...estas -onta: Mi estas \izitonta hodiau vespere teatron, kie gg ludas tre interesan teatrajon s. t. „Idiotino“, sed mi ne scias, Cu gi plaćos ankau al mi.
Rimarkoj
La finajo -antę će la nuntempa participo enhavas la ideon „dum* kaj indikas, ke ambau agoj okazas samtempe. Ekz;: Dum mi skri-bis mian hejman taskon, mi multe devis pensi: Au: Dum la skri-bado de mia hejma tasko... Au: Skribante mian hejman taskon..,
La participo kaj verbo devas rilati al la sama persono.
Ćar la participa formo: lernanto, amanto per si mem indikas per* sonon, la personiga sufikso -ul estas en iii superflua. Do ne: ter-nantulo, amantuło, sed: lernanto, amanto.
La diferenco inter -anto kaj -isto estas tio, ke -anto okupas sin pri io nur okaże, au guste nun, dum -isto estas profesiulo. Ekz.: dancanto — tancerz nie zawodowy, dancisto — t. zawodowy,
GRAMATIKAJ DEMANDOJ POR RBPETADO:
1. Kiaj participoj estas en la Esperanta lingvo?
2. Kiujn finajojn havas aktivaj participoj?
3. Kio estas promenanto (-into, -onto) kaj kion li faras?
4. Kies finajoj estas -ant, -int, -ontl
5. Kun kio devas każe kaj nombre akordi adjektivoj kaj participoj-
6. Diferenco inter simplaj kaj kunmetitaj verbformoj,
7. Kiaj estas la kunmetitaj verbformoj ?
8. Por kio servas participoj?
VORTOJ
ekscito podniecenie ekyilibro równowaga fakto fakt forigi zniknąć gajni wygrać, zyskać glit(kur)i ślizgać się glitreturilo sanie gracie zgrabnie, Wdzięcznie guste właściwie, właśnie ho! ach!
akcenti akcentować
artikolo artykuł, przedimek
aspekti wyglądać
bo to but
brili b łyszczeć
bruo szum, hałas
dti cytować
ded wypadać, być zgodnym z obycz. diferenco różnica efike skutecznie
komika komiczny, śmieszny
koncepto pojęcie ogólne
laudi chwalić
niencio wzmianka
originala oryginalny
peza ciężki
pluraj liczni, wiele
pokalo puchar
pozicio pozycja
premio odznaczenie, nagroda progreso postęp
pnm dowodzić czego, dowieść rekono uznanie retrorigardi oglądać się rimedo środek, sposób skiado jazda na nartach superflua zbyteczny surprizo niespodzianka §erci żartować travivajo przeżycie rento wiatr
retkuro zawody, wyścigi
C. EKZERCOJ
ESPERANTO EN POLA RADIO
En la 1-a leciono estis mendo pri Esperantaj disaudigoj, kiuj oka-zadis en antaumilita Polujo, spedale antau Universalaj Kongresoj. Sed ege surpriza kaj gojiga fakto estis, ke la 4-an de aprilo 1959 Pola Radio komends disaudigi ćiutagajn duonhorajn elsendojn en Esperanto, En la januara n-ro de „Esperanto-revuo intemacia“ (1962), kin aperas en Nederlando (Roterdamo) ni legis bonegan artikolon de tre meritplena kvankam juna esperantisto red. Jerzy Gram s . t. „Per flugiloj de facila vento“. Decas, ke vi sciigu ankau iom pri personoj, kiuj tie tre efike laboras. Kaj jen kion skribas la autoro mem:
„ću vi pensis, Dro Esperanto, tiam, en Bulonjo, kiam unuafoje vi estis montranta la Vojon, ke iam viaj vortoj povus samtempe audigi en via amata Polujo, en Rusujo, en Italujo, Islando, Norve-gujo — via voćo de Bulonjo ? Ne koleru do, ke la nuna tempo for-gesas vian tempon. Gi tamen ne forgesas viajn vortojn, la yortojn de via lingvo. Facila vento de loko al loko portas la vorton Esperanto. ćiutage miloj da koroj pli vigle ekbatas. El brueto audigas la voćo de radia anondsto : — Parolas Yarsovio, naskigurbo de Esperanto! La 28-an de decembro 1961 gi audigis la milan fojonl La jubileo estas ankau de niaj auskultantoj. Ilia do kaj nia estas la jubileo de la mila elsendo de Pola Radio en la Internada Lingvo. Kaj okaże de fiu ci jubileo mi laudas la komunan ideon de la espe-rantistoj — internacian pacon kaj amikecon.
„ći tiu ideo arigis en augusto de la 1959-a jaro pli ol tri mil ho-mojn de diversaj nacieco, religio, mondkoncepto, soda pozicio,
193
Podręcznik jęz. esperanto — 13