26
Idea I rozwój zjawiska
na wyrafinowane - również organizacyjne - rozwiązania bankowe. Jako przykład52' podaje się tu na ogół system sortująco-fakturujący ERMA (Electronic Recording Machinę-Accounting). zastosowany w 1956 r. w Bank of America. System został użyty do automatycznej rejestracji, zliczania, sortowania, weryfikacji i księgowania czeków oraz na podstawie wprowadzonych przez czytniki danych - obsługi wszystkich transakcji, kont klienckich i sytuacji alertowych (przekroczenie stanu konta, wstrzymanie płatności) oraz dokonywania wydruków bilansowych. Zastosowanie systemu pośrednio wymusiło zmianę organizacji obsługi klienta - każdy klient otrzymał nowy numer konta. W 1960 r. podjęto pierwszą próbę zinformaty-zowania obsługi kart kredytowych, rok, dwa później wprowadzono następne pojedyncze aplikacje typu lista płac, płatności rachunków. Były to jednak nadal aplikacje jednostkowe, dostosowane ściśle do typu komputera i zaimplementowanego na nim oprogramowania. W 1964 r. uruchomiono w USA pierwszy bankomat. Sukces tych aplikacji zwrócił uwagę na konieczność standaryzacji nic tylko w ramach jednego banku - zarówno sprzętu, jak i programów. Umożliwiać to mogło przenaszal-ność oprogramowania bankowego - po niewielkich zmianach na inne komputery, do innych banków, co oczywiście zmniejszało koszty jednostkowe ich stworzenia i poszerzało rynek na banki nic tak bogate jak Bank of America.
■ Wczesna faza przetwarzania elektronicznego danych w latach 1965-1969 w odróżnieniu od faz poprzednich była już oparta o wypracowane na początku tego okresu standardy oprogramowania (języki: Algol, Basic, Cobol, Fortran; oprogramowanie operacyjne Unix itp.) oraz postępującą standaryzację i uniwersalizację sprzętu. Umożliwiało to obsługę wielorazowych, rutynowych, masowych operacji o do końca zdefiniowanej strukturze5". Przetworzenie zgromadzonych danych następowało jednokrotnie, następne wymagało zmiany (wymiany, powtórnej rejestracji, wprowadzenia) danych do przetworzenia w programie. Programy obejmowały swym zakresem obliczenia statystyczne, standardowe wydruki kadrowe, płacowe, obsługi rachunków, obsługi kont. Z czasem oprogramowanie wzbogacono o programy zarządzające zbiorami danych lub umożliwiające ich automatyczną parametryzację. Faza ta charakteryzowała się następującymi cechami:
• obsługiwały ją duże, drogie, wolne komputery (np. IBM 360/65) o awaryjności do 60% czasu pracy, funkcjonujące centralnie w wyodrębnionych ośrodkach informatycznych. Ich zwiększające się możliwości obliczeniowe umożliwiły bankom przetwarzanie wielkiego wolumenu transakcji opartych na dokumentach papierowych w jednym centralnym położeniu,
• prace nad konstruowaniem oprogramowania stały się standardowe, a więc tańsze, podobnie prace nad przygotowaniem i wprowadzaniem danych - choć były nadal długotrwałe i uciążliwe,
'» Tamże, ar. 35 oraz Świecka B. (2004): Bankowość elektroniczna, CcDcWu, Warszawa, ar. 12.
»> Chmiclaiz W. (1996). Systemy informatyczne wspomagające zarządzanie. Aspekt modelowy w budowie systemów. Dom Wydawniczy „Elipsa”, Warszawa, sir. 40.