DSCN0638

4. KYARA LECIONO

A. GRAMAUKO

Fareblaj verbformoj en pasivo

[ amata 'jestem kochany’

Mi estas I amita ‘zostałem ukochany’ (perf.)

[amota 'mam być kochany’ (pli bonę: ml estos amata)

1 amata 'byłem kochany’ (imperf.) amita 'zostałem był ukochany’ (pluskvamperf.) amota ''miałem być kochany’

I amata 'będę kochany* (fut. I) amita 'będę ukochany’ (fut. II) amota ' będę mającym być kochanym’ (forma nie używana)

(amata 'byłbym kochany’ amita 'zostałbym ukochany’ amota 'miałbym być kochany’

f amata 'bądź kochany’

Es tu    J amita 'bądź pokochany’

La domo

\ amota 'bądź tym,	którego mają pokochać’
Pluaj ekzemploj
f konstruata	oni konstruas gin
estas {konstruita	gi jam staras
| konstruota	oni intencas gin konstrui
(konstruata	gi ne estis finita
estis j konstruita	pluskvamperf.
[ konstruota	oni intencis gin konstrui
1 konstruata	sed ne tutę
estos J konstruita	kaj finita
(konstruota	(ne uzata formo)

Rimarkoj

Per pasivaj participoj oni povas sammaniere mallongigi la frazojn kieł per la aktivaj. Ekz.:

La libro, kiun mi acetis antaunelonge estas vere leginda , ^; „ aćetita de mi    „    „    „

La someraj ferioj, kiujn ni pasigis en tendaroj, ne estis tutę sukcesaj pro tnultega pluvo.

La someraj ferioj pasigitaj de ni...

La pasivaj participoj, same kieł la aktivaj, devas łiavi la saman kazon kaj nombron kieł la substantivoj, al kiuj iii rilatas.

B. YORTOJ

antaujugo przesąd Babelo Bąbel bordo brzeg

bruegi szumieć, huczeć

grimpi wspinać się

jargono żargon (mowa zepsuta)

kateni okuć w kajdany

konservativeco konserwatyzm

krada surowy, nieokrzesany

kruta stromy

marbordo brzeg morza

mogo szum

ondo fala

pendigi zawieszać peni usiłować

pordisto odźwierny, portier

priridita wyśmiany

sań ratować, zbawić

sono dźwięk, ton, brzmienie

sorto los, dola

sencesa nieustanny

studo studium

superbrni zagłuszyć

suprengrimpi wdrapać się na górę

sultro bark, ramię

tondi strzyc, ciąć nożycami

voco głos

vundi ranić

vundigi zranić się

C. EKZERCOJ

LETERO DE BARONO MONCHHAUSEN (daMgo)

Krom tio mi havis ankau tiun maldolćan sperton, ke en la piej multaj europaj landoj mi trovis angle parolantajn personojn preskau nur inter la pordistoj de luksąj hoteloj kaj en Ameriko kaj kelkloke ee en Anglujo mem la lingvo estis parolata en tutę alia maniero kieł mi estis lerninta gin ce mia instruisto. Ofte mi sukcesis kompreni nenion kaj same ofte mi estis kasę priridita pro mia „jargono“.

Pro tio, audinte pri la nacie neutrala kaj matematike simpla kaj reguła Esperanto, mi tuj estis kaptita de tiu granda kaj nobla ideo, savanta la homaron el la lingva Babelo. Elleminte dum kelkaj se-majnoj tiun duan lingvon de ćiu kulturhomo, mi uzas |in jam kun granda sukceso dum miaj voja§oj, 6ie renkontante helpemajn espe-

199