Zmiany w obszarze zatrudnienia i przeciwdziałania bezrobociu 25
nicń przysługującym bezrobotnym, a tym samym - do ich rejestracji;
— w latach 1998—2002: spowolnienie tempa wzrostu gospodarczego, zmniejszenie popytu wewnętrznego w wyniku realizacji polityki schładzania gospodarki, uwarunkowania zewnętrzne determinujące obniżenie popytu zewnętrznego, realizacja procesów restrukturyzacyjnych w niektórych dziedzinach gospodarki prowadzących do zmniejszania zatrudnienia (zwiększenie zwolnień grupowych, likwidacja wielu przedsiębiorstw, redukcje zatrudnienia w sferze budżetowej ), czynnik demograficzny — napływ na rynek pracy osób urodzonych w okresie drugiego powojennego wyżu demograficznego oraz (w przypadku bezrobocia rejestrowanego) napływ do urzędów pracy osób pracujących w „szarej strefie” rynku pracy* Bezrobocie jest powszechnie uznawane za zjawisko wywołujące wiele negatywnych następstw i twierdzenie to jest niewątpliwie w pełni uzasadnione. Ma ono wymiar ekonomiczny i społeczny, jakkolwiek podział ten może mieć jedynie charakter umowny, albowiem ekonomiczne skutki bezrobocia zawsze ściśle się wiążą ze społecznymi. I jedne, i drugie należy rozpatrywać z punktu widzenia jednostek dotkniętych bezrobociem oraz społeczeństwa jako całości.
Bezrobocie prowadzi do negatywnych skutków o charakterze makroekonomicznym. Należy do nich zaliczyć przede wszystkim;
- utratę części produkcji, która nie została wytworzona w wyniku niepełnego wykorzystania jednego z czynników produkcji, jakim jest zasób pracy ,
- konieczność ponoszenia kosztów finansowania działań na rzecz bezrobotnych,
- ograniczenie wpływów budżetowych pochodzących z podatków bezpośrednich i pośrednich wpłacanych przez pozbawione pracy osoby, których dochody i konsumpcja ulegają zmniejszeniu.
Skutki bezrobocia o charakterze mikroekonomicznym - to przede
wszystkim pogorszenie się położenia materialnego bezrobotnych i ich rodzin w rezultacie utraty lub niemożności uzyskania pracy. Znajduje to wyraz w obniżeniu standardu konsumpcyjnego i stopnia zaspokojenia potrzeb, wynika zaś bezpośrednio ze spadku dochodów osób przc-
^ Siewyfcorzyiiame potencjału pracy pkn czynnika wsoMa fiąmlifrrtfn wyraża tak . „'jnj lalu prodalna iHnriiri,rpii‘ brutto (FNBh czyli rfrftr»ca Ttffifry potoacjaJitym poztomeas ngjulj mofm oiiąin^ tr wmak ach prfncjn nanntnini»i i poziomem mrr zywtafyra l*WB