DSCN0660

a rozpoczęło swój naturalny rozwój podobny do wszystkich inny_ci języków, rozwój, w którym uczestniczą wszyscy używający języj^ (1 wyr.), a przede wszystkim naturalnie najwybitniejsi (tłum.: n_aj, lepsi) pisarze.

(dok. nast)

17. DEKSEPA LECIONO

A. GRAMAUKO

Akuzativo kun infinitivo

Ći tiu konstruo bazigas sur tio, ke konjunkcion ke de la flanka frazo ni povas preterlasi, metante la subjekton de ći tiu frazo en akuzativo kaj la predikaton en infinitivo.

Ni prenu kieł ekzemplon la frazon el la letero al eksterlanda sa-mideano (vid. L. 11). Anstatau diri: Mia profesoro opinias, ke mi estas la piej bona kaj diligenta liceano — ni povas alimaniere formi la frazon, uzante la supre nomitan konstruoń: Mia profesoro opinias min esti la piej bona kaj diligenta liceano. Sed la frazo ne estas bela, kvankam tutę komprenebla. Bona tamen frazo kaj tutę perfekta estas : Mia profesoro opinias min la piej bona kaj diligenta lemanto.

Alia ekzemplo:

Mi vidis, ke mia fratino ploras.

Mi yidis mian fratinon plori.

Mi vidis mian fratinon {esti) ploranta.

B. YORTOJ

akuzatho biernik arbitra dowolny, samowolny bazigi opierać się dogmo dogmat, pewnik garantii gwarantować, ręczyć grandioza wspaniały, okazały infinitivo bezokolicznik kateni krępować kłiento klient

kompensi wynagradzać (straty) kontinueco ciągłość konstruo budowa kontrafiulo przeciwnik laulege prawnie netuśebleco nietykalność ofendi obrażać

unueco jedność verdikto wyrok

plendo skarga, zażalenie

predikato orzeczenie

pretendo pretensja

repadgi pogodzić się

resobrigi: wytrzeźwieć

ridindigi ośmieszać

sekve a zatem, więc, przeto subjekto podmiot teoria teoretyczny tiakaze w takim przypadku tiukauze z tego powodu

C. EKZERCOJ

LA HONORA TR1NKO (daurigo kaj fino)

III

Je tia plendo reparolis la vila|ano:

„Se la apotekisto estus ferminta sian pordegon kaj tamen miaj azenoj estus al li farintaj ian malutilon, tiam mi devus laulege kom-pensi la malutilon. Sed tie ci okazis nenio simila: li lasis malfermita sian pordegon tiel, ke miaj azenoj facile povis eniri en lian domon.

Kaj tiukaftze mi devas plendi, car minacis dangero al miaj azenoj, ke pro la vino iii povu,s maljsanigi au eć morti“.

La urbestro ne sciis komence, kieł kontentigi la pretendojn de ambau kontrauuloj, el kiuj ciu plendis je kompenso de malutilo. Subite venis al li bona ideo kaj li demandis la apotekiston:

„Ću la azenoj dum la trinkado estis sidantaj ?“

„Certe ne“, diris la apotekisto ofendite, „mi almetis neniun benkon apud la siteloj, la azenoj trinkis, kieł trinkadas ćiuj azenoj“.

Tiam fa urbestro eldiris sekvantan verdikton:

„Car la azenoj dum la trinkado estis starantaj, ni devas opinii la trinkadon honora trinko, kaj por honoraj trinkoj, kiujn la urbo prezentas al siaj gastoj, gi ne permesas pagi al si, Sed, se la azenoj estus sidantaj, tiakaze oni devus gin opinii je kalkulo de la mastro kaj tiakaze la vilagano devus pagi por siaj azenoj“.

Vidante, ke la urbestro ridindigas lian perdon, kaj timante havi ankorau pli multe da malagrablajo, la apotekisto rezignis je sia pretendo kaj repacigis kun la vilagano, kiu, post kiam liaj azenoj resobrigis, ree suriris sian hejmvojon.

16* 243