DSCN2449

Stanisław PIEPRZNY

ZMIANY PRAWNO-ORGANIZACYJNE W POLICJI W LATACH 1990-2007

Przedstawiając zmiany prawno-organizacyjne w Policji należy najpierw umiejscowić Policję w systemie podmiotów bezpieczeństwa i porządku publicznego. System ten nie jest jednolity i obejmuje różne organy, instytucje czy jednostki organizacyjne. Ma na to wpływ wiele przesłanek, które często związane są ze zmiennością zagrożeń bezpieczeństwa i porządku publicznego. Postępująca globalizacja, duże migracje ludności, klęski żywiołowe i ekologiczne, terroryzm - to sytuacje, w których podstawowe znaczenie ma koordynacja działań ratowniczych, podatność struktur publicznych na natychmiastową centralizację decyzji kierowniczych oraz skuteczna mobilizacja ludzi i środków do zwalczania następstw sytuacji nadzwyczajnych¹.

W doktrynie zbiór podmiotów właściwych w sprawach ochrony bezpieczeństwa nazywany jest często administracją bezpieczeństwa i porządku publicznego, administracją bezpieczeństwa wewnętrznego, administracją spraw wewnętrznych, administracją specjalną czy też policją administracyjną². Ustawa z 5 czerwca 1998 r. o administracji rządowej w województwie (tekst jedn. Dz. U. 2001, Nr 80, poz. 872 z późn. zm.) wprowadza w art. 2 na określenie części tych podmiotów jeszcze inne kategorie znaczeniowe, mianowicie służby, inspekcje i straże. Bez względu jednak na to, jakich określeń będzie się tu używać, należy mieć na uwadze art. 5 Konstytucji RP, zgodnie z którym to państwo „strzeże niepodległości swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju". Zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego

1

J. Borkowski, Podmioty administracji publicznej a przemiany ustrojowe, w: Podmioty administracji publicznej i prawne formy ich działania. Studia i materiały z Konferencji Naukowej Poświęconej Jubileuszowi 80-tych urodzin Profesora Eugeniusza Ochcndowskicgo. Torurt 2005, s. 61.

2

* Por. np. E. Ura, Prawne zagadnienia bezpieczeństwa państwa. Rzeszów 1988; M. Jelowicki, Organy administracji specjalnej. Warszawa 1990; M. Kulesza. Zespolenie w administracji publicznej oraz zwierzchnictwo cywilne nad sluibami. inspekcjami i strażami, w: Prawne i administracyjne aspekty bezpieczeństwa osób i porządku publicznego w okresie transformacji ustrojowo-gospodarczej, pod red W. Bednarka, S. Pikulskiego, Olsztyn 2000; Z, Lcortski, Istota i rodzaje policji administracyjnej (za-gadnienia wybranej, w: Administracja publiczna u progu XXI wieku. Przemyśl 2000; S. Pieprzny. Policja w systemie organów bezpieczeństwa i porządku publicznego, w: Bezpieczeństwo i porządek publiczny -historia, teoria, praktyka, pod red. I-' Ury, Rzeszów 2003; |. Dobkowski. Policja administracyjna. Zagadnienia dokIrynalno-instytucjonalne, „Samorząd Terytorialny" 2004, nr 7-8