ET9

4.1. Gospodarka turystyczna 49

omawianego pojęcia zaproponowaną przez W. Alejziaka, który określa przemysł turystyczny jako „kompleks powiązanych ze sobą przedsiębiorstw oraz innych organizacji zaangażowanych w produkcję dóbr i usług, która nie miałaby racji bytu, gdyby nie popyt zgłaszany przez uczestników ruchu turystycznego lub też turyści nie mogliby bez niej zaspokoić swoich podstawowych potrzeb turystycznych”²⁵. W definicji tej zwrócono uwagę na dwa aspekty omawianego zagadnienia. W pierwszej jej części podkreślono znaczenie sektorów obsługujących wyłącznie lub w zdecydowanej większości uczestników ruchu turystycznego (np. hotelarstwo, lotnictwo pasażerskie, organizacja turystyki, pośrednictwo turystyczne). W drugiej natomiast uwzględniono te sektory, które w dużej części - oprócz turystów - obsługują również rezydentów oraz podróżnych niebędących turystami (np. gastronomia, transport, kultura). Warto też zwrócić uwagę, że definicja ta ma węższy zakres niż przedstawione definicje gospodarki turystycznej (odpowiada jednak zakresowi gospodarki turystycznej w wąskim ujęciu) oraz nie uwzględnia aspektów społecznych.

Definicja przemysłu turystycznego zaproponowana przez W. Alejziaka odpowiada zakresowi znaczeniowemu definicji sformułowanej przez Światową Radę Podróży i Turystyki (WTTC), która określa ją jako produkcję dóbr i usług stricte turystycznych, związanych z zakwaterowaniem, wyżywieniem, usługami rekreacyjnymi, transportem itp.²⁶ Organizacja ta corocznie przedstawia rachunek wpływu gospodarki i przemysłu turystycznego na gospodarkę świata i poszczególnych krajów, a tę część rachunku (określaną jako przemysł turystyczny) nazywa wierzchołkiem całej gospodarki turystycznej. Przez gospodarkę turystyczną WTTC rozumie natomiast rynek wytworzony przez szeroko pojęty popyt turystyczny, obejmujący nie tylko dobra i usługi służące bezpośrednio konsumpcji turystycznej, ale także takie rodzaje działalności gospodarczej, które są ściśle bądź częściowo uzależnione od ruchu podróżnych i których rozwój nie byłby możliwy (lub byłby znacznie ograniczony), gdyby nie turystyka. Podział stosowany przez WTTC wydaje się zasadny, zwłaszcza z punktu widzenia prowadzonej przez tę organizację działalności. Pozwala to bowiem na prezentację opracowywanych wyników w dwóch wariantach, wąskim i szerokim.

Odnosząc się zatem do przedstawionych poglądów dotyczących pojęć gospodarka i przemysł turystyczny, konieczne jest wypracowanie takich definicji, które byłyby zaakceptowane przez jak najszersze spektrum środowisk naukowego i praktycznego (pozytywnym przykładem mogą tu być działania WTO w zakresie opracowania definicji turystyki i odwiedzającego). Wydaje się też, że pojęcie gospodarki turystycznej powinno być szersze od pojęcia przemysł turystyczny, a przy tym określane jako kompleks różnorodnych funkcji gospodarczych i społecznych (przykładem może tu być definicja W.W. Gaworeckiego) oraz powinno odpowiadać zakresowi pojęcia gospodarka turystyczna sformułowanego przez WTTC. Przemysł turystyczny natomiast należy traktować jako kompleks różnorodnych podmiotów podaży turystycznej (przykładem może tu być definicja W. Alejziaka), odpowiadający zakresowi tego pojęcia w rozumieniu WTTC. Przedstawione założenia w odniesieniu do omawianych terminów powinny być punktem

²⁵    W. Alejziak, Przemyśl..., op. cit., s. 52.

²⁶    www.wttc.org