7.2. Istota produktu turystycznego i jego komponenty I 19
zawiera treści ekonomiczne. Każdy uczestnik wycieczki jest konsumentem dóbr i usług. Przewodnicy w ramach swojej działalności mogą nakłaniać turystów do korzystania z tych dóbr. W konsekwencji powoduje to napływ środków płatniczych do danego regionu, a także zwiększenie popytu na usługi turystyczne. Przewodnictwo turystyczne stwarza także dodatkowe miejsca pracy na terenach recepcji turystycznej.
Do bezpośrednich form obsługi turysty należy również pilotaż. Funkcję tę spełnia pilot, czyli osoba zatrudniona przez organizatora imprezy turystycznej, która towarzyszy podróżującej grupie. Do zadań pilota wycieczek turystycznych należy:
• sprawowanie w imieniu organizatora turystyki opieki nad uczestnikami imprezy turystycznej w niezbędnym zakresie, wynikającym z charakteru imprezy,
• czuwanie nad sposobem świadczenia usług na rzecz uczestników podczas imprezy,
• reprezentowanie organizatora turystyki wobec kontrahentów świadczących usługi w trakcie trwania imprezy turystycznej.
Grupa usług wypoczynkowych i usług w zakresie kultury fizycznej obejmuje działalność polegającą na stwarzaniu turystom warunków do czynnego uprawiania sportu masowego.
Ważne funkcje obsługi turystów spełniają usługi infrastrukturalne. W urzeczywistnieniu określonych celów podróży turystycznej konieczne jest istnienie zakładów i ogólnodostępnych urządzeń techniczno-sanitamych, służących kształtowaniu i ochronie środowiska przyrodniczego. Kanalizacja, gaz, energia elektryczna i ciepło znacznie podwyższają wartości wypoczynkowe miejscowości turystycznych. Również rozwinięte usługi drogownictwa, zbiorowej komunikacji miejskiej, usługi pocztowe, telekomunikacyjne i bankowe ułatwiają turystom zaspokojenie potrzeb.
Usługi ubezpieczeniowe w turystyce obejmują ubezpieczenia podróżne, różnorodne ubezpieczenia chroniące majątek uczestników rynku turystycznego oraz ubezpieczenia usług turystycznych i wszelkich stosunków umownych występujących na tym rynku. Ubezpieczenia podróżne obejmują najczęściej ubezpieczenie: kosztów leczenia, następstw nieszczęśliwych wypadków i bagażu podróżnego.
Ubezpieczenia majątku dotyczą głównie hoteli, obiektów bazy noclegowej i rekreacyjnej, biur i różnorodnych środków transportu. Zakres ochrony obejmuje ubezpieczenia od ognia i innych zdarzeń losowych, ubezpieczenia od kradzieży i dewastacji.
Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej są związane głównie z wykonaniem obowiązku ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej na rzecz klientów, jeśli organizator turystyki lub pośrednik turystyczny nie ma gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej zgodnie z zapisami ustawy o usługach turystycznych i odpowiedniego rozporządzenia ministra finansów. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej i gwarancja ubezpieczeniowa dają takie samo zabezpieczenie z punktu widzenia podmiotów turystycznych. Z obserwacji rynku wynika, że częściej jest stosowane ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej niż gwarancja.
Usługi handlowe w znaczeniu turystycznym obejmują sprzedaż artykułów żywnościowych, sprzętu turystycznego i odzieży turystycznej, pamiątek, materiałów reklamowych, fotograficznych i innych produktów o praktycznym znaczeniu dla turysty.
Usługi rzemieślnicze obejmują usługi osobiste (fryzjerskie, kosmetyczne, krawieckie, fotograficzne, pralnicze ilp.) oraz naprawę sprzętu turystycznego. Turyści korzystają