DSCN6264 (Kopiowanie)

Biologia - nrprtytorium dla kandydatów na akademie medyrn

Biologia - nrprtytorium dla kandydatów na akademie medyrn

a

Ryc. 6-13. Idiogram mężczyzny (a) i kobiety (b), U góry w lewym rogu sfotografowano chromosomy mcłalazalnc. Obok chromosomy uszeregowane parami, w grupach (22 paty aulosomów i I para heterosomów: X i Y u mężczyzny oraz dwa X u kobiety) (JD).

Diploidalny (2n) garnitur chromosomów muszki owocowej, charakterystyczny dla każdej z jej komórek z wyjątkiem gamet, składa się zatem z trzech par aulosomów i jednej pary heterosomów.

U człowieka - z 22 par aulosomów i I pary heterosomów.

Badanie chromosomów jest dziś bardzo istotne dla medycyny; zajmuje się tym cvtoecnelvka (gr.: cytos - komórka; geneles - zrodzony). W badaniach cytogenetycznych zwraca się uwagę na liczbę, budowę i inne właściwości chromosomów, Zespół cech wyróżniających dany garnitur chromosomowy nazywamy kariotypem (albo idiotypem). Żeby cechy te określić, możemy

b

Mliii II II III KII

HV UH HU HKIK xx im xx w°xx

sfotografowane chromosomy (iyc. 6-13) wyciąć ze zdjęcia, posegregować i schematycznie ułożyć; laki schemat nazywamy kariogramem albo idiogramem. Prawidłowy kariogram człowieka przedstawia ryc. 6-13. Chromosomy usystematyzowano tutaj w 8 grup; grupa A (pary 1-3): największe chromosomy, metacentryczne (pary I i 3) i submetacentryczne (para 2);

grupa B (pary 4 i 5): duże chromosomy submetacentryczne;

grupa C (pary 6-12 i chromosom X): średniej długości; pary 6, 7,8, 11 oraz chromosom X są metacentryczne, pary 9,10 i 12 są submetacentryczne; grupa D (pary 13-15) grupuje chromosomy średniej długości, akrocentryczne, posiadające satelity; grupaE (pary 16-18)-chromosomykrótkie,submetacentryczne; grupaF (pary 19i20)-krótkie,metacentryczne;

grupa G (pary 21,22, chromosom Y) - krótkie, akrocentryczne, z satelitami (zaliczany do tej grupy chromosom Y jest dłuższy od pozostałych i nie ma satelitów).

Przy zastosowaniu specjalnych technik barwienia stwierdzono, że chromosomy człowieka różnią się również między sobą tzw. prążkami (tzn. miejscami o różnej barwliwości). Kształt i ułożenie prążków są stałe i ułatwiają rozpoznanie chromosomu (ryc. 6-14).

ciemny

smi

o m

jasny poMft

W chiwuoMMUiłch c j£ovt    JŁ!