DSC77

(ryc. 5.5). Pod kontrolą skopi i rentgenowskiej możliwe jest badanie ruchomości ssż. w czasie rzeczywistym.

Wskazania do artrografii, podobnie jak siało się to w przypadku wielu innych badań kontrastowych, uległy ograniczeniu wraz ze wprowadzeniem metod obrazowania, takich jak MR, pozwalających na uwidocznienie morfologii tkanek miękkich tworzących ssż.

Do wad badania artrograficzncgo należy ingerencja w jamę stawową, a tym samym możliwość infekcji, jak też potencjalne objawy uboczne podania środka cieniującego, w tym miejscowe działanie drażniące Według niektórych autorów, jeżeli konieczna jest ingerencja w jamę stawową, to korzystniejszym badaniem jest artroskopia, gdyż oprócz samego obrazowania umoż Iiwia przeprowadzenie procedur zabiegowych, takich jak uwolnienie zrostów czy usunięcie wolnego ciała z jamy stawowej.

Przeciwwskazaniem do badania artrograficzncgo ssż jest ropny stan zapalny. Badań nie powinno wykonywać się u pacjentek ciężarnych, jeżeli ich wykonanie można przełożyć na okres po rozwiązaniu ciąży. Ogra niczcniem możliwości wykonania badania są objawy uboczne podania jodowego środka kontrastującego.

Fistulografia

Fistulografia to badanie kontrastowe polegające na wprowadzeniu środka kontrastującego lub cewnika wypełnionego takim środkiem do kanału przetoki, a następnie wykonaniu zdjęć rentgenowskich dokumentujących przebieg przetoki. Badanie ma znaczenie w przypadku zmian zapalnych części twarzowej czaszki. W zastosowaniach stomatologicznych odmianą fistulografii można nazwać wykonanie zdjęcia rentgenowskiego po założeniu cieniującego ćwieka (np. gutaperkowego) do kanału przetoki okołozębowej, dla wykazania, który z sąsiadujących zębów jest zębem przyczynowym, gdy badanie kliniczne i uprzednio otrzymane zdjęcia rentgenowskie nie pozwoliły na uzyskanie takiej informacji.

Podsumowanie

I Badania kontrastowe - badania radiologiczne polegające na obrazowaniu różnorodnych struktur, do których został podany środek cieniujący.

I W diagnostyce stomatologicznej najistotniejsze są: sialografia, angiografia, artrografia stawów skroniowo-żuchwowych, a także fistulografia.

I Środki kontrastujące stosowane w badaniach kontrastowych i TK są związkami opartymi na bazie jodu. Są dobrze tolerowane przez organizm ludzki, ale po dożylnym podaniu mogą wystąpić objawy uboczne o różnym stopniu nasilenia.

I Sialografia - uwidocznienie zakontrastowanych przewodów wyprowadzających ślinianek przy-usznych lub podżuchwowych.

I Prawidłowa sialografia - obraz .drzewa bez liści" lub „krzaka w zimie", które w dalszej fazie badania „zakwitają".

I Cyfrowa angiografia subtrakcyjna - systemy cyfrowe pozwalające na ukazanie wyłącznie wyraźnie widocznych zakontrastowanych naczyń krwionośnych, bez nakładania się cieni innych struktur.

I Angiografia - po podaniu środka cieniującego rejestruje się fazę tętniczą (zakontrastowane naczynia tętnicze), fazę miąższową (ocena ukrwie-nia narządów) i fazę żylną (odpływ cieniującej krwi do naczyń żylnych).

I Artrografia - iniekcja małej ilości jodowego środka kontrastowego do jamy stawowej ssż.

I Fistulografia - wprowadzenie środka kontrastującego lub cewnika wypełnionego takim środkiem do kanału przetoki, a następnie wykonanie zdjęć rtg dokumentujących przebieg przetoki.