Elementa Latina IV
8

* 32

* 32

excolamus, aut ferre animos tąntam posse contentionem, nisi eos doctrina eadem relaxemus? Ego vero fateor me his studiis esse deditum. Ceteros pudeat, si qui ita se lit-teris abdiderunt, ut nihil possint ex iis neque ad communem afferre fruc-tum, neque in aspectum lucemque pro-ferre; me autem quid pudeat, qui tot annos ita vivo, iudices,, ut a nullius umquam me tempore aut commodo aut otium meum abstraxerit, aut vo-luptas avocarit, aut denique somnus

13 retardarit 2-’^>Quare quis tandem me re-prehendat, aut quis mihi iure suscen-seat, si quantum ceteris ad suas res obeundas, quantum ad festos dies lu-

doriTm^celebrandos, quantum ad alias voluptates et ad ipsam requiem animi et corporis conceditur temporum, quantum alii tribuunt tempes|ivis conviviis, quantum denique alveólo, quantum pilae, tantum mihi egomet ad haec studia recolenda sumpsero.

16    Quodsi non hic tantus fructus ostenderetur et si ex his

studiis delectatio sola peteretur, tamen, ut oplnor, hanc animi remissionem humanissimam ac liberalissimam iudicaretis. Nam ceterae neque temporum sunt, neque aetatum omnium, neque locorum; at haec studia adulescentiam alunt, senectutem ob-lectant, secundas res ornant, adversis perfugium ac solacium praebent, delectant domi, non impediunt foris, pernoctant ”no-biscum, peregrinantur, rusticantur.

» 0

18    Atque sic a summis hominibus eruditissimisque accepi-mus ceterarum rerum studia ex doctrina et praeceptis, et arte constare, poetam natura ipsa valere et mentis viribps^excitari, et quasi div!no quodam spiritu intlari. Quare sub iiire nos{er“ ille Ennius sanctos appellat poetas, quod quasi deorum aliquo

19    dono atque munere commendati nobis esse videantur. Sit igi-tur, iudices, sanctum apud vos, humanissimos homines, hoc poetae nomen, quoó nulla umquam barbaria violavit. Saxa at-que solitudines voci respondent, bestiae saepe immanes''cantu flectuntur atque consistunt: nos instituti rebus optimis non poetarum voce moveamur?

. 0(oJv*.

'i

i

i

D) Carmina

XIX

Aurea aetas

(P. Ovidius Naso, Metamorphoseon I 89—112).

Aurea prima sata est aetas, quae vindice nullo, sponte sua, sine lege fidem reetumąue eólebat.

Poena metusąue aberant, nec verba minantia fixo aere legebantur, nec supplex turba timebat iudicis ora sui, sed erant sine vindice tuti.

Nondum caesa suis, peregrinum ut viseret orbem, montibus in liąuidas pinus descenderat undas, nullaąue mortales praeter sua litora norant.

Nondum praecipites cingebant oppida fossae; non tuba directi, non aeris cornua flexi, non galeae, non ensis erant: sine militis usu mollia securae peragebant otia gentes. ^

Ipsa quoque immunis rastroque intacta nec ullis saucia vomeribus per se dabat omnia tellus; contentique cibjs nullo cogente creatis arbuteos fetus montanaque fraga legebant cornaque et in duris haerentia mora rubetis, et quae deciderant patula Iovis arbore glandes.

Ver erat aeternum, placidique tepentibus, auris mulcebant Zephyri natos sine semine flores.

Mox etiain fi’uges tellus inai*ata ferebat, riec renovatus ager gravi(łis canebat aristis; flumina iam Iactis, iam flumina neetaris ibant, flavaque de viridi stillabant ilice mella.

XX

Iuppiter genus mortale sub undis perdit

(Ovidius, Metam. I 262-269. 272-275. 291—312).

Protinus Aeoliis Aquilonem claudit in antris et quaecumque fuąaijt inductas flamiaa nubes emittitque Notum'' Madidis Ńotus evolat alis ; barba gravis nimbis, canis fiuit unda capillis, fronte sedent nebulae, rorant perinaeque sinusque.