ET5

7.1. Istota podaży turystycznej i jej cechy 105

pośrednictwo oraz organizacja podróży), stanowiące podstawę materialno-organizacyjną świadczeń turystycznych¹.

Do podstawowych determinantów podaży turystycznej zalicza się:

•    dostępność czynników wytwórczych (praca, ziemia, kapitał, nowoczesne technologie, organizacja i inne),

•    zmiany produktywności wywołane zmianami sposobów wytwarzania,

•    zmiany opłacalności wytwarzania innych dóbr i usług.

Działanie tych determinantów jest korygowane polityką państwa. Decydujący wpływ na podaż wywierają przede wszystkim: system społeczno-polityczny i stabilizacja polityczna w danym kraju, ułatwienia w ruchu granicznym, kursy dewizowe, polityka kredytowa i podatkowa zmierzająca do pobudzenia turystycznych inwestycji oraz intensywność infrastruktury.

Pizeobrażenia podaży turystycznej są bardziej gwałtowne od zmian w popycie turystycznym i w większym stopniu oddziałują na współczesny rynek turystyczny. Spowodowane jest to tym, że turystyka rozwija się w warunkach bardzo dużej konkurencji, co wpływa na wielkość i charakter podaży. Poza tym o wielkości i charakterze podaży turystycznej w dużym stopniu decyduje postęp technologiczny i organizacyjny. Dzięki temu podaż turystyczna sama w sobie jest czynnikiem pobudzającym i przekształcającym popyt².

Do głównych cech podaży turystycznej należy zaliczyć to, że:

1)    część elementów podaży turystycznej ma charakter paraturystyczny, co znaczy, że ich istnienie nie jest związane wyłącznie z obsługą turystyki; w ujęciu wartościowym stanowią one duży udział, co ma znaczny wpływ na elastyczność cenową podaży;

2)    w skład produktu turystycznego wchodzą urządzenia związane z infrastrukturą ogólną państwa (głównie transport), co powoduje, że struktura i funkcjonowanie podaży są w dużym stopniu, zwłaszcza w długim czasie, uzależnione od sytuacji gospodarczej państwa;

3)    komponenty produktu turystycznego są komplementarne, co powoduje, że podaż turystyczna ma charakter łączny; produkcja jednego komponentu powoduje automatycznie podaż, innego lub innych;

4)    wiele urządzeń komplementarnych, istniejących w celu świadczenia usług podstawowych, ma charakter inwestycji kapitałochłonnych, np. baza noclegowa lub gastronomiczna;

5)    podaż turystyczna cechuje się dużym udziałem kosztów stałych i stosunkowo niskimi kosztami zmiennymi, zatem sprzedaż usług dodatkowych (krańcowych) może nastąpić przy stosunkowo niewielkich kosztach zmiennych lub ich braku;

6)    podaż turystyczna jest sztywna w układzie przestrzennym; wynika to z faktu, że ojej lokalizacji decyduje występowanie walorów turystycznych; sztywny charakter podaży wyraża się również tym, że turysta zawsze musi udać się do miejsc ich występowania,

1

W.W. Gaworecki, Turystyka, PWE, Warszawa 2003, s. 212.

2

^s Turystyka. Zarys wykładu, A. Panasiuk (red), Fundacja na rzecz Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2001, s. 78.