DSCN0922

2 dzieckiem, dbają o zaspokojenie innych potrzeb psychicznych dziecka. W kontakcie z kochającymi rodzicami dziecko zaspokaja potrzebę społecznego uznania, współdziałania i inne.

Koncepcja wyrównywania postaw emocjonalnych w stosunkach międzyosobowych

Mechanizm wyrównywania niesymetrycznych postaw emocjonalnych został opisany przez Z. Zaborowskiego [Bibł. 87]. Dziecko otoczone miłością ze strony najbliższych osób w rodzinie przejawia tendencję do przenoszenia pozytywnych postaw emocjonalnych na osoby, z którymi nawiązuje kontakty społeczne. Dziecko takie okazuje życzliwość rodzeństwu, rówieśnikom, osobom znajomym. Koncepcja wyrównywania postaw podkreśla odwraeal-ność i symetryczność emocjonalnych postaw partnerów. Wynika z niej, że nieżyczliwe, wrogie postawy dziecka wobec otoczenia społecznego pozostają w ścisłym związku z ujemnym bilansem uczuciowym dziecka, spowodowanym brakiem miłości rodziców. Dziecko, które samo nie otrzymywało uczuć, nie może ich odwzajemniać.

W badaniach nad środowiskiem rodzinnym dzieci przystosowanych społecznie starano się prześledzić funkcjonowanie więzi uczuciowej między dziećmi a rodzicami. Zdawano sobie sprawę, że określenie stopnia nasycenia więzią uczuciową wzajemnych stosunków jest zadaniem niezmiernie trudnym. Skoncentrowano się więc na badaniu niektórych symptomów funkcjonowania więzi uczuciowej, stanowiących jak gdyby zewnętrzny wyraz jej występowania. Przyjęto, że symptomami więzi uczuciowej funkcjonującej między dzieckiem a rodzicami są następujące kategorie zachowania się rodziców i dzieci:

a)    zachowanie się rodziców — zewnętrzne okazywanie dziecku serdeczności, sprawiedliwe traktowanie dziecka (w stosunku do rodzeństwa), współdziałanie z dzieckiem przy wykonywaniu prac domowych, uczestniczenie w zabawach dziecka;

b)    zachowanie się dziecka — dążenie do okazywania i przyjmowania zewnętrznych objawów serdeczności, okazywanie rodzicom zaufania i współdziałanie z rodzicami w zajęciach daniowych i innych.

37