DSCN2459 (2)

Zmiany prawno-organizacyjne w Policji w lalach 1990-2007 105

morządowym i radom gmin. Artykuł 11 zobowiązał właściwe organy Policji, na żądanie wojewody, wójta łub burmistrza (prezydenta miasta), do przywrócenia stanu zgodnego z porządkiem prawnym lub podjęcia działań zapobiegających naruszaniu prawa. Tym samym ustawodawca wymienił trzy formy oddziaływania wojewody i samorządu gminnego na organy Policji, a to poprzez:

1)    sprawozdania z działalności tych organów, co oznaczało, że treść sprawozdań dotyczyła całokształtu działalności komendantów Policji, z wyłączeniem zagadnień związanych z wykrywaniem przestępstw i ściganiem ich sprawców;

2)    informacje o stanie porządku i bezpieczeństwa publicznego, przy czym treść tych informacji obejmowała stan na terytorium województwa bądź poszczególnych gmin czy innych obszarów - w zależności od żądania (o ile były to informacje coroczne);

3)    żądanie przywrócenia stanu zgodnego z porządkiem prawnym.

Żądanie przywrócenia stanu zgodnego z porządkiem prawnym lub podjęcie działań zapobiegających naruszaniu prawa obejmowało, mimo że ustawa tego nie określiła, zakres zagadnień objętych sprawozdaniami i informacjami. Brak było regulacji dotyczących skutków niewykonania tych żądań.

Uprawnienia wojewody i organów gminy w stosunku do Policji znajdowały też swe odzwierciedlenie w ustawach określających ustrój tych organów, mimo że żadna z ustaw ustrojowych nie określała wprost środków oddziaływania na Policję, a jedynie ogólne uprawnienia w stosunku do terenowych organów administracji specjalnej lub w zakresie bezpieczeństwa i porządku publicznego. Ustawa o terenowych organach rządowej administracji ogólnej określała wojewodę m.in. jako przedstawiciela rządu na terenie województwa i w ramach tej funkcji koordynował on działalność organów administracji rządowej działających na terenie województwa w zakresie zgodności z polityką rządu i zapewniał współdziałanie jednostek organizacyjnych na obszarze województwa w zakresie utrzymania porządku publicznego, a także zapobiegania klęskom żywiołowym oraz usuwania ich skutków. Od działających na terenie województwa organów administracji specjalnej mógł żądać informacji i wyjaśnień, a w przypadkach szczególnie uzasadnionych mógł wejrzeć osobiście w tok spraw załatwianych przez te organy, głównie wówczas, gdy zwłoka w załatwieniu sprawy zagrażałaby interesowi publicznemu. Zgodnie z ustawą wojewoda opiniował powoływanie i odwoływanie podległych ministrom organów administracji specjalnej. Realizując zadania przedstawiciela rządu, dążył do zapewnienia zgodności działania wszystkich organów administracji rządowej na terenie województwa z polityką rządu. W tym celu zwoływał okresowe narady tych organów, by można było uzgodnić ich współdziałanie i realizację określonej polityki.

Uprawnienia przyznane wojewodzie w stosunku do organów administracji specjalnej, działającej na terenie województwa, stały się, od początku obowiązywania ustawy, przedmiotem dyskusji i uwag. Krytyka tych unormowań formułowana była przede wszystkim przez wojewodów, którzy podnosili