DSCF6013

Batalion mjr. Śmigłego Rydza, nazwany trzecim, otrzymywał najodpowiedzialniejsze zadania bojowe, z. których, tale żołnierze, jak i dowódca — wywiqzywali się ku najwyższemu zadowoleniu Komendanta, przysparzajqc sławy polskiemu żołnierzowi ^dowódcy.

Po ponownym wzięciu ^Kielc przez strzelców, mjr. Śmigły Rydz współpracuje z Komendantem nad reorganizacją oddziałów strzeleckich* i osobiście organizuje służbę wywiadowczą. W czasie, gdy strzelcy, osłaniając odwrót austriaków,^przenieśli działania’ swoje na północny brzeg Wisły, batalion Śmigłego otrzymuje rozkaz przejścia do ofenzywy i przekroczenia Wisły pod osłoną nocy. Śmigły, Wykonawszy rozkaz, zajmuje ^Nowy^Korczyn, aby później, po szeregu szczęśliwych’ bojów z kilkakroć silniejszym wrogiem, osiągnąć w forsownych marszach Radom i Zwoleń.

Po tej akcji następuje znów ofenżywa rosyjska, w rezultacie której* austriacy i niemcy zmuszeni zostają do odwrotu, a oddziały legionowe do jego krycia. I tułaj, jak zwykle, cały ciężar zadań spada na mjr. Śmigłego, który 22 października 1914 roku pod Anielinem stoczy ■zwycięski bój z moskalami, nie dopuściwszy ich do oskrzydlenia, które ^miałoby nadzwyczaj groźne konsekwencje. Zaledwie zdążył odnieść ] zwycięstwo, a już z rozkazu Komendanta śpieszy na pomoc innym batalionom pod Laski, gdzie wykonuje cudowny manewr, pełne śmiałości przejście do pierwszej linii podczas bitwy. Działo się to na oczach oficerów austriackich, którzy od tej chwili inaczej patrzyli na wartość bojową strzelców i ich oficerów.

Pięknym naprawdę*fragmentem z życia dzisiejszego Naczelnego Wodza jest fakt, jaki -miał miejsce w listopadzie 1914 r., kiedy Komendant Piłsudski trzema batalionami

wykonywując marsz między kolumnami moskiewskimi, z Uliny Małej przez Michałowice, dotarł do Krakowa. Oto co pisze o tych chwilach Marszałek Piłsudski w „Moich pierwszych bojach":

—    Maszerujemy lasem, pali mnie ciekawość, co spotkamy przy zagrodzie na zakręcie naszym z wielkiej drogi na południe. Wreszcie majaczeją zabudowania. Wstrzymuję kolumnę i chcę jechać. Lecz na cuglach spoczęła ręka Śmigłego.

—    Komendancie / Nie wolno! Ja prowadzę awangardę, to mój obowiązek. Proszę zaczekać.

—    Kochany Śmigły! Kiwam głową na znak zgody i zostaję

przy kolumnie.    ■ -

Piłsudski, doszedłszy wówczas z oddziałami swymi do Krakowa, po krótkim odpoczynku otrzymał zadanie oczyszczenia Podhala od moskali. I tutaj akcję rozpoczyna śmigły, we wspaniałym nocnym ataku zabierajgc do niewoli szwadrpn kawalerii rosyjskiej.

W bitwie pod Marcinkowicami, batalion, dowodzony przez Śmigłego dokazał cudów waleczności i, pomimo silnego przemęczenia, już następnego dnia zwycięsko wałczy pod Pisarzowq, bijqc kilkakrotnie liczniejszego nieprzyjaciela. Dwudniowy wypoczynek po walce pod Pisarzową wystarczył w zupełności do użycia batalionu w bitwie pod Limanową.

Z szeregu dalszych zwycięskich bitew, mjr. śmigłego, wymienić należy bój pod Zabrzeziem i zajęcie Łącka, zakończone triumfalnym wkroczeniem do Nowego Sącza, 13 grudnia 1914 roku.

Tutaj z sześciu batalionów dotychczasowych, utworzona posłała przez Piłsudskiego I. Brygada, w składzie dwu pułków piechoty, 1 i 5-ego, z których nad 1 p. piechoty otrzymał dowództwo mjr. śmigły Rydz.

9