, ponieważ długo nie pisała do rodziny, jednak szczęśliwie odezwała się (tł.: dała się słyszeć) i sprawiła tym (tł.: zrobiła) całej rodzinie wielką radość. Najradośniejszą wiadomością dla nas było, że (ona) już wnet powróci do ojczyzny.

W szkole musimy odpowiadać głośno, śmiało i bezbłędnie. Ale są koledzy, którzy nie odpowiadają tak, jak życzy sobie nauczyciel i dlatego (oni) otrzymują złe świadectwa. Mówi się: jaka praca, taka płaca.

Lepiej jest śmiać się niż płakać — czy to nie jest prawda? Dziś w naszym mieszkaniu było bardzo zimno, ponieważ piec popsuł się i nie można było w nim palić. Ale jutro rano sprowadzimy robotnika, który go naprawi.

24. DUDEKKVARA LECIONO

A. GRAMAUKO

Przyrostek -ad oznacza długotrwałość lub powtarzanie się czynności, np.: esti 'być’, estadi 'bywać*, resti 'zostać’, restadi 'pozostawać, przebywać’; mangi 'jeść*, mangadi 'jadać*.

Przyrostek ten służy także do tworzenia rzeczowników od-słownych, które nie mają dopełnienia w bierniku jak czasowniki przechodnie, lecz w dopełniaczu, np.:

lernadi lingvon    ale:    lernado    de    lingvo

mangadi buteron    ale:    mangado    de    but er o

legadi libron    ale:    legado    de    libro

Przyrostek -ec oznacza cechę w znaczeniu oderwanym, np.: boneco 'dobroć*, infaneco 'dzieciństwo*, fideleco 'wierność* itd.

Przyrostek -cj dodany do kilku początkowych liter imienia męskiego zamienia je na zdrobniałe i pieszczotliwe, np.: Petro 'Piotr*, Pecjo 'Piotruś*, Johano 'Jan*, Johancjo 'Janek*, Jocjo 'Jaś*; również: pac jo 'tatuś*, ocjo 'wujaszek, stryjaszek’ itd.

Przyrostek -nj czyni to samo z imionami żeńskimi, np.: Mario 'Maria*, Marinjo 'Marysia*, Manjo 'Mania*; Franjo 'Frania*,