DSCN2174

96 Narzędzia realizacji produktów i usług bankowości elektronicznej

System był wielokrotnie usprawniany i modyfikowany, w tym również pod względem technologicznym. Od momentu powstania systemu ELIXIR rozpoczęły się prace zmierzające do wyeliminowania formy papierowej z rozliczeń międzybankowych. Postępująca clektronizacji rozliczeń powodowała, iż średnia dzienna liczba przesyłek ogółem oraz średnia dzienna wartość obrotów ogółem w systemie SYBIR stopniowo zmniejszała się. Elcktronizacja rozliczeń międzybankowych i związana z tym eliminacja dokumentów papierowych w rozliczeniach spowodowała zakończenie rozliczeń w systemie SYBIR z końcem czerwca 2004 r.

■ System ELIXIR był drugim, a w tej chwili jest jedynym systemem rozliczeń międzybankowych, który zaczął funkcjonować w KIR SA. Wyeliminowano w nim przesyłanie dokumentów papierowych między bankami, a wszystkie informacje, które są potrzebne dla prawidłowego opracowania i zaksięgowania zlecenia klienta, przekształcane są w zapis elektroniczny przesyłany do banku odbiorcy zlecenia.

Jest to system rozrachunku netto, w którym zlecenia wystawiane do zaksięgowania na rachunkach banków są rezultatem kompensaty wzajemnych należności i zobowiązań banków, wynikających z indywidualnych zleceń klientów'⁴⁷*. Początkowo system ten obsługiwał tylko polecenia przelewu, od lipca 1998 r. polecenia zapłaty, a od stycznia 2001 r. również czeki z ROR do kwoty 1000 zł (w ramach specjalnego porozumienia międzybankowego).

Transfer informacji w systemie ELIX1R zapewniany jest przez wykorzystanie sieci pakietowej X-25 lub poczty elektronicznej X-400, obsługiwanych przez Exa-tcl. Wymogi bezpieczeństwa są gwarantowane przez oprogramowanie i urządzenia kryptograficzne, wykorzystujące algorytm RSA do szyfrowania podpisu elektronicznego. Jest to tzw. algorytm asymetryczny. Każdy z uczestników wymiany danych ma swój klucz elektroniczny prywatny przeznaczony do podpisania wysyłanego komunikatu oraz klucz publiczny do weryfikacji podpisów komunikatów zwrotnych. Klucz publiczny—jak nazwa wskazuje — jest dostępny dla każdego innego uczestnika transmisji, który chce się komunikować w systemie. Przedmiotem rozliczeń w systemie są zlecenia płatnicze w formie komunikatów elektronicznych transmitowanych. System funkcjonuje na bazie netto, a rozrachunek pozycji netto odbywa się w Centrali Narodowego Banku Polskiego.

Rozliczenie na przykładzie jednego przelewu, który zostaje wysiany z rachunku znajdującego się w pierwszym banku na rachunek znajdujący się w drugim banku, w sesji południowej w systemie ELIX1R pokazuje poniższa procedura¹⁴⁸*:

• godzina 10.00 - klient (właściciel rachunku) składa przelew przez Internet w pierwszym banku, przelewy na najbliższą sesję są składane do godz. 12.00,

^,47>Por.: Krzyżkicwicz Z. (2001): Operacje bankowe rozliczenia krajowe i zagraniczne. POL-TEXT, Warszawa.

^,4B Patrz: http://www.ebanki.info/artykuly/kir.htmlKincnu, luty 2005 r.