DSCN2172

94

Narzędzia realizacji produktów I usług bankowości elektronicznej

Odbyło się to 22 listopada 1991 r., gdy przedstawiciele Związku Banków Polskich oraz szesnastu banków założycielskich podpisali akt notarialny Krajowej Izby Rozliczeniowej SA, ustalający statut i władze spółki. Instytucja ta jest jedyną w Polsce międzybankową izbą rozliczeniową, co oznacza, że ma wyłączność na obsługę przelewów, czeków i pozostałych operacji płatniczych zlecanych przez klientów. Jedynie rozliczenia płatności dokonywanych za pomocą kart płatniczych są domeną wyspecjalizowanych firm oraz banków. Z jej usług korzystają banki oraz firmy finansowe (np. PolCard, fundusze emerytalne).

Struktura KIR SA jest dwuszczcblowa. Szczebel wyższy stanowi Centrala, niższy — siedemnaście Bankowych Regionalnych Izb Rozliczeniowych (BRIR), mieszczących się w obecnych miastach wojewódzkich oraz w Koszalinie. Struktura la była od początku budowana wyraźnie zgodnie z wymogami ukształtowanymi przez papierowy (głównie) obieg dokumentacji, od kilku lat jest sukcesywnie redukowana. Od połowy listopada 1992 r rozpoczęto testowanie procedur w systemie papierowej izby tradycyjnej (SYBIR). W marcu 1993 r. podpisano umowę pomiędzy KIR SA a NBP w kwestii wprowadzenia do połowy 1994 r. jednolitego systemu rozliczeń międzybankowych. Oficjalnie działalność operacyjną KIR SA rozpoczęła 5 kwietnia 1993 r.

Problem kosztów i niedostatecznej infrastruktury informatycznej (sieć ówczesnego Tclbanku była w stadium początkowym) spowodował, że budowę systemu rozliczeń rozpoczęto od „informntyzowania" papierowego obiegu nazwanego SYBIR. Chociaż dzięki zastosowaniu systemu przyspieszono obieg dokumentacji ponad dwukrotnie, od samego początku wiedziano, że stanowi to dokonanie tymczasowe.

Założenia początkowe dotyczące obiegu dokumentów były następujące:

-    banki przekazują do KIR papierowe nośniki informacji w zakresie zleceń klientów oraz ich elektroniczny obraz na nośniku magnetycznym,

-    w systemie uczestniczą poszczególne oddziały banków,

-    rozrachunek dokonywany jest z centralami banków,

-    wynik rozliczenia przekazywany jest w jednej kwocie na sesji rozrachunkowej,

■ sesje odbywają się raz na dobę według odrębnych zasad dla zleceń uznaniowych i obciążeniowych,

-    wierzytelności rejestrowane są przez system komputerowy zainstalowany w KIR.

KIR zapewnia fizyczny transport dokumentów papierowych między oddziałami banków uczestników rozliczeń.

Równolegle podjęto praco nad stworzeniem systemu w pełni elektronicznego. System Inki - zwany izbą elektroniczną ELIX1R - gotów już na jesieni 1993 r.. rozpoczął produkcyjną działalność 18 kwietnia 1994 r., początkowo w trzydziestu siedmiu oddziałach ośmiu banków. Obie izby pracowały tylko w dni robocze, nic pracowały w żadne soboty ani święta. Oznaczało to, że przelew zlecony