3.2. Rodzaje funkcji pełnionych przez turystykę 39
Funkcja etniczna jest realizowana przez turystykę etniczną, której celem są odwiedziny w kraju urodzenia (własnego lub przodków), czemu sprzyjają procesy kultywowania odrębności kulturowej. Turystyka etniczna jest szczególnie ważna dla emigrantów, którym umożliwia bezpośredni kontakt z krajem ojczystym, a u osób urodzonych poza krajem przyczynia się do zwiększenia świadomości narodowej. Funkcja etniczna przejawia się w poznawaniu geografii, historii i kultury kraju rodzinnego, nauce języka, nawiązywaniu (i utrzymywaniu) kontaktów rodzinnych i towarzyskich, obserwacji przemian politycznych, gospodarczych i społecznych, które mogą dać impuls do nawiązania kontaktów nie tylko na płaszczyźnie sentymentalnej, ale również gospodarczej.
Osiągnięcie celów rynkowych przez sektor turystyczny możliwe jest dzięki pełnieniu funkcji ogólnogospodarczych. Turystyka, będąc częścią składową gospodarki narodowej oraz działając jako wyodrębniony i wyspecjalizowany sektor, pełni przede wszystkim funkcje makroekonomiczne, do których należy zaliczyć:
• udział w tworzeniu produktu krajowego brutto (funkcja kreatywna),
• miejsce w podziale pracy (funkcja usługowa).
Zgodnie z pierwszą funkcją sektor turystyczny jest istotnym ogniwem gospodarki, przyczyniającym się do tworzenia nowych wartości rynkowych, poprzez świadczenie usług na rzecz konsumentów produktu turystycznego.
Funkcja usługowa turystyki polega natomiast na świadczeniu pełnego zakresu usług przez podmioty bezpośredniej gospodarki turystycznej działające na rynku. Turystyka spełnia zatem funkcję komplementarną w stosunku do innych sektorów gospodarczych oraz potrzeb klientów indywidualnych, warunkując tym samym procesy gospodarcze i społeczne. Zgodnie z tym stwierdzeniem można uznać, że spełnia funkcję komplementar-no-warunkującą1', na którą składają się następujące podfunkcjc:
• konsumpcyjna - zaspokajanie potrzeb indywidualnych związanych z motywami do uprawiania turystyki,
• produkcyjna - o charakterze pośrednim, zaspokojenie potrzeb zbiorowych przez świadczenie usług, z jednoczesnym umożliwieniem np. realizacji celów socjalnych podmiotów gospodarczych,
• integracyjna - integrowanie państwa, gospodarki i społeczeństwa poprzez świadczone usługi.
W ujęciu bardziej szczegółowym problematykę funkcji turystyki w aspekcie gospodarczym należy przedstawić w aspekcie całokształtu działań podejmowanych w celu realizacji potrzeb zgłaszanych przez turystów. Wymaga to rozbudowanej sfery dóbr i usług, której funkcjonowanie przynosi określone konsekwencje. Biorąc to pod uwagę, funkcją przejawiającą się na płaszczyźnie gospodarczej jest funkcja ekonomiczna, obok niej zaś
17 Transport, W. Rydzkowski, K. Wojcwódzka-Król (red.). Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, s. 12; .1. Burnewicz, W. Grzywacz, Ekonomika transportu, WKiŁ, Warszawa 1989, s. 46.