DSCN1630

158 7. Zasady obliczeń wytrzymałościowych śrub

Rys. 7.35. Połączenie n elementów

W tym przypadku do wzoru (7.84) określającego całkowite obciążenie śruby oraz do wzoru (7.85) określającego siłę zacisku resztkowego na powierzchniach styku elementów od j do l, na miejsce współczynnika obciążenia roboczego śruby % należy podstawić

i

— £/*    (7.88)

f    ii+i* 1

i

gdzie £ 'jest podatnością odciążanych elementów.

Ze wzoru (7.84) i rys. 7.34 wynika, że im mniejszą wartość osiąga współczynnik %< tym mniejsze obciążenie całkowite Q_e i mniejszą ampli-Q—Q

tudę obciążeń Q_a — —--przenosi śruba. Wielkość % zależy nie tylko

od względnego położenia elementów, na które działa obciążenie Q„ ale również od ukształtowania tych elementów. Na rysunku 7.36 przedstawiono dwa przykłady połączenia śrubowego głowicy z korpusem silnika spalinowego. Miejsca przyłożenia obciążeń Q, w głowicy wypukłej (rys. 7.36a) znajdują się w znacznie większej odległości od siebie niż w głowicy wklęsłej (rys. 7.36b). Dzięki temu amplituda obciążeń śrub w układzie z głowicą wklęsłą może być kilkakrotnie mniejsza niż w układzie z głowicą wypukłą. Wynika stąd wniosek, iż ze względu na wytrzymałość śrub należy tak kształtować elementy, aby miejsca przyłożenia sił leżały możliwie blisko siebie. Trzeba przy tym zwrócić uwagę, aby w układach o małych X stosować odpowiednio większe siły zacisku wstępnego Qm dla zachowania określonego zacisku resztkowego Q> (patrz rys. 7.37).

Byt. ⁷-³®-

Połączenie głowicy z korpusem silnika spalinowego: a) głowica wypukła, b) głowica wklęsła

Rys. 7.37. Różne przypadki przyłożenia obciążenia roboczego

Czasem w połączeniach śrubowych niebagatelną rolę odgrywają siły masowe. Dla uwzględnienia w obliczeniach tych sił rozpatrzmy układ z zaciskiem wstępnym Q* (rys. 7.38), w którym obciążenia Qt przyłożone są do wszystkich jego elementów. Niektóre z tych sił mogą być równe zeru, a niektóre muszą być ujemne, tak by spełniony był warunek równowagi

•41

(7.89)

Eq.« o.