DSCN2420

Zmiany w obszarze zatrudnienia i przeciwdziałania bezrobociu 33 caiością przywrócenia równowagi na rynku pieniądza krajowego* Narzędzia użyte w tym celu wpłynęły niewątpliwie na ograniczanie popytu na pracę, stymulując wzrost bezrobocia.

Poziom inflacji spowodował, iż oprocentowanie kredytów bankowych było stosunkowo wysokie, co niewątpliwie zmniejszało skłonność do inwestowania podmiotów gospodarczych, a tym samym ich zdolność tworzenia miejsc pracy.

W świetle danych statystycznych można przyjąć, iż podział dochodu narodowego w Polsce ma charakter względnie scentralizowany³ . Wysoka skala redystrybucji dochodu narodowego prowadzi zwykle do ograniczania tempa wzrostu gospodarczego, a w konsekwencji ~ zmniejszania tempa przyrostu miejsc pracy, ponieważ wskazuje na duże obciążenia podatkowe podmiotów gospodarczych i gospodarstw domowych, zwłaszcza podatkami bezpośrednimi, ograniczającymi popyt inwestycyjny i konsumpcyjny. Zważywszy, że popyt na pracę ma charakter pochodny - wynika z popytu na dobra konsumpcyjne i inwestycyjne - wysokie obciążenia podatkowe nie sprzyjają ograniczaniu bezrobocia. Poziom podatków bezpośrednich i obciążeń quasi-podatkowych podmiotów gospodarczych (zwłaszcza na ZUS i Fundusz Pracy) był jednym z czynników ograniczających inwestycje, a co za tym idzie tworzenie miejsc pracy, wpływając niekorzystnie na poziom bezrobocia. Wysoki poziom kosztów produkcji (w tym kosztów pracy) obniża bowiem konkurencyjność podmiotów gospodarczych i wpływa na poziom zatrudnienia w skali całej gospodarki.

Ocena realizowanej polityki podatkowej z punktu widzenia jej wpływu na wielkość bezrobocia nie jest jednak tak jednoznaczna. Rzecz w tym, iż przy wysokim fiskalizmie wyraźnie dało się zauważyć utrzymywanie „miękkiego** ograniczenia budżetowego w formie tolerowania zaległości podatkowych sektora publicznego, co pozwalało na podtrzymywanie zatrudnienia w niektórych przedsiębiorstwach państwowych. Stosowano także ulgi inwestycyjne, mające zachęcać przedsiębiorstwa do inwestowania i tworzenia miejsc pracy.

⁸ Relacja wydatków budżetu centralnego do produktu knąowego brutto w 1999 roku fljllaię ^w Połtce na poziomie około 22%,w 2001 wyniosła 23.1%. za i wydali***

ttgrura Instytucji rządowych i iimrtrrgdmryrti dr fT B na pozaonur około 44% 143.6% w 2001 roku (xab. Rotzntk Sfaiysłnzny Rzei.2ypo*poltUtJ Poltkit). GUS. War* ■liii 3003)