X
_L
BBCC
©
gamety
GEN |
A |
B |
ł |
ł | |
ENZYM |
A |
B |
ł |
ł | |
nubstrat |
—— bozbarwny |
—- |
nntocyjan
louKozwiązeh
Ryc. 6-23. Oddziaływanie genów na produkcję antocyjanu (objaśnienia w tekście) (JD).
BbCc
RhCl
□
czarna
Ryc. 6-24. Współdziałanie genów na przykładzie dziedziczenia barwy sierści u myszy (Mus musculus). Objaśnienia w tekście. P - pokolenie rodzicielskie. F,. F, -kolejne pokolenia mieszańców (JD).
gamety
żółta
ayq i \
fif Q
j
v
a
2 : 1
Ryc. 6-25. Krzyżówka dwóch myszy o żółtej sierści (przykład działania rcccsywnych genów letalnych). Objaśnienia w tekście (JD).
Tabela 6-III. Genotyp myszy o różnym ubarwieniu sierści (wg Gajewskiego. 1978)
Fenotyp |
Genotyp |
płowe (dzikie) cynamonowe czarne brązowe białe albinosy |
CCAABB CCAAbb CCaaBB CCaabb cc - i dowolne kombinacje genów A i B (a i b) |
Możemy zatem powiedzieć, że gen C jest epistatvcznv w stosunku do genów A i B, ponieważ w nieobecności genu C nie dochodzi do syntezy melaniny i te oba geny nie mogą się ujawnić. Natomiast geny A i B są hi po sta tyczne w stosunku do genu C. Pojęcia hipostazy i epislazy odnoszą się wyłącznic do genów, które nie są allelami. Epistaza i hipostaza to zjawiska analogiczne do dominowania ireeesywności (które poznaliśmy uprzednio na przykładzie genów allclicznych ryc. 6-15 do 6-17).
Genów determinujących umaszczenie gryzoni jest w rzeczywistości jeszcze więcej. Np. gen S Wywołuje jednolite zabarwienie całej sierści, zaś jego allel s - ubarwienie łaciate. Gen D sprawia, że barwa jest intensywna, a gen d - że jest jak gdyby „rozcieńczona". Gen P powoduje wytwarzanie muumałnej ilości barwnika wc włosach i w tęczówce oka, zaś jego allel p redukuje ilość barw nika lucrić jaśniejsza, oczy różowe).
jeżeli więcej niż jedna para genów uczestniczy w wytworzeniu danej cechy, zjawisko takie skreślamy mianem dzjcdłficzcnia wicloiicnowcgp. W taki sposób dziedziczy się cały szereg cech ukmidui: wzrósł, kształt ciała, barwa skóry, inteligencja i inne. Jak stwierdzono, dziedziczenie